Bota Zgjedhjet presidenciale në Iran, pse Ali Khamenei pritet të forcojë autoritetin

Zgjedhjet presidenciale në Iran, pse Ali Khamenei pritet të forcojë autoritetin

Këtë të premte në Iran zhvillohen zgjedhjet presidenciale, të cilësuara një referendum mbi mënyrën e menaxhimit të tensioneve me Perëndimin, një periudhë e trazirave politike dhe një ekonomi e shkatërruar nga sanksionet e SHBA. Iranianët kanë një zgjedhje midis katër vijave të ashpra dhe një kandidati të moderuar.

Dy kandidatë janë tërhequr nga gara vetëm disa ditë përpara votimit. Mohsen Mehralizadeh, një ish-guvernator i provincës Iran njoftoi tërheqjen e tij në një letër drejtuar Ministrisë së Brendshme. Mbështetësit e Mehralizadeh ka të ngjarë të mbështesin kandidatin kryesor të moderuar, ish-shefin e Bankës Qendrore, Abdolnasser Hemmati. Ligjvënësi i vijës së ashpër Alireza Zakani, i cili u skualifikua në 2013 dhe 2017 për të kandiduar për president, gjithashtu u tërhoq nga gara, një lëvizje që rrit shanset e kandidatit  të vijës së ashpër, Ebrahim Raisi.

Në sistemin e dyfishtë të Republikës Islamike të sundimit republikan dhe klerikal, presidenti kryeson qeverinë, por raporton tek Udhëheqësi Suprem, autoriteti më i lartë i vendit. Është pikërisht Udhëheqësi Suprem, Ajatollah Ali Khamenei ai që ka fjalën e fundit për të gjitha çështjet e shtetit, përfshirë politikat bërthamore dhe të jashtme. Një person i linjës së ashpër pritet të zëvendësojë presidentin pragmatist të Iranit në largim, Hassan Rouhani dhe të përforcojë autoritetin e Ajatollah Ali Khamenei, Udhëheqësi Suprem anti-Perëndimor.

Rouhani, një pragmatist i cili orkestroi marrëveshjen bërthamore të Iranit 2015 me fuqitë botërore, ligjërisht ndalohet të kandidojë për një mandat të tretë katërvjeçar. Të gjithë iranianët e moshës mbi 18 vjeç mund të votojnë, që do të thotë se mbi 59.3 milionë nga 85 milionë njerëz të Iranit kanë të drejtë të hedhin votën. Por zemërimi popullor për vështirësitë ekonomike dhe kufizimet e lirive mund të ndikojë që shumë pak votues të dalin nga shtëpia.

Sondazhet zyrtare sugjerojnë se vetëm 40% e iranianëve do të votojnë. Të gjitha fletët e votimit do të numërohen manualisht, kështu që rezultati përfundimtar mund të mos shpallet për tri ditë.

Nëse asnjë kandidat nuk fiton të paktën 50 për qind, atëherë zhvillohet një raund balotazhi midis dy kandidatëve më të votuar.