Opinione Shumë kuptimet e fjalës “gomar”

Shumë kuptimet e fjalës “gomar”

Nga Artan Fuga

Sot termi gomar përdoret në shumë kuptime.

Gomari si kafshë shtëpiake.

Ik o gamor = përkëdhelje

Ik ore gomar = sharje për dikë si budalla

Qenke gomar fare = për dikë që nuk kupton diçka, ose që ja fut kot fare!

Punon si gomar = për dikë që punon shumë

Gomarllik = budallallik

Ata kanë në krye një gomar = drejtues i paditur

Je ngarkuar si gomar = mban peshë të rëndë dhe përgjegjësira të mëdha

Mban ai si gomar = I duruar

Pëllet si gomari = Kur dikush bërtet kot

Vickla gomari = teke të dikujt

Shiu i beharit si vrapi i gomarit = për diçka që ndodh shpejt dhe papritur e pa drejtim.

Nuk ke ç’i bën gomarit i bie samarit = fajtor por që nuk ndëshkohet.  etj.

Nga të gjitha këto vetëm identiteti gomari = kafshë shtëpiake është universal, i përdorur me të njëjtin kuptim nga të gjithë, të tjerat janë metafora që marrin kuptim në kontekste pragmatike të caktuara.

Tani pas nja njëmijë vjetësh kur këto kuptime të dyta mos të jenë më dhe njerëzit e asaj kohe të lexojnë tekste te sotme, nuk do të kuptojnë sesi është e mundur që fjala gomar të ketë kuptimin e njëkohshëm :

kafshë shtëpiake me katërkëmbë dhe me veshë të gjata, këngëtar i keq,

budalla,

i duruar,

i paditur,

drejtues i dobët,

njeri shumë punëtor,

njeri që merr përgjegjësi përsipër,

tekanjoz,

etj.

Ta zëmë fjalinë:

Gomari pasi i hodhi ca vickla fatorinos, e pagoi biletën e autobusit.

Është fjala për dikë që krejt pa arsye nuk deshte të paguante biletën e autobusi dhe pasi bëri ca kundërshtime e pagoi atë.

Pas njëmijë vjetësh nuk përjashtohet që ndonjë historian i ditur ta përkthejë kështu:

Në Tiranë kishte autobusë për gomerë, dhe gomerët flisnin. Ose ka mundësi që gomerët dhe njerëzit udhëtonin në të njëjtët autobusë. Ndodhte që gomerët e atëhershëm, që dinin të flisnin, protestonin për çmimin e biletave.

Sa qejf i kam gomerët, sidomos ata pa samar, që rrinë e tundin këmborët gjithë ditën dhe pastaj delirojnë duke pëllitur!