Ekonomi Kapitalizmi ka vdekur? Yanis Varoufakis mendon se po: Kemi hyrë në një...

Kapitalizmi ka vdekur? Yanis Varoufakis mendon se po: Kemi hyrë në një epokë të re (më të keqe) ekonomike

Ish-ministri grek i Ekonomisë, Yanis Varoufakis mendon se kapitalizmi tashmë është i vdekur. Sipas Varoufakis, ne jemi kthyer në feudalizëm. Jo lloji i feudalizmit që la pas Revolucioni Industrial dhe ngritja e shtresës së mesme, por një formë e re: “teknofeudalizmi”.

Feudalizmi është një sistem i karakterizuar nga struktura hierarkike e pronësisë së tokës dhe detyrimeve, ku zotërit u jepnin toka vasalëve në këmbim të shërbimit ushtarak dhe detyrave të tjera.

Sipas tij, tani zotërit janë pronarë të teknologjisë së madhe, dhe përdoruesit janë vasalët. Vasalët dorëzojnë të dhënat e tyre në këmbim të shërbimit të tyre.

Kjo është vdekja e kapitalizmit që Varoufakis përshkruan në librin e tij të ri, “Technofeudalism: What Killed Capitalism”.

“Vlerësimi im, dhe kjo është një hipotezë e diskutueshme, është se kapitalizmi tashmë ka marrë fund”, pohon Varoufakis.

Varoufakis tregon gjigantin e shitjes me pakicë në internet Amazon si një shembull të një zotërie: ai thotë se mund të duket si një treg, por funksionon më shumë si “një çiflig që i përket një njeriu, akumulimi i pasurisë së të cilit bazohet në një formë qiraje”.

Ai shton: “Sa herë që blini diçka në Amazon, 30-40% e çmimit i shkon zotit (Jeff) Bezos, jo tregut”.

Ish-ministri i Ekonomisë i Greqisë nuk është optimist për ‘teknofeudalizmin’. Ai beson se nuk do të përfundojë mirë.

“Përqendrimi eksponencial i të ardhurave në duart e njerëzve që nuk prodhojnë asgjë përveç të drejtës dhe mundësisë për të nxjerrë të ardhura nga të tjerët, ndërsa bota po shkon drejt katastrofës. Teknologjitë tona janë një forcë për të mirën dhe të keqen. Dhe nëse e keqja mbizotëron, është faji ynë,” thotë Varoufakis, i cili pohon se teknologjia është vetëm një mjet.

Ai sheh dy zgjidhje dhe ato nuk janë teknologjike, por sociopolitike. Njëra është t’i jepet fund shërbimeve falas për të thyer tiraninë e teknologjisë së madhe.

“Pra, nëse jeni një aplikacion, paguheni drejtpërdrejt nga personi që përdor aplikacionin, jo indirekt përmes reklamave”.

E dyta është ndryshimi i ligjit të korporatave për t’i bërë kompanitë më demokratike. Ai parashikon një skenar ku çdo punonjës në një kompani, veçanërisht në ato të mëdha, do të kishte një aksion që nuk mund të tregtohet, i ngjashëm me një kartë biblioteke që i jepet një studenti. Kjo pjesë nuk do të përfaqësonte barazinë në aspektin e parave, por do t’i jepte çdo punonjësi një votë në vendimet e kompanisë. Ideja është që ata që kontribuojnë në mënyrë të konsiderueshme në suksesin e kompanisë mund të marrin më shumë shpërblime financiare.