Kancelari gjerman, Olaf Scholz ka bërë thirrje për reforma rrënjësore për të përgatitur BE-në për pranimin e shteteve të reja. Në një fjalim parimor për BE ai kërkoi reforma të thella.
Në Universitetin pothuajse 700-vjeçar të Pragës, kancelari Olaf Scholz foli për vetë bazat e Bashkimit Europian dhe domosdoshmërinë e një riorganizimi të BE. Si pasojë e agresionit rus në Ukrainë, BE-ja duhet të bëhet dukshëm më e fortë dhe më e pavarur ekonomikisht, tha kancelari gjerman. Një Europë e bashkuar është halë në sy për presidentin rus, Vladimir Putin.
“Ne nuk po rrimë duarkryq dhe vetëm të shikojmë se si po vriten gra, burra dhe fëmijë, dhe si vendet e lira po fshihen nga harta apo zhduken pas mureve dhe perdeve të hekurta”, theksoi Scholz. “Prandaj ne mbështesim Ukrainën e sulmuar: ekonomikisht, financiarisht, politikisht, me mjete humanitare por edhe ushtarakisht”. Kjo mbështetje do të vazhdojë “për aq kohë sa të jetë e nevojshme
Zgjerimi i BE
Kancelari foli për një Europë të përbërë nga 27, 30 ose 36 vende evropiane. “Unë jam i përkushtuar për zgjerimin e Bashkimit Europian, ku do të pranoheshin edhe shtetet e Ballkanit Perëndimor, Ukraina, Moldavia e në të ardhmen edhe Gjeorgjia!” Për këtë, Bashkimi Europian ka nevojë për rregulla të reja. “Rregullat europiane mund të ndryshohen,” tha kancelari. “Nëse arrijmë në përfundimin se traktatet duhet të ndryshohen në mënyrë që Europa të mund të ecë përpara, atëherë ne duhet ta bëjmë këtë.”
Scholz u shpreh pro vendimit për futjen graduale të marrjes së vendimeve me shumicë në politikën e jashtme të BE, por edhe në fusha të tjera si politika tatimore. “Respektimi i parimit të unanimitet funksionon vetëm për sa kohë që ka pak presion për të vepruar. Kjo nuk është më kështu, më së voni në pikën e kthesës”, theksoi kancelari.
“Selia Europiane”
Me nocionin “sovraniteti europian”, kreu i qeverisë gjermane promovoi heqjen dorë nga varësitë ekonomike dhe teknologjike si dhe një furnizim sa më autonom me energji. Si pasojë e luftës në Ukrainë, Scholz mbrojti edhe një politikë të përbashkët të mbrojtjes së BE-së. Për shembull, do të duhej të zhvillohen sisteme të përbashkëta të armëve, mbi të cilat të gjithë ushtarët e vendeve anëtare mund të trajnohen dhe të cilat mund të mirëmbahen më mirë.
Në mënyrë të veçantë, Scholz foli në favor të një sistemi të përbashkët të mbrojtjes ajrore, i cili do të ishte “më i lirë dhe më efikas” se sistemet e pavarura kombëtare. Njëkohësisht do të përbënte një “siguri më të madhe për të gjithë Evropën”.
Në planin afatmesëm nevojitet “një seli e vërtetë e BE-së”, ndërsa nga viti 2025 nevojitet edhe një forcë e përbashkët për reagime të shpejta. Scholz konfirmoi se Gjermania dëshiron të sigurojë “bërthamën” e këtyre njësive me rreth 5.000 ushtarë në fillim.