Është një nga gjestet që na mungon më shumë, që prej fillimit të pandemisë së koronavirusit: puthjet dhe përqafimet janë “ndaluar” që nga momenti i parë dhe madje edhe tani nuk shihen me sy të mirë, përveç në mesin e njerëzve të së njëjtës familje, duke pasur parasysh që Covid-19 transmetohet saktësisht përmes pështymës dhe stërkalave.
Me rastin e Ditës Botërore të Puthjes, e cila festohet më 6 korrik, le të reflektojmë pak për rëndësinë e kësaj përhapjeje instinktive dhe themelore, pa të cilën nuk është e mundur që një marrëdhënie as të fillojë. Zëvendësimi i puthjes me shenja të tjera të dashurisë nuk ndihmoi shumë: pothuajse tre nga katër italianë deklaruan se puthja ishte gjesti që më së shumti u ka munguar, madje edhe më shumë sesa liria për të dalë.
Ekspertët shpjegojnë përse-në e kësaj ndjenje të përgjithësuar të privimit: puthja është një gjest instinktiv dhe i pazëvendësueshëm midis dy personave që e duan njëri-tjetrin. Askush nga ne nuk do ta harrojë kurrë puthjen e tij të parë, asnjë nuk mundet të privojë një nënë dhe fëmijën e saj të vogël nga kjo lloj afërsie dhe kontakti. Në fakt është një ndjesi shumë më intensive se përqafimet dhe përkëdheljet, dhe nënkupton një përfshirje më të fortë emocionale. Psikoterapistja Vera Slepoj thotë: “Puthja është një sjellje universale, që ndodh në të gjitha civilizimet në forma të ndryshme. Në puthje shijojmë njëri-tjetrin, duke përfshirë të gjitha shqisat. Ky ndalim për shkak të Covid i detyron njerëzit të racionalizojnë veten e tyre, për të shmangur këtë emocion dhe gjest natyror”.
Por nuk mbaron me kaq. Slepoj shpjegon se fakti i pamundësisë për të puthur ka shkaktuar zhgënjim, depresion dhe madje edhe kërkimin e detyrueshëm të llojeve të tjera të sigurisë. Meqenëse puthja është një formë e njohjes, për të kaluar në faza të tjera dhe ka pasoja të rëndësishme psikobiologjike, nëse kjo nuk funksionon, është gjithashtu e mundur që marrëdhënia të mos fillojë.
Fakti që për një kohë të gjatë distanca shoqërore ose ndarja e detyruar i pengoi ata të tregojnë ndjenjën e tyre të dashurisë me një puthje, i ka shtyrë njerëzit të zbulojnë dhe të eksplorojnë mënyra të ndryshme të shfaqjes së dashurisë së tyre duke mbajtur distancën e tyre, për shembull përmes shikimeve, buzëqeshjeve, fjalëve të ëmbla dhe poetike, dedikimeve muzikore. “Tingulli dhe të folurit prekin një botë emocionale, simbolike, e aftë për të dhënë emocione të ngjashme me një puthje”, shpjegon Slepoj. Por, në planin afatgjatë, të gjithëve na është dashur të kuptojmë se puthja nuk është e zëvendësueshme. Aq sa ishte gjesti që na ka munguar më shumë gjatë karantinës. Kështu kanë deklaruar 72 për qind e italianëve të përfshirë në një studim të kryer nga ‘Baci Perugina’, i kryer në rreth 1100 italianë, burra dhe gra të moshës nga 18 deri në 40 vjeç, me metodologjinë WOA (Analiza e Opinionit në Ueb) dhe në një panel të 20 ekspertëve midis psikiatërve dhe psikologëve, me rastin e Ditës Botërore të Puthjes.
Nevoja për ta privuar veten nga puthja e partnerit/partneres ka qenë më e dhimbshme sesa vetë izolimi (64% e përgjigjeve), ose për të pirë një kafe me miqtë (54%). Sipas 62% të italianëve, puthja është një shenjë konkrete dashurie; për pothuajse gjysmën (49%) është mënyra më e mirë për të komunikuar ndjenjën e përkatësisë dhe empatisë, ndërsa sipas 37% të të anketuarve shpreh bashkëpunim dhe miqësi.
Ndër puthjet më të rëndësishme të jetës së tyre, të intervistuarit tregojnë puthjen e parë, e cila te 6 mbi 10 të intervistuar nuk do të harrohet kurrë. Më pas vijnë puthjet e marra nga nënat (55%), të ndjekura nga puthja e parë në buzë e marrë në mënyrë absolute (49%), e shkëmbyer me dashurinë e parë të adoleshencës. Puthje të tjera që mbahen mend me kënaqësi, përfshijnë ato që shkëmbehen në familje në raste të veçanta (37%), ose për të shprehur ndjenja veçanërisht intensive ndaj miqve të afërt (34%). “Puthja e nënës, si ajo e të afërmve ose miqve, është e rëndësishme, por ato mund të zëvendësohen nga përqafimi dhe format e tjera të kompensimit emocional, – përfundon Vera Slepoj, – ndërsa gjesti përvetëson një kuptim unik dhe të pazëvendësueshëm kur ndodh midis dy të dashuruarve: për marrëdhëniet romantike, puthja është themeli për fillimin e një marrëdhënieje të vërtetë”.
Një shifër e fundit, kësaj here pozitive: sipas 75% të kampionit, izolimi i detyruar i bëri njerëzit të vetëdijshëm për rëndësinë e pavetëdijshme të një gjesti kaq të thjeshtë, por në të njëjtën kohë plot kuptime.