“A po vdes?”, pyeste mjekun manjati rus Roman Abramovich menjëherë pasi filluan shenjat e para të helmimit, raportoi New York Times, duke cituar një burim në vendin e ngjarjes.
Në prag të bisedimeve Ukrainë-Rusi në Stamboll, një raport i Wall Street Journal raportoi se Roman Abramovich kishte simptoma të helmimit.
Simptomat u shfaqën mes natës së 3 marsit dhe mëngjesit të 4 marsit. Sytë e skuqur, lotët e vazhdueshme dhe të dhimbshme, si dhe lëkura e acaruar në fytyrë dhe duar, ishin disa nga shenjat që çuan në përfundimin se diçka nuk shkon me shëndetin e tij.
Përveç ish-presidentit të Chelsea, të paktën dy anëtarë të tjerë të shquar të delegacionit ukrainas shfaqën të njëjtat simptoma, mes tyre edhe diplomati ukrainas me origjinë tatare nga Krimea, Rustem Umerov.
Thuhet se ai u helmua me një kimikat të Luftës së Parë Botërore, raportojnë ekspertët
Sipas një analize të re, Abramovich u helmua me kloropicrinë, një substancë toksike e përdorur më parë si armë kimike ose në një dozë të ulët Novichok.
Sa më sipër është mbështetur nga gazetari bullgar Kristo Grozev, i cili ka kryer një hetim për ngjarjen tronditëse. Sipas tij, një grup ekspertësh ranë dakord se substanca që ka shumë të ngjarë të ketë shkaktuar simptomat e helmimit të oligarkut rus është kloropicrin, një armë kimike e Luftës së Parë Botërore.
Në një intervistë të re në rusisht në kanalin e njohur në YouTube “Popular Politics”, Grozev tha se kloropicrini tregoi shpjegimin më të mundshëm për ekspertët që kontaktuan viktimat, studiuan fotografitë e tyre dhe kryen kërkimin e tyre. “Të gjithë u thanë se nuk ishte rastësi, se nuk ishte helmim nga ushqimi apo alergji. Ata treguan për këtë substancë (kloropicrinë) dhe agjentë të tjerë që ishin përdorur si armë kimike”, tha reporteri.
“Të gjithë janë pajtuar për njërën nga këto substanca, ndërsa për të tjerat ka pasur mosmarrëveshje”, tha Grozev. “Çfarë ishte?”, u pyet. “Kloropicrin”, përgjigjet ai. “Ky është faktori që jep pothuajse të gjitha simptomat që u zbuluan”.
“E vetmja pikë e dobët e këtij rasti ishte se kloropicrina zakonisht lëshon një erë mjaft të fortë, që do të thotë se është e vështirë të administrohet pa u vënë re. Megjithatë, një nga ekspertët tha se janë zhvilluar edhe “versione” pa erë të substancës. Një substancë tjetër e sugjeruar nga një specialist me njohuri të thella të temës është Novichok-u, e cila në një dozë të vogël mund të shkaktojë të njëjtat simptoma”, thekson gazetari.
Kujtohet se agjenti neurotoksik Novichok helmoi ish-agjentin e dyfishtë të GRU-së, Sergei Skripal, në shtëpinë e tij në Salisbury të Anglisë, ndërsa e njëjta substancë është përdorur edhe kundër armikut të Putinit, Alexei Navalny, në Siberi. Aktivisti rus iu nënshtrua trajtimit të shpëtimit në Gjermani dhe pas shërimit u kthye në Rusi, ku u burgos.
Siç shpjegoi Grozev, nuk ishte e mundur që Abramovich dhe viktimat e tjera t’i nënshtroheshin ekzaminimeve të plota që mund të konfirmonin shkakun e helmimit. “Në javët që pasuan, simptomat gradualisht u qetësuan dhe ndërsa ekipi ishte i përfshirë në negociata, dhe po udhëtonte vazhdimisht nga një vend në tjetrin, ishte shumë e vështirë të gjeje kohë për të shkuar në një kryeqytet evropian me laboratorët e duhur. Në kohën kur u gjet përfundimisht, proceset metabolike tashmë e kishin bërë të pamundur zbulimin e faktorit. Fatkeqësisht do të mbetet një mister i madh”, është shprehur gazetari.
Sipas tij, rrethanat e veçanta në të cilat janë sëmurë këta persona kanë ndikuar në përfundimin e çështjes, pasi në rrethana të tjera do të bëhej një hetim i duhur, por në këtë rast palët i dhanë përparësi negociatave për paqen dhe jo mbrojtjes së shëndetin e tyre.
Grozef, i cili është i lidhur me faqen e kërkimit britanik Bellingcat dhe platformat e pavarura ruse të informacionit, tha se ai u thirr në 3 mars për shkak të përvojës së tij me raste të tjera helmimi. Më pas ai kontaktoi ekspertët, të cilët kërkuan të mbeten anonimë, për arsye sigurie.
Sa i përket arsyeve që ai konsideron se Ukraina ka mbajtur distancë nga teoria e helmimit, kjo është sepse nuk dëshiron të rrezikojë që negociatat të hidhen në erë. “Ndoshta një faktor se pse ato po ecin kaq keq.”
“Kjo të kujton shpjegimin e Kremlinit se Navalny kishte probleme me glukozën”.