Artur Golden shkrimtari i librit “Kujtimet e një geishe”, ka treguar se historia e këtij libri që edhe është ekranizuar, është frymëzuar nga një histori e vërtetë e Nita Sajurit.
Në vitin 1956 ajo emigroi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Për vitet e fundit të jetës që i mbetën ajo ishte banuese në kullat “Valdorf” në qytetin e Nju Jorkut, ku në katin e tridhjetë e dy ndërtoi një suitë elegante të stilit japonez.
Edhe atëherë jeta e saj vazhdoi po me atë rrjedhë të rrëmbyeshme. Suita e saj u shndërrua në një vend takimi për artistët japonezë, intelektualë, biznesmenë të dëgjuar, madje edhe ministra kabinetesh. Në vitin 1985 një miku i tij e njohur Artur Goldenin me të. Miqësia e tyre erdhi duke u forcuar. Një ditë ai e pyeti nëse do të lejonte ndonjëherë që historia e saj të bëhej publike. “Vetëm nëse do të jeni ju që do e tregoni”, iu përgjigj ajo.
Kështu nisi të shkruhej historia e këtij libri të njohur. Sauri dëshironte ti diktonte vetë kujtimet e saj në vend që ti shkruante vetë, sepse sic tregonte ishte kaq e mësuar të fliste me një bashkëbisedues a do ta kishte të vështirë të mbyllej e të punonte në një dhomë ku askush nuk e dëgjonte. “Kurrë më parë nuk e kisha vënë re se Sauri fliste me dialektin e Kiotos, ku geisha quhen geiko dhe kimonove nganjëherë u thonë bebe-po pastaj fillova të vrisja mendjen se si do ti jepja ato nuanca në përkthimin tim.
Megjithatë që në fillim e ndjeva se kisha humbur në botën e saj. Pothuajse tërë kohën me përjashtim të pak rasteve ne takoheshim në mbrëmje sepse si pas një zakoni shumë të hershëm kjo ishte koha kur mëndja e Sajurit ishte plot energji. Zakonisht i pëlqente të punonim në suitën e saj, por herë pas here linim të takoheshim dhe në dhomat private në një restorant japonez në shëtitoren “Park” ku ajo ishte shumë e njohur.
Përgjithësisht punonim një ose dy orë. Megjithatë ne incizonim çdo fjalë, sekretarja e saj ishte gjithmonë e pranishme për të transkriptuar diktimin e Sajurit, një punë që e bënte me shumë besnikëri. Por Sajuri nuk foli kurrë me digtofonin apo me sekretaren. Ajo foli vetëm me mua”, tregon Golden.
I vetmi kusht i këtij rrëfimi ishte që të botohej pas vdekjes së saj. Në rrëfim ajo ka mundur të fshehë emrat e shumë burrave për shkak të etikës, por jo ndjesitë që ata lanë tek ajo.
Historia e Sajurit është e njohur tashmë në të gjithë botën përmes ekranizimit të këtij libri. Është historia e një geishe përballë dashurisë për një burrë që e njohur herët, që në fëmijërinë e saj.
