Ishte si një skenë nga një film, thotë Taras Shevchenko.
Në orën 6 të mëngjesit të 24 shkurtit, nga dritarja e kuzhinës së apartamentit të tij të katit të pestë me pamje nga aeroporti Hostomel, në periferi veriore të qytetit ukrainas Bucha, Shevchenko pa rreth 20 helikopterë rusë që fluturonin aty pranë dhe parashutistët që hidheshin jashtë.
“U ndjeva sikur isha në një film, e dini, i pashë ata helikopterë, madje pashë fytyrat e atyre parashutistëve”.
Ky ishte momenti kur filloi lufta në Bucha, një qytet rreth 56 kilometra në veriperëndim të kryeqytetit të Ukrainës, Kiev, i cili është bërë sinonim i krimeve më të rënda të luftës së Vladimir Putin në Ukrainë që prej ditës së djeshme.
Ngjarjet që ndodhën në ditët në vijim, tha Shevchenko, 43 vjeç, ishin të pamendueshme.
“Trupat, të cilët u shkelën nga tanket, u kthyen në ‘rrogoz njerëzor’, ndërsa rusët qëlluan edhe mbi të moshuarit që u penguan”, tha ai për The Guardian.
Snajperët rusë qëlluan mbi burrat që u përpoqën të arratiseshin nëpër fushë, pretendohet, ashtu si vajzat e reja u përdhunuan dhe u vranë – të gjitha këto pretendime ende nuk janë konfirmuar në mënyrë të pavarur.
Megjithatë, siç thanë dëshmitarët, dhe dëshmitë fotografike të trupave në rrugët e Bucha-s flasin qartë, duket se pretendimet për krime masive të luftës nga njësitë pushtuese ruse, për fat të keq, janë reale.
Të shtunën, AFP raportoi se të paktën 20 trupa, të gjithë me rroba civile, u gjetën në rrugë, njëri me duart e lidhura pas shpine me një leckë të bardhë pranë së cilës ishte pasaporta ukrainase e viktimës.
“Të gjithë këta njerëz u vranë,” tha kryebashkiaku i Bucha-s, Anatoli Fedoruk, duke shtuar se 280 trupa të tjerë u varrosën në varre masive diku tjetër në qytet.
Shevchenko, një trajner i arteve marciale dhe nëna e tij, Yevdokiya Shevchenko, 77 vjeçe, me të cilën ai jetonte në Bucha-n veriore, kujtojnë se ishin të qetë tre ditë pas zbarkimit të trupave të Putinit.
Ata folën se çfarë të bënin, nëse duhej të iknin. Disa familje vendosën të largoheshin atë ditë të parë, por shumica e atyre në vendbanimin e Shevchenkos e konsideruan këtë një reagim të tepruar.
Fatkeqësisht, “normaliteti” në ato 72 orët e para ishte një iluzion.
“Ne i pamë ata (rusët) ditën e tretë kur pati një të shtëna masive pranë ndërtesës sonë me mbrojtjen territoriale të Bucha-s. Në fillim vendosa të qëndroja sepse po mendoja: ku të shkoja? Nuk kisha ku të shkoja. Aty ishte frika, e di.
Së dyti, ne nuk jemi aq të pasur sa të ndryshojmë plotësisht jetën tonë brenda një dite. Ditën e tretë kuptova se ishte tepër vonë për të ikur diku ose për të ndryshuar diçka, sepse lufta ishte fjalë për fjalë rreth shtëpisë sime, në rrugën time. Tanke po lëviznin në rrugën time. Ishte shumë e frikshme kur gjuanin…”.
Në ditën e katërt filloi paniku.
“Të gjithë kërkonin një mënyrë për të shpëtuar. Të gjithë ata që kishin makina thjesht ikën, duke rrezikuar gjithçka. Ndërtesa jonë ka 69 apartamente dhe kanë mbetur vetëm katër familje.
Në ditën e pestë u ndërpre furnizimi me gaz në qytet. “Njerëzit e kuptuan se duhej të zienim disi ujë ose të zienim ndonjë supë apo diçka tjetër dhe në hyrje të ndërtesës bëmë një lloj pianure. Ishte vetëm një zjarr me dy tulla anash.”
Bisedat pranë zjarrit ishin të mbushura me biseda për të vdekurit.
“Trupat e pajetë ishin shtrirë në rrugë, nuk na lanë t’i hiqnim,” tha Shevchenko ndër të tjera.
