Thashetheme në internet thonë se anglishtja nuk do të jetë më gjuha zyrtare në Bashkimin Europian. Një artikull në gazetën skoceze The National citon një korrespodent të çështjeve europiane i cili pohon se “anglishtja nuk do të jetë më një gjuhë pune, pasi vendet anëtare vendosën të mos e përdornin më në përkthimin e dokumenteve”. Këto raportime u shpërndanë edhe nga The New European.
Po kështu, në vitin 2016, një eurodeputet u citua të thoshte se “nëse nuk kemi Britaninë e Madhe, nuk kemi anglisht”. Mirëpo në një deklaratë për Euronews, BE i mohoi thashethemet.
“Kjo nuk është aspak e vërtetë”, tha një zëdhënës i Komisionit Europian për negociatat Bashkim Europian – Mbretëri e Bashkuar. “Anglishtja do të mbetet gjuhë zyrtare“.
Anglishtja ka qenë një gjuhë zyrtare e bllokut që nga viti 1973. Pas referendumit të Mbretërisë së Bashkuar në qershor të vitit 2016 – ku 52% e Mbretërisë së Bashkuar votoi pro daljes nga BE – Komisioni Europian tha në një deklaratë se çdo ndryshim në regjimin gjuhësor të institucioneve të BE i nënshtrohet një votimi unanim të Këshillit Europian.
Si u bë anglishtja ndërkombëtare?
Anglishtja nuk është bërë një gjuhë ndërkombëtare aq shpejt sa duket. E gjitha filloi që në shekullin XVII, kur Anglia pushoi së qeni një vend i pushtuar dhe u bë një vend pushtues, shumë i suksesshëm në këtë çështje. Flota angleze ishte një nga më të fuqishmet në botë. Të gjitha rrugët detare i nënshtroheshin britanikëve. Shumica e tokës – gjysma e territorit të Amerikës së Veriut, shumë vende në Afrikë dhe Azi, Australi, Indi – drejtoheshin nga kurora britanike.
Anglishtja depërtoi në të gjitha cepat e globit. Në atë kohë, detyra kryesore për Anglinë ishte vendosja e marrëdhënieve tregtare. Natyrisht, gjuha e vendit mbizotërues dhe më e zhvilluar shtyu në prapavijë gjuhët lokale. Këtu funksionoi rregulli i artë – për ata që kanë ar, ai rregullon, ai zgjedh cilën gjuhë të flasë. Anglia i dha një shtysë shfaqjes së ekonomisë botërore dhe zhvillimit të marrëdhënieve ndërkombëtare në shekullin XVIII, ishte anglishtja që u përdor për tregti.
Edhe kur vendet e kolonizuara fituan pavarësinë, marrëdhëniet tregtare me Britaninë e Madhe vazhduan të zhvillohen, dhe anglishtja mbeti. Së pari, sepse gjuhët e vendeve të pushtuara nuk kishin fjalët e nevojshme: nuk kishte kushte për tregti. Së dyti, sepse anglishtja tashmë ka zënë rrënjë në këtë zonë dhe vendasit e dinin mirë. Kushdo që dëshironte të fitonte bukën e tij, duhej të komunikonte në anglisht.
4 fakte pse anglishtja është gjuha më e madhe në botë:
Më e folura- Anglishtja është gjuhë zyrtare në 79 vende dhe territore;
Ka më shumë fjalë- 615.000 fjalë, janë të përfshira në Fjalorin Anglez të Oksfordit;
Ka folësit më të shumtë- mbi 1.5 miliard njerëz flasin anglisht, kur përfshin edhe folësit jo amtarë. Është gjuha e tretë më e folur pas gjuhës kineze, spanjolle, nëse numëron vetëm folësit amtarë;
Është dominante- Mbi 80% e gjithçkaje të shkruajtur në internet është në anglisht. Anglishtja është gjuha zyrtare për aviacionin dhe navigacionin.
Ngritja e Amerikës
Një arsye tjetër e mirë që paracaktoi përdorimin e gjuhës angleze si gjuhë ndërkombëtare është pushtimi i Botës së Re, Amerikës. Britanikët nuk ishin kolonët e vetëm. Përveç anglishtes, në Amerikë flisnin frëngjisht, spanjisht, gjermanisht, holandisht. Në fillim të shekullit të 20-të, çështja e unitetit kombëtar u ngrit ashpër: diçka duhej të bashkonte vendin dhe njerëzit që jetojnë në të. Dhe gjuha angleze në këtë rast veproi si lidhje.
Në SHBA, kishte një politikë të rreptë të grumbullimit të gjuhëve, pavarësisht nga fakti se Amerika nuk ka një gjuhë të vetme zyrtare. Dokumentet zyrtare ishin shkruar vetëm në anglisht. Në shumë shtete, mësimi në të gjitha gjuhët përveç anglishtes ishte i ndaluar. Kjo politikë ka dhënë fryt.
Në gjysmën e dytë të shekullit XX, Anglia u venit dhe filloi epoka e Amerikës. Pas Luftës së Dytë Botërore, shumica e fuqive ishin të preokupuar për rindërtimin e vendeve të tyre. Nga ana tjetër, Shtetet e Bashkuara pësuan më pak se pjesa tjetër dhe vazhduan të zhvillohen në të gjitha drejtimet: ekonomike, diplomatike, politike dhe ushtarake. Vendi ishte veçanërisht aktiv në zhvillimin e marrëdhënieve ekonomike. Amerika bëri zgjedhjen e duhur, duke vazhduar traditën angleze. Mallrat amerikane përmbytën të gjitha vendet.
Natyrisht, një gjuhë e përbashkët është e nevojshme për të kryer një transaksion ekonomik, dhe përsëri ajo gjuhë është bërë anglisht. Pse? Ndoshta, për të njëjtën arsye si në shekullin e 17-të, kushdo që është më i fortë ka të drejtë.
Ndikimi i SHBA është intensifikuar me kalimin e kohës. Por nuk mjafton vetëm për të fituar kampionatin, është e rëndësishme ta ruajmë atë. Nëse tregtia luajti një rol kryesor në Angli në shekullin e 18-të, atëherë Amerika zuri vend të ngrohtë në histori për arsye të tjera:
Ardhja e kompjuterit dhe internetit
Duke qenë një nga vendet më të fuqishme në botë, Amerika ndoqi një politikë gjuhësore pikërisht në drejtim të globalizimit të gjuhës së saj. Dhe roli kryesor u luajt pikërisht nga fakti që dy shpikje u shfaqën në SHBA, pa të cilat jeta jonë është e paimagjinueshme – një kompjuter dhe internet. Këto mjete të mesazheve të çastit kanë kontribuar shumë në globalizimin e gjuhës angleze.
Jetesa amerikane
Në gjysmën e dytë të shekullit XX, në sfondin e vendeve të pas-luftës dhe vendeve të shkatërruara, Shtetet e Bashkuara dukeshin shumë tërheqëse. “Ëndrra Amerikane” dukej të ishte një ideal, dhe njerëz nga vende të ndryshme u përpoqën të paktën të afroheshin me këtë ideal, dhe gjuha është një mënyrë për t’u afruar. Filmat, muzika, lëvizjet rinore na erdhën nga përtej oqeanit dhe sollën me vete një kulturë në gjuhën angleze.
