Mbetjet e një qytetërimi të lashtë të gjetura në Gjirin e Khambhatit, i cili përshkon gjatësinë e bregut perëndimor të Indisë, janë një zbulim i bujshëm që ka ngritur shumë pluhur në botën e arkeologjisë dhe historisë.
Qyteti nënujor, i përshkruar si një strukturë urbane monumentale që përfshin një peizazh nënujor me një gjatësi mbresëlënëse tetë kilometrash dhe 3.2 kilometra gjerësi, befasoi botën me madhështinë dhe natyrën e tij mistike.
Kur Instituti Kombëtar i Teknologjisë së Oqeanit (NIOT) zbuloi aksidentalisht këto artefakte dhe struktura në dhjetor 2000 gjatë një studimi rutinë, askush nuk mund të imagjinonte pasojat që mund të kishte për të kuptuarit tonë të historisë njerëzore.
Në vitet në vijim, zbulimi nxiti kërkime dhe debate intensive midis ekspertëve në mbarë botën rreth origjinës, moshës dhe rëndësisë së këtij vendi magjepsës.
Një nga aspektet më emocionuese të zbulimit është mundësia që ai mund të ripërcaktojë kuptimin tonë për të kaluarën njerëzore. Ndërsa disa arkeologë kanë argumentuar se ky qytet antik mund të jetë edhe më i vjetër se qytetërimi Harapan, të tjerë kanë shprehur dyshime për shkak të mungesës së provave të forta.
“Për dekada të tëra, arkeologët kanë debatuar mbi origjinën e qytetërimit misterioz ‘Harapan’, i cili lulëzoi në atë që tani është Pakistani dhe India veriperëndimore rreth vitit 3000 p.e.s.
Tani gjetjet tona të reja sugjerojnë se harapët kanë ardhur nga një kulturë e përparuar që lulëzoi në fundi i epokës së fundit të akullit, i cili më pas u zhyt nga rritja e nivelit të detit përpara se të ‘fillonte historia’”, tha gjeologu Badrinaryan Badrinaryan.
Në përgjithësi besohej se një qytetërim i mirëorganizuar nuk mund të kishte ekzistuar para vitit 5500 të erës sonë përpara zbulimeve të sotme. Shumë nuk duan të pranojnë që mitet e përmbytjeve të përmendura në shumë shkrime të lashta fetare mund të përmbajnë një pikëz të vërtete.
Megjithatë, pavarësisht nga polemikat dhe mosmarrëveshjet, ky zbulim sigurisht që hap pyetje të reja dhe na inkurajon të mendojmë më thellë për kulturat e lashta dhe fatet e tyre. Kurioziteti i shkaktuar nga ky zbulim po bën jehonë, duke nxitur kërkime dhe analiza të mëtejshme për të kuptuar më mirë të kaluarën mistike që shtrihet nën ujërat e Gjirit të Khambhatit.
