Më 1 mars, forcat e Putinit rrethuan plotësisht Mariupolin, por ata nuk kanë mundur të hyjnë në të për 15 ditë. Një meritë e konsiderueshme për mbrojtjen e këtij qyteti i atribuohet njësisë së diskutueshme Azov, të cilën shumë e konsiderojnë ende një njësi neo-naziste për shkak të ish-flirtit të hapur me heraldikën SS dhe grumbullimit të shumë vullnetarëve të huaj me prirje ekstremiste.
Ish-njësia paraushtarake që i shërbeu me lehtësi Putinit si një justifikim për të sulmuar Ukrainën për denazifikimin e pretenduar, tani po rezulton të jetë një “arrë mjaft e vështirë për t’u thyer”.
Fakti është se luftëtarët e Azov-it janë shumë të motivuar për t’i rezistuar rusëve dhe e kanë të vështirë të tërhiqen nga pozicionet e tyre. Sipas të brendshmëve, ata sot janë diçka ndryshe nga sa ishin në fillim: ata janë një njësi e qëllimeve speciale ukrainase mjaft moderne dhe shumë e lëvizshme (instruktorët e NATO-s refuzuan t’i stërvitnin derisa të ndaheshin me thirrjen e ideologjisë së mundur naziste). Përveç këmbësorisë, armaturës, artilerisë dhe raketave, ata kohët e fundit thuhet se kanë pasur grupe sulmi ajrore dhe madje edhe zhytjeje.
Komandanti dhe themeluesi i parë i Azov-it ishte politikani ukrainas i krahut të djathtë, Andrei Biletsky, kreu i partisë së Korpusit Kombëtar. Pasi Biletsky u zgjodh në parlament, u zëvendësua nga Igor Mihajlenko dhe u pasua nga Maksim Jorin pas dy vjetësh.
Jorin nuk ishte komandant i njësisë për një kohë të gjatë, kështu që Azov u mor shpejt nga Denis Prokopenko, i cili është në krye të njësisë për prej 5 vjetësh.
Tre vjet më parë, për të shënuar përvjetorin e ngjarjeve në Maidan, ai tërhoqi vëmendjen e publikut kur nuk pranoi të përshëndesë presidentin e sapozgjedhur Volodymyr Zelensky gjatë marrjes së detyrës. Shumë e interpretuan këtë si një gjest armiqësie dhe madje edhe antisemitizmi të fshehtë, por udhëheqësi i Azov-it më vonë sqaroi se ai thjesht nuk po përshëndeste civilët.
Prokopenko është një ish-udhëheqës i tifozëve të Dinamos së Kievit dhe një huligan klasik futbolli, i cili shkaktonte trazira dhe zënka në fushat sportive në kohë paqeje. Fillimisht mori pjesë në ngjarjet revolucionare rreth Maidan dhe në luftimet kundër separatistëve pro-rusë në Donbas dhe rajonet lindore. Kur Putin sulmoi Ukrainën, Prokopenko dhe bashkëluftëtarët e tij nga Azov vendosën të mbronin qytetin në brigjet e detit Azov, emrin e të cilit mban njësia.
Mariupol u kontrollua nga separatistët pro-rusë në pranverën e vitit 2014, pasi ata vlerësuan saktë se për shkak të rëndësisë së tij strategjike, së shpejti do të bëhej një nga pjesët më të nxehta të fushëbetejës. Përkatësisht, qyteti qëndron pikërisht në rrugën e korridorit tokësor midis Krimesë dhe të vetëshpallurës si “Republikat Popullore të Donetskut dhe Luhanskut”.
Nëse gjithë kësaj i shtohet edhe obsesioni i mëparshëm i Vladimir Putinit me “neo-nazistët” dhe projektin e “denazifikimit të Ukrainës”, është e qartë se shkatërrimi i Azov-it do të ishte një triumf i madh simbolik në një luftë që nuk po shkon sipas planit dhe që ka vënë në siklet superfuqinë ushtarake ruse.
Udhëheqësi çeçen Ramzan Kadyrov dyshohet se shpalli një shpërblim prej gjysmë milioni dollarësh në emër të Putinit për këdo që i sjell atij kokën ose prova të tjera se ka vrarë komandantin e Azov-it, Denis Prokopenkon.
