Përfaqësuesi i Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit, Theo Jacobs ngriti dyshime për fshehje pasurie dhe e cilësoi të turpshme moskryerjen e hetimeve për tonelata drogë nga ish-Prokuroria e Krimeve të Rënda, kur drejtohej nga Besim Hajdarmataj. Gjithashtu, ai evidentoi se Hajdarmataj duhej të kishte dhënë dorëheqjen nga hetimi i një çështje, ku i kallëzuar ishte një person me të cilin kishte miqësi.
Nga Edmond Hoxhaj / BIRN
Seanca publike në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit, KPA të enjten më 8 korrik për prokurorin Besim Hajdarmataj, u dominua nga pyetjet dhe konstatimet e vëzhguesit ndërkombëtar, Theo Jacobs për disa çështje lidhur me pasurinë dhe profesionalizmin.
“Flisni frëngjisht?”, ishte pyeta e parë e Jacobs, i cili pasi mori përgjigje pozitive nga Hajdarmataj, i tha se kishte një ndjenjë “deja vu” në këtë çështje.
Jacobs e pyeti lidhur me deklarimet e kursimeve ndër vite dhe tha se këto konstatime i nevojiteshin për të kryer një përllogaritje financiare.
“Ju keni deklaruar në total 7 milionë lekë kursime për periudhën 1997-2016”, tha Jacobs. Ai vërejti se paga në fillim të karrierës mjaftonte vetëm për mbijetesë dhe sërish ishin deklaruar kursime vit pas viti. Sipas Jacobs, në vitet e fundit që paga ishte rritur disa here, kursimet ishin minimizuar ose nuk ekzistonin. “Çfarë keni blerë që nuk e keni deklaruar?”, pyeti Jacobs dhe tha se kishte shumë gjetje për profesionalizmin.
Pasi avokatja mbrojtëse e Hajdramatjat, Romina Zano pyeti se cilave çështje u referohej për profesionalizmin, kryesuesja e trupit gjykues të Kolegjit Rezarta Schuetz dhe Jacobs sqaruan se ndër të tjera bëhej fjalë për çështje të ish-prokurorëve Gentian Trenova dhe Ramadan Troci.
Ata sollën në vëmendje paragrafin nr.61 të vendimit të KPA-së për prokurorin Trenova, ku thuhet se është arritur në konkluzionin se nuk është bërë hetim i plotë për një çështje korrupsioni ku dyshohej se ka qenë i përfshirë një prokuror.
Jacobs tha se në katër dosje nuk është bërë asgjë nga prokurorët dhe se Hajdarmataj në cilësinë e drejtuesit nuk ka vëzhguar ecurinë e hetimeve që duhej të kryheshin nga vartësit e tij. Ai evidentoi edhe një çështje të hetuar nga Hajdarmataj kur punonte në Prokurorinë e Kurbinit, ku në këtë rast prej Komisionerit është konstatuar se subjekti ka pasur miqësi me një prej personave të kallëzuar dhe se nuk është i drejtë vendimi i KPK për transferimin për inspektim, pasi duhej të shqyrtohej bazuar në legjislacionin për vetingun. Jacobs tha se subjekti duhej të kishte hequr dorë nga kjo çështje.
Vëzhguesi ndërkombëtar u vendosi theksin edhe në tre çështje për lëndë narkotike, mes të cilave edhe një të vitit 2017 që, ish-Prokuroria për Krime të Rënda, kur Hajdarmataj ishte drejtues, e kishte dërguar për kompetencë në Përmet, megjithëse bëhej fjalë për 12 tonë cannabis sativa.
“Prokurorët kanë qenë nën mbikëqyrjen tuaj dhe nuk u bë asgjë. Ky është një turp! Ju e keni justifikuar me pavarësinë e prokurorëve, por pavarësia është për të kryer punën. Ndërsa ju e përdorni pavarësinë e prokurorëve edhe kur ata nuk bëjnë asgjë”, theksoi Jacobs.
Ai u shpreh në vijim se, në çdo vend të Evropës disa qindra kilogramë apo disa tonë hashash janë diçka e madhe. “Kjo nuk është lojë. Sasi me 800 kg apo disa tonë cannabis sativa nuk është lojë. Nëse nuk i keni gjetur dot autorët, duhet t’i kërkonit”, tha Jacobs dhe solli në vëmendje se edhe ai ka punuar si prokuror dhe e di se çfarë është pavarësia e prokurorit, por drejtuesi interesohej se si ecte puna.
“Ju e hidhni topin çdo herë”, shtoi Jacobs.
Pasi vëzhguesi ndërkombëtar, Theo Jacobs paraqiti konstatimet dhe pyetjet e tij, prokurori Besim Hajdarmataj deklaroi se i konsideronte të rëndësishme pyetjet, për të cilat tha se ngjasonin me komente.
Ndërkohë, avokatja e Hajdarmatajt, Romina Zano kërkoi që ti jepej mundësia t’i dëgjonte edhe një herë regjistrimet audio, me qëllim që të jepnin përgjigje të sakta.
Pasi u tërhoq, trupi gjykues vendosi të shtyjë seancën me 13 korrik, në orën 08:30. Palëve iu kërkua që të përgatisin edhe konkluzionet përfundimtare.
Komisioneri i qëndron ankimit
Para se Jacobs të paraqiste pyetjet dhe konstatimet e tij, Komisioneri Publik, Dariel Sina tha në seancën e të enjtes se, edhe pas analizimit të provave të depozituara nga prokurori Hajdarmataj, u qëndronte parashtrimeve dhe ankimit të tij, si për profesionalizmi – ashtu edhe për pasurinë.
Në seancën kur u paraqitën parashtrimet më 21 qershor, Komisioneri parashtroi se prokurori Hajdarmataj, në rastin më të mirë nuk e ka ushtruar detyrën e tij edhe në disa kur ai drejtonte Prokurorinë e Krimeve të Rënda dhe Prokurorinë e Durrësit, si para hyrjes në fuqi të ndryshimeve ligjore kur ai kishte kompetenca të plota për për të ndërhyrë në cilësinë e drejtuesit, ashtu më pas.
Hajdarmataj u mbrojt se kishte respektuar pavarësinë e prokurorit të çështjes. Gjithashtu, ai solli në vëmendje se një prej prokurorëve të një çështje për të cilën po i ngriheshin probleme, ishte konfirmuar në detyrë dhe se është pjesë e SPAK.
Lidhur me konstatimin për hetimin e një çështjeje në Prokurorinë e Kurbinit, ku ishte i kallëzuar një person me të cilin kishte miqësi, Hajdarmataj tha se seancën e mëparshme se personi në fjalë nuk ka qenë i proceduar dhe se nuk u ishte përgjigjur mesazheve të këtij shtetasi.
Sina deklaroi të enjten se shpjegimet dhe provat e dorëzuara nga Hajdarmataj për të kundërshtuar edhe shkaqet e ngritura për pasurinë, nuk e ndryshonin situatën.
Ai theksoi se shumat e përfituara nga bonusi i karburantit nuk mund të merren në konsideratë në analizën financiare, pasi janë dhënë për të mbuluar një shpenzim të caktuar. Sipas Sinës, shkresa e dërguar nga Kuvendi nuk e ndryshonte analizën.
Komisioneri vijoi se edhe provat për të vërtetuar mbulimin e shpenzimeve në udhëtimin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si dhe dokumentet e dërguara prej Bashkisë së Tiranës dhe asaj Tropojë lidhur me përbërjen familjare në momentin e porositjes së apartamentit në Tiranë nga vëllezërit në vitin 2007, nuk i kanë ndryshuar shkaqet e ankimit.
Sina tha në seancën 21 qershorit se Hajdarmataj nuk ka pasqyruar në deklaratën veting apartamentin e vëllezërve ku jeton. Ai shtoi se subjekti duket se është përpjekur të paraqesë ndryshe pasuritë që ka përdorur apo disponuar dhe solli në vëmendje edhe mospasqyrimin e një police sigurimi në periudhën 2010-2011, që i jepte atij të drejtën për përdorimin e një makine.
Lidhur me përdorimin e banesës, përfaqësuesja ligjore e subjektit tha atëherë, se ai e kishte deklaruar në vitin 2009 përdorimin e banesës, ndërsa për policën e sigurimit u pretendua se ka qenë i vëllai që e ka vendosur emrin pa e vendosur më parë në dijeni.
Megjithëse për të provuar mundësinë e vëllait që jeton në Mbretërinë e Bashkuar për dy dhurime, Hajdramataj dorëzoi si prova dokumente për të ardhurat e vëllait dhe bashkëshortes së tij, Sina tha se balanca negative nuk ndryshonte. Ai sqaroi se kredia që kishte marrë vëllai dhe bashkëshortja e subjektit kishte pasur si qëllim blerjen e një makine dhe për pasojë nuk mund të konsiderohej në analizë.
Duke ju referuar udhëzimit të ILDKPKI-së, Komisioneri tha se subjekti nuk kishte pasur arsye për të mos depozituar në bankë kursimet. Ai argumentoi se deklarimet e gjendjes cash jashtë sistemit bankar njihen deri në shumën 1.5 milionë lekë.
Në përfundim të qëndrimit të tij, Sina kërkoi që të dhënat e konstatuara nga sistemi TIMS prej nga ngrihen dyshime se Hajdarmataj ka pasur kontakte dhe ka udhëtuar me persona me precedentë penalë, të vlerësohen në tërësi të çështjes, në funksion të moskalimit të testit të besimit të publikut tek sistemi i drejtësisë.
