Qeveria ukrainase është “hapur neo-naziste” dhe “pro-naziste”, nën kontrollin e “nazistëve të vegjël”, është retorika e përdorur nga presidenti rus Vladimir Putin, shkruan New York Times.
Zyrtarët amerikanë, të udhëhequr nga presidenti Joe Biden, janë përgjegjës për “nazifikimin” e Ukrainës, tha një parlamentar rus dhe duhet të gjykohen. Në fakt, sipas një ligjvënësi tjetër, është koha për të krijuar një “version modern të gjyqit të Nurembergut”, ndërkohë që Rusia po përgatitet për “denazifikimin” e Ukrainës.
Në rast se mesazhi nuk ishte i qartë, televizioni rus i kontrolluar nga Kremlini shfaq çdo të diel pamje bardh e zi të nazistëve gjermanë të varur në sheshin qendror të Kievit.
Gjuha e pushtimit rus të Ukrainës dominohet nga fjala “nazistë”, e cila është e çuditshme duke pasur parasysh se vendi drejtohet nga presidenti Volodymyr Zelensky, një hebre që nënshkroi Ligjin kundër Semitizmit vitin e kaluar.
Putini ka filluar ta përdorë shpesh këtë fjalë vetëm muajt e fundit, megjithëse ai e ka përshkruar prej kohësh revolucionin properëndimor në Ukrainë në 2014 si një “grusht shteti fashist”.
Kjo tregon se Putini po përpiqet të përdorë stereotipe për të maskuar realitetin dhe për të justifikuar pushtimin para popullit rus, duke zgjuar traumat e Luftës së Dytë Botërore. Kremlini e portretizon pushtimin si një vazhdimësi e luftës së Rusisë kundër së keqes, në një luftë të njohur si Lufta e Madhe Patriotike, me sa duket duke llogaritur krenarinë e Rusisë në mposhtjen e Gjermanisë naziste.
“Kjo retorikë është faktikisht e gabuar, moralisht kontradiktore dhe thellësisht fyese,” shkruan studiuesit e gjenocidit dhe nazizmit në një letër të hapur pas agresionit të Putinit. Edhe pse ka grupe ultra të djathta në Ukrainë, shtojnë ata, “asnjë nga këto nuk justifikon agresionin rus dhe keqinterpretimin e Ukrainës”.
Krahasimet me Gjermaninë naziste
Ukrainasit thonë se tmerri i pushtimit rus tregon se nëse ndonjë vend duhet të çlirohet nga nazizmi, ai është Rusia.
Në një fjalim të mërkurën, Putin përdori një gjuhë diktatoriale “ne kundër tyre” për të deklaruar se shoqëria ruse ka nevojë për “vetëpastrim” nga “llumrat dhe tradhtarët” properëndimorë.
Shumë besojnë se vendosmëria e Putinit për të “denazifikuar” Ukrainën do të thotë në fakt rrëzimi i qeverisë në Kiev dhe persekutimi i aktivistëve dhe grupeve properëndimore. Ai përdor kujtimin rus të vuajtjeve dhe fitores së vendit në Luftën e Dytë Botërore për të militarizuar shoqërinë ruse dhe për të justifikuar një përballje me opozitën dhe agresionin e huaj.
Misioni i Putinit për “denazifikimin” do të thotë se ai është i vendosur të “shkatërrojë të gjithë ukrainasit”, shkroi në Facebook ministri ukrainas i Informacionit Alexander Tkachenko.
“Kjo është më e keqe se nazizmi,” tha ai.
Është e vështirë të besohet se rusët e zakonshëm mund të pranojnë krahasimet e Putinit me Ukrainën, ku miliona rusë kanë miq dhe të afërm, me Gjermaninë naziste, vendin që pushtoi Bashkimin Sovjetik, i cili vrau 27 milionë njerëz.
Megjithatë, në vetë Ukrainën, hebrenjtë dhe grupet e tjera e kanë kritikuar vendin për lejimin e revolucionit properëndimor në vitin 2014 për të lejuar luftëtarët ukrainas të pavarësisë, të cilët në një moment ishin në anën e Gjermanisë naziste, të shpalleshin heronj kombëtarë.
Disa grupe nacionaliste margjinale, të cilat nuk kanë përfaqësues në Parlament, përdorin retorikë raciste dhe simbole të lidhura me nazistët.
Narrativa ruse
Eduard Dolinsky, drejtor i përgjithshëm i Këshillit Hebre ukrainas, tha se disa në vend i quajnë grupet ultra të djathta si “nazistë të vegjël”, siç bën Putini. Për vite me radhë, ai u bëri thirrje mediave sociale për të ndryshuar emrin e një stadiumi të madh në Ukrainën perëndimore, të quajtur sipas Roman Shukhevych, një udhëheqës nacionalist ukrainas i cili komandonte forcat që kryen vrasje masive të hebrenjve dhe polakëve gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Zyrtarët rusë shpesh përdorin akuzat e Dolinsky-t për qëllimet e tyre, kështu që shumë ukrainas e kanë akuzuar atë se e ka lejuar të tërhiqet në propagandën ruse, por Dolinsky thotë se nuk është penduar, duke shtuar se ai ka refuzuar të shfaqet në televizionin shtetëror rus çdo herë.
Sergei Markov, një analist pro-rus që shfaqet shpesh në televizionin shtetëror, pohon se “nazistët” modernë ukrainas nuk janë kundër hebrenjve, por kundër rusëve – sepse, siç thotë ai, atyre u thuhet nga agjencitë e inteligjencës perëndimore. Rusia përdor narrativën se Perëndimi mbështet “nazistët” ukrainas për të degraduar trashëgiminë ruse në Ukrainë dhe për ta përdorur vendin si një platformë për shkatërrimin e Rusisë.
Markov thotë se Kremlini filloi të përdorte terminologjinë “naziste” për “t’u dëgjuar nga politikanët dhe mediat perëndimore” dhe për të shpjeguar nevojën për të pushtuar Ukrainën.
Për rusët, kujtimi i fitores sovjetike ndaj Gjermanisë naziste mbetet ndoshta elementi më i fortë përmes të cilit krijohet një identitet unik kombëtar.
Putini tani ka një narrativë se më në fund po përfundon punën e papërfunduar të Bashkimit Sovjetik.
“Nga këndvështrimi i shoqërisë ruse, fashistët e sotëm ukrainas janë trashëgimtarët e kauzës së fashizmit të asaj kohe”, shpjegon Markov.
Përshëndetje “Lavdi Ukrainës!”
Televizioni shtetëror shmang raportimin për shkatërrimin që forcat ruse po i sjellin Ukrainës, por publikon histori për grupet ekstremiste ukrainase, të cilat në realitet kanë një vend margjinal në shoqërinë ukrainase.
Raportet e rrugëve të emërtuara sipas Stepan Bandera, një lider nacionalist ukrainas i cili ra në anën e nazistëve në luftën kundër sovjetikëve (përpara se Gjermania të kthehej kundër tij dhe ta çonte në një kamp përqendrimi), kanë një ndikim te brezat e vjetër të rusëve që dinë gjithçka, nga të këqijat e shkaktuara nga bashkëpunimi me nazistët.
Mbështetësit perëndimorë të Ukrainës kanë një problem me grupet nacionaliste ukrainase, të cilat tani luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e vendit. Javën e kaluar, Facebook njoftoi se do të bënte një përjashtim në politikën e tij dhe do të lejonte lavdërimin e Batalionit Azov, njësinë ushtarake ultra të djathtë të Ukrainës, “rreptësisht në kontekstin e mbrojtjes së Ukrainës”.
Media shtetërore ruse e pa këtë lëvizje të Facebook si një tjetër provë se Perëndimi mbështet nazistët në Ukrainë.
Ata gjithashtu e shohin si një nga provat që politikanët perëndimorë e përshëndesin Zelensky-n me fjalët “Lavdi Ukrainës!”, që është një përshëndetje e përdorur nga forcat e Bandera-s.
“Për njerëzit që u rritën në kulturën sovjetike, këto padyshim që ngjallin asociacione negative,” tha Vladimir Malakhov, një historian në Shkollën e Shkencave Sociale dhe Ekonomike në Moskë, i cili mëson nacionalizmin. “Është antisemite, antiruse dhe radikale”.
Donlinski paralajmëron se shumë hebrenj u larguan nga vendi për shkak të agresionit rus.
“Kjo është e vërtetë. Jetët tona janë shkatërruar.