Një studim i botuar në revistën “The Lancet Respiratory Medicine”, bën një përmbledhje të pasojave të shumta të Covid-19 në trupin e njeriut dhe përpiqet t’i japë përgjigje një pyetjeje thelbësore: pse sëmundja SARS-CoV-2 është kaq e vështirë të kurohet? Pse pas një viti e gjysmë mbeten kaq shumë pyetje në lidhje me infeksionin, dhe është e vështirë të gjesh ilaçe efektive? Mbi të gjitha, ky nuk është koronavirusi i parë që hasim, që nga koha e virusit spanjoll që ka mbajtur nën kontroll një pjesë kaq të madhe të njerëzimit.
Sipas të dhënave të studimit, përgjigjja qëndron në profilin infektiv unik dhe të veçantë të SARS-CoV-2, i cili dëmton qelizat dhe mashtron sistemin imunitar në një mënyrë të paparë kurrë më parë. Sipas studimit është e kotë, që ta krahasojmë atë me koronaviruset e tjera të njohur. Patogjeni i ri duhet të adresohet sikur ta shohim për herë të parë, duke bashkuar progresivisht pjesët e enigmës së patofiziologjisë së tij, domethënë me ndryshimet që pëson në funksionet organike gjatë infeksionit edhe pas tij, siç e dinë mirë të sëmurët me covid të gjatë.
Për profesorin e Mjekësisë Klinike në “Trinity College Dublin” Ignacio Martin-Loeches, një nga autorët e studimit, ne jemi vetëm në fillim të kuptimit të Covid-19, i cili duhet të perceptohet si një entitet i ri me karakteristika të papara në krahasim me të kaluarën. Për shembull, ka prova në rritje që virusi SARS-CoV-2 infekton të dyja rrugët e sipërme dhe të poshtme të frymëmarrjes, ndryshe nga koronaviruset e zakonshme që shkaktojnë ftohjet, të cilat zakonisht sulmojnë ato të sipërme dhe koronaviruset e tjera shumë të zhvilluar si SARS-i, të cilët përkundër kësaj përqendrohen në rrugët e poshtme të frymëmarrjes.
Është gjithashtu më e zakonshme që Covid-19 të prekë organe të ndryshme përtej mushkërive, duke shkaktuar formimin e mpiksjes së gjakut dhe shoqërimin e një përgjigje inflamatore jonormale, që nuk shoqërohet zakonisht me viruse të së njëjtës familje. Ato janë tipare unike të koronavirusit të ri, një nënshkrim specifik evolucionar që nuk është adresuar kurrë nga mjekësia moderne. Gjithnjë e më shumë prova konkrete shkencore e karakterizojnë Covid-19 si një sëmundje e endotelit, indit që mbulon gjakun dhe enët limfatike dhe që mbulon zemrën, shpesh të sulmuar nga virusi dhe prandaj dëmtohet gjatë infeksionit.
Ekziston fakti që Covid-19 ka tendencë të shfaqet disi më ndryshe te njerëzit se sa vërehet te kafshët me forma të ngjashme të sëmundjes. Në organizmat e tyre SARS-CoV-2 stimulon një përgjigje inflamatore agresive, e cila duket se është shkaku kryesor i formave më të rënda, ndërsa në trupin e njeriut, megjithëse inflamacioni është një faktor i rëndësishëm, problemi kryesor duket të jetë mosfunksionimi i përgjigjes imune. Trupi humbet aftësinë për të trajtuar luftën kundër virusit dhe duket se e bën atë në mënyrën e gabuar. Kjo pikë e fundit mund të shpjegojë pse disa pacientë me covid të gjatë raportojnë inflamacion serioz të organeve dhe indeve shumë kohë pas shërimit.
Do të jetë e nevojshme të bashkohen me durim të gjitha zbulimet e vogla se si Covid-19 manifestohet në popullata të ndryshme të pacientëve (në varësi të gjinisë, moshës, origjinës etnike, sëmundjeve të mëparshme) “duke harruar”, por pa i braktisur ato, protokollet e zhvilluara për sëmundjet e tjera virale të frymëmarrjes. Ne duhet të mësojmë një gjuhë të re për të siguruar kujdesin e duhur për pacientët e prekur nga infeksioni dhe pasojat e tij.
