Sekretari amerikan i Shtetit Mike Pompeo fillon të martën në një turne në katër vende miqësore të Evropës Qendrore dhe Lindore, mes marrëdhënieve të tensionuara me Gjermaninë mbi vendimin e Presidentit Donald Trump për tërheqjen e trupave amerikane nga atje.
Të martën, Pompeo fillon një udhëtim pesë-ditor që përfundon në një aleat të ngushtë, Poloni. Varshava mirëpret zhvendosjen e një pjese të trupave amerikane nga Gjermania në territorin e saj, gjithmonë nën mbrojtje nga Rusia historikisht armiqësore.
Siç ishte njoftuar më parë, kreu i diplomacisë amerikane do të vizitojë edhe Republikën Çeke, Slloveninë dhe Austrinë, ku pritet të bëjë thirrje për refuzimin e Huawei-it, gjigandit kinez të telekomunikacionit që Uashingtoni e konsideron një kërcënim, një nga liderët në prezantimin e internetit 5G në të gjithë botën.
Në Slloveni, Pompeo do të nënshkruajë një marrëveshje 5G të enjten, thanë zyrtarët, pa dhënë detaje të tjera.
Udhëtimi i Pompeos vjen disa javë pasi Pentagoni njoftoi se Shtetet e Bashkuara do të tërhiqnin rreth 6.4 mijë trupa nga Gjermania dhe të lëviznin 5.6 mijë tek anëtarët e tjerë të NATO-s, përfshirë Italinë dhe Belgjikën.
Marrëdhëniet e prishura me Gjermaninë
Trump ka një marrëdhënie të tensionuar me kancelaren gjermane Angela Merkel. Ajo refuzoi ftesën e tij për një samit të G7 në Uashington në maj, duke përmendur pandeminë si arsye, ndërsa republikanët akuzojnë ekonominë më të madhe të Evropës për politika të padrejta tregtare.
“Vendet më të rëndësishme në këtë udhëtim që Sekretari i Shtetit nuk do t’i vizitojë”, tha Ian Lesser, nënkryetar i Fondacionit gjerman Marshall të Shteteve të Bashkuara, me qendër në Bruksel.
“Nëse ai do të kishte menduar të merrej me çështjet kryesore të marrëdhënieve transatlantike në këtë kohë, Sekretari i Shtetit do të kishte ardhur në Bruksel, Paris dhe Berlin”.
Ai beson se zhvendosja e trupave nga Gjermania nuk do të jetë një temë e rëndësishme për votuesit e SHBA në zgjedhjet presidenciale të nëntorit.
“Ajo që ka ndonjë ndikim politik është mënyra se si pritet një zyrtar amerikan kur ai ose ajo udhëton në Evropë.”
“Ky është një udhëtim me rrezik të ulët nga një këndvështrim qeveritar”, tha Lesser.
“Ne duam të japim përshtypjen e suksesit në politikën e jashtme”, përfundoi ai.
Një nga aleatët më të afërt
Pompeo vizitoi Mbretërinë e Bashkuar dhe Danimarkën muajin e kaluar, dhe ishte gjithashtu në Poloni po ashtu vitin e kaluar. Presidenti polak, Andrzej Duda, i rizgjedhur së fundmi në këtë post, ka vendosur marrëdhënie të ngushta me Trump.
Presidenti amerikan e ftoi atë në Shtëpinë e Bardhë disa ditë para zgjedhjeve të korrikut, në të cilën lideri konservator polak mori fitoren me një diferencë të vogël, pas një fushate polarizuese në të cilën ai sulmoi të drejtat e LGBT.
Ministri polak i mbrojtjes Mariusz Blaszczak njoftoi se Shtetet e Bashkuara do të dërgonin të paktën një mijë trupa shtesë në territorin e tyre.
“Unë mendoj se është e drejtë të themi se Polonia është një nga aleatët tanë më të afërt dhe më të fortë. Marrëdhëniet tona bilaterale janë në nivele të pashembullta,” tha Phil Reeker, zyrtari i lartë i Departamentit të Shtetit për Evropën.
Reeker tha se Polonia është një nga aleatët e paktë të NATO-s që ndan dy përqind të PBB-së së saj për mbrojtjen, e cila ishte kërkesa e presidentit amerikan. Ai shtoi se Pompeo do të hapte edhe çështjen e pavarësisë së energjisë nga Rusia.
Muajin e kaluar, Pompeo hapi rrugën e sanksioneve mbi tubacionin e gazit Nord Stream 2 që po ndërtohej nga Rusia në Gjermani.
Polonia kundërshton me forcë projektin, nga frika se do të forcojë ndikimin e Rusisë në Evropë, ndërsa Austria, një nga ndalesat e udhëtimit të Pompeos, po merr pjesë gjithashtu.
Do të ketë gjithashtu një simbolikë të fortë historike. Kreu i diplomacisë amerikane do të vizitojë qytetin Pilsen në Republikën Çeke për të shënuar çlirimin e këtij vendi në 1945, nën komandën e gjeneralit George Patton.
Të paktën një nga takimet e tij do të jetë i tensionuar. Presidenti çek Milos Zeman është i njohur për fjalët e tij në mbështetje për Rusinë dhe Kinën. Reeker tha se Pompeo do të zhvillojë vetëm një “bisedë të shkurtër” me presidentin çek.
