Stuart Lau dhe Jakob Hanke Vela – Politico
A mund të jetë Pedro Sánchez, kryeministri spanjoll i konsideruar “Zoti i pashëm”, presidenti i ardhshëm i Këshillit Europian?
Kjo është ajo që zyrtarët dhe diplomatët europianë kanë kërkuar që nga njoftimi i befasishëm i Sanchez të mërkurën(24 prill) se ai po mendon të japë dorëheqjen si kreu i qeverisë spanjolle. Lajmi shkaktoi spekulime të ethshme në lidhje me të ardhmen politike të Spanjës – si dhe mbi shanset e Sanchez për të fituar një post të lartë në Bruksel.
Në një letër bombë me katër faqe, Sánchez shprehu irritim me sulmet e vazhdueshme ndaj familjes së tij nga gazetat dhe militantët e krahut të djathtë. Natyra ekstreme e sulmeve, tha ai, e kishte shtyrë atë të mendojë nëse udhëheqja e vendit ia vlente telashet.
“Më duhet kohë për të reflektuar”, tha Sanchez. “Më duhet urgjentisht t’i përgjigjem një pyetjeje që vazhdoj t’ia bëj vetes: A ia vlen të qëndroj në detyrë, pavarësisht nga balta nga e djathta dhe e djathta ekstreme?
Brukseli po përgatitet të ndajë punët më të larta të BE-së pas zgjedhjeve të Parlamentit Europian të qershorit. Partitë politike që marrin më shumë vota do t’i parashtrojnë pretendimet e tyre për udhëheqjen e Komisionit Europian, Këshillit Europian, Parlamentit Europian dhe krahut të politikës së jashtme të BE-së.
Socialistët, të cilët ka të ngjarë të mbeten grupi i dytë më i madh në Parlament, po shikojnë detyrën kryesore në Këshillin Europian, aktualisht i mbajtur nga liberali belg Charles Michel.
Për Sanchezin, lëvizja në Bruksel mund të dëshmojë një dalje të shkathët nga skena politike e thyer – dhe toksike – e Spanjës. Imazhi publik vendas i socialistit nuk ka qenë kurrë i madh dhe vendimi i tij i diskutueshëm për t’u dhënë separatistëve katalanas një amnisti të plotë për të siguruar mbështetjen e tyre për vazhdimin e mandatit të tij vetëm sa ka rritur pakënaqësinë publike.
Europa thërret
Sánchez mund të mos jetë i popullarizuar në Spanjë, por ai është i pëlqyer në Bruksel dhe vlerësohet nga bashkëmoshatarët e tij europianë.
Megjithatë, kjo nuk do të thotë se ai është i aftë për një punë të lartë.
Zyrtarët dhe diplomatët e BE janë të ndarë në një kandidaturë të mundshme të Sanchez. Fillimisht, mbetet për t’u parë nëse dhe si do të largohet nga detyra dhe kush e merr përsipër në frontin e brendshëm. Nëse Sánchez do të largohej nga Spanja, ekonomia e pestë më e madhe e Europës, në një gjendje kaosi politik, mund të njollosë apelin e tij në Bruksel.
Ekzistojnë gjithashtu dyshime nëse Sanchez ka profilin e duhur për president të Këshillit Europian. Udhëheqësit e BE-së, të cilët do të vendosin se kush do të marrë vendin e punës, ka të ngjarë të preferojnë dikë në fund të karrierës së tyre politike – dikë të tillë si Herman Van Rompuy, ish-kryeministri belg i cili ishte i pari që mbajti rolin dhe që u dëshmua të ishte një arbitër i matur, i prirur për të ndërmjetësuar kompromise.
Michel, ndërkohë, është fajësuar për preokupimin e tij të perceptuar me ambiciet e tij dhe profilin ndërkombëtar.
“Ne kemi nevojë për një burrë apo grua të moshuar që nuk bën beteja në terren me Ursula [von der Leyen] dhe nuk e ka në mendje punën e tij ose të saj të ardhshme,” tha një zyrtar i BE-së, i cili shprehu pesimizëm për 52-vjeçarin.
Zyrtarit, si të tjerët të cituar në këtë artikull, iu dha anonimiteti për të folur lirshëm për liderët e ardhshëm europianë.
Sánchez, i cili mori detyrën në 2018 dhe fitoi një mandat të tretë si kryeministër vitin e kaluar, ngriti vetullat në Bruksel kur Spanja ishte në krye të presidencës së rradhës gjatë gjysmës së dytë të vitit të kaluar.
Ai nuk ngurroi të përdorte fuqinë e tij të përcaktimit të agjendës në Bruksel për të çuar përpara qëllimet e tij të brendshme, ndërkohë që disa diplomatë u mërzitën me shtytjen e tij për të njohur baskisht, katalanisht dhe galishte si gjuhë zyrtare të BE-së – një fushatë që ai filloi për të siguruar mbështetjen katalanase për kandidatin e tij të preferuar për të kryesuar parlamentin e Spanjës.
Dhe pastaj është Palestina
Mbështetja e hapur e Sanchez-it për shtetësinë palestineze – Spanja synon të zgjasë njohjen zyrtare brenda dy muajsh – mund të jetë gjithashtu një detyrim. Është e paqartë nëse anëtarët e BE-së me lidhje të ngushta me Izraelin do të mbështesin një president të Këshillit që disa në qeverinë izraelite e shohin si një antagonist.
Të tjerë mund ta indinjojnë Sanchezin që ka ngarkuar BE-në me shefin e saj aktual dhe problematik të punëve të jashtme dhe mund të ngurrojnë të shohin një spanjoll tjetër në një post të lartë kaq shpejt.
“Sanchez nuk ka një emër të mirë për disa vende të BE … Ai na dha [Përfaqësuesin e Lartë në largim Josep] Borrell, i cili u tregua i paaftë për të drejtuar vendet së bashku për tema të ndjeshme si Izraeli apo Rusia më parë,” tha një diplomat i lartë i BE-së.
Në fund të fundit, ka kaq shumë “por” në lidhje me marrjen e një posti të lartë në BE nga Sánchez sa “spekulimet … thonë më shumë për mungesën e kandidatëve mes socialistëve sesa për shanset aktuale të Sanchezit,” tha një diplomat i BE-së.
Emrat që janë aktualisht në listën e ngushtë socialiste për postin e Këshillit vijnë me të vërtetë me pikëpyetje serioze. Ish-kryeministri portugez António Costa është ende nën hetim për lidhjen e tij të dyshuar me një skemë të ndikimit, ndërsa kryeministrja daneze Mette Frederiksen është e papëlqyeshme për shkak të politikave të diskutueshme të imigracionit të qeverisë së saj, të cilat janë një burim shqetësimi për liderët e tjerë socialistë.
Sánchez është gati t’i drejtohet kombit të hënën dhe të zbulojë nëse do të japë dorëheqjen. Qytetarët spanjollë dhe diplomatët europianë po përpiqen të deshifrojnë nëse kërcënimi i kryeministrit për dorëheqje është një manovër politike që synon të bashkojë të majtën kundër forcave të krahut të djathtë të vendit, apo nëse ai me të vërtetë po mendon të largohet. Partia Popullore e qendrës së djathtë ka akuzuar kryeministrin se luan rolin e viktimës.
Letra e Sanchez vjen, në fund të fundit, me dy zgjedhje të mëdha në horizont. Më 12 maj do të zhvillohet një votim i menjëhershëm rajonal në Katalonjë, ndërsa një muaj më vonë spanjollët do të votojnë në zgjedhjet europiane.
Prandaj spekulimet e Sanchez në Bruksel mund të jenë jetëshkurtër. Por siç tha një grua diplomate e BE-së: “Ne mund të ëndërrojmë vetëm, apo jo?
