Finlanda bëhet anëtari i 31-të i NATO-s, një ndryshim strategjik historik të provokuar nga lufta e Moskës kundër Ukrainës.
Vitin e kaluar, pushtimi i plotë i Ukrainës nga Kremlini përmbysi peizazhin e sigurisë së Evropës dhe bëri që Finlanda dhe fqinji i saj Suedia të heqin dorë nga mos-angazhimi ushtarak për dekada. Aleatët Turqia dhe Hungaria, për arsye të ndryshme të tyre, vonuan ofertën e Finlandës për t’u futur nën ombrellën e NATO-s ndërsa përparimi i Stokholmit mbetet i bllokuar.
Por javën e kaluar, parlamenti turk votoi për të hequr pengesën e fundit të Finlandës. Përfundimi i ratifikimit në më pak se një vit e bën këtë proces anëtarësimi më të shpejtë në historinë e fundit të aleancës. Ministri i Jashtëm i Finlandës do t’i dorëzojë letrat zyrtare të pranimit Sekretarit të Shtetit të SHBA Antony Blinken, mbajtësit të traktatit themelues të NATO-s . Më pas flamuri bardheblu i vendit do të ngrihet, përballë selisë në Bruksel.
“Kjo është me të vërtetë një ditë historike. Është një ditë e madhe për aleancën”, tha shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg. Anëtarësimi në NATO e vendos Finlandën nën Nenin Pesë të aleancës, premtimi i mbrojtjes kolektive se një sulm ndaj një anëtari “do të konsiderohet si një sulm kundër të gjithëve”.
Kjo ishte garancia që liderët finlandezë vendosën se kishin nevojë, teksa shikonin se agresioni i presidentit rus, Vladimir Putin po shkatërronte Ukrainën. Finlanda, e cila ka një kufi 1300 kilometra me Rusinë, qëndroi jashtë NATO-s gjatë gjithë Luftës së Ftohtë. Tani anëtarësimi i saj sjell një ushtri të fuqishme në aleancë me një forcë prej 280,000 personel dhe me një arsenal më të madhin në Evropë.
Vendndodhja e saj strategjike forcon mbrojtjen e NATO-s në një kufi që shkon nga shtetet e cenueshme të Baltikut në Arktikun gjithnjë e më konkurrues. Putin përmendi kërcënimin e zgjerimit të NATO-s në Ukrainë si një nga arsyet e tij kryesore për nisjen e luftës 14 muaj më parë. Megjithatë, hyrja e Finlandës mbetet një moment i hidhur për aleancën pasi shpresa kishte qenë që Suedia të hynte në të njëjtën kohë. Budapesti dhe Ankaraja mbeten pengjet.
Suedia nga ana e saj ka treguar zemërimin me liderin e Hungarisë Viktor Orban, një nga aleatët më të ngushtë të Putinit në Evropë, duke shprehur alarmin për sundimin e ligjit në Hungari ndërsa nga ana tjetër refuzon të ekstradojë dhjetëra të dyshuar që presidenti Rexhep Taip Erdogan i lidh me një përpjekje të dështuar për grusht shteti të vitit 2016 dhe një luftë të gjatë për pavarësinë kurde. Diplomatët e NATO-s shpresojnë se Erdogan do pranojë nëse i kalon zgjedhjet në maj dhe se Suedia do të bashkohet përpara një samiti të NATO-s në Vilnius këtë korrik.
