1 – Filozofi i shekullit të 18 Imanuel Kant ishte një nga njerëzit e parë që ngriti teorinë se Rruga e Qumështit nuk ishte e vetmja galaksi në univers. Kanti shpiku termi universi ishull për të përshkruar një galaksi.
2 – Astronomët tani besojnë se ka 100 miliardë galaktika në universin e dukshëm.
3 – Një nga përdorimet më të hershme të termit Rruga e Qumështit ishte në poemën e shekullit të 14 të Geoffrey Chaucer “Shtëpia e Famës”. Ai e krahasonte galaktikën me një rrugë qiellore.
4 – Për shkak të zgjerimit të universit, të gjitha galaksitë e tjera po largohen nga e jona. Galaksitë larg nga Rruga e Qumështit largohen më shpejt se ato që janë pranë.
5 – Disa nga galaksitë që largohen nga Rruga e Qumështit janë elipsoide, si topat e futbollit. Galaksitë mund të jenë edhe të holla e të sheshta, ashtu si Rruga e Qumështit.
6 – Galaksitë janë në forma të parregullta, duke përfshirë edhe shumë galaksi xhuxhe. Këto galaksi, më të voglat në univers,, përmbajnë vetëm disa qindra ose mijëra yje.
7 – Shpesh do t’i gjeni galaksitë xhuxhe të grumbulluara rreth galaktikave më të mëdha.
8 – Galaksitë xhuxhe shpesh i humbin yjet e tyre me fqinjët e tyre më të mëdha falë gravitetit.
9 – Ju nuk mund ta shihni vrimën e madhe të zezë në qendër të Rrugës së Qumështit, edhe nëse keni parë ndonjëherë në konstelacionin “Shigjetari”.
10 – Shumica e galaksive kanë një vrimë të zezë në qendër dhe astronomët kanë gjetur se kjo masë është rreth 1/1000 e masës së galaksisë që i përket.
11 – Dy galaktikat më të afërta të Rrugës së Qumështit – Reja e Vogël e Magelanit dhe Reja e Madhe e Magelanit – mund të mos kenë vrima të zeza. Ose duke qenë shumë galaksi të vogla, vrimat e tyre janë akoma shumë më të vogla për t’u zbuluar.
12 – Çdo galaksi përmban pluhur. Të prodhuar nga yjet, pluhuri që bën që drita të duket më e kuqe nga sa është në të vërtetë, gjë që e bën që astronomët ta kenë më të vështirë të studiojnë vetitë e yjeve.
13 – Pluhuri mund të udhëtojë. Disa galaksi me erërat galaktike, shpërndajnë pluhurin dhe gazin për qindra kilometra në sekondë në hapësirën mes galaktikave.
14 – Erërat shkaktohen nga presioni që yjet ushtrojnë mbi pluhurin dhe gazin. Erërat e shpejta galaktike ndodhen në galaksi të largëta që formojnë yje ne Rrugën e Qumështit.
15 – Rruga e Qumështit rrotullohet me 560,000 milje në orë, dhe e bën një rrotullim të plotë çdo 200 milionë vjet.
16 – Një revolucion galaktike më parë, dinozaurët sundonin Tokën
17 – Galaktikët rrotullohen më shpejt nga sa është parashikuar bazuar në gravitetin e yjeve të tyre.
18 – Galaksitë janë hapësira kryesisht boshe. Nëse yjet brenda galaksive të tkurreshin në madhësinë e portokalleve, ata do të ndaheshin në 4800 kilometra.
19 – Nëse galaksitë të tkurreshin në madhësinë e mollëve, galaksitë fqinje do të ishin vetëm disa metra larg njëra-tjetrës. Afrërsia e tyre relative tregohen se ndonjëherë ato bashkohen.
20 – Në rreth 4 miliardë vjet, Rruga e Qumështit do të shkrihet me galaksinë Andromeda. Rezultati i procesit të bashkimit që zgjat të paktën 100 milionë vjet, do të jetë galaksia elipsoide me emrin “Milkomeda”.
