Kundër Izraelit nuk po lufton vetëm Hamasi, por edhe Hezbollahu. Pse? Hezbollahu i Libanit, një grup militant shiit i mbështetur nga Irani, ka qenë prej kohësh një lojtar i rëndësishëm në Lindjen e Mesme. Në mes të luftës së vazhdueshme midis Izraelit dhe Hamasit, Hezbollahu, duke i dhënë mbështetje Hamasit, po synon pozicionet ushtarake izraelite në zonën e diskutueshme të Fermave Shebaa duke hedhur raketa. Grupi shiit thotë se ky aktivizim në rindezjen e konfliktit është për të qenë “në solidaritet” me popullin palestinez pas një sulmi të paprecedentë nga persona të armatosur të Hamasit nga Gaza në territorin izraelit.
“Në rrugën për të çliruar pjesën e mbetur të tokës sonë të okupuar libaneze dhe në solidaritet me rezistencën fitimtare palestineze dhe popullin e palëkundur palestinez, grupet e komandantit martir Hajj Imad Moghniyeh në Rezistencën Islamike kryen një sulm këtë të diel, më 8 tetor 2023, duke pasur shënjestër 3 vende të pushtimit sionist në rajonin e pushtuar libanez të fermave Shebaa”, tha Hezbollah në një deklaratë.
Për të kuptuar lëvizjet e Hezbollahut në skakierën e luftës Izrael-Hamas dhe pasojat e saj më të gjera, është thelbësore që së pari të dimë për origjinën, aftësitë ushtarake dhe ndikimin rajonal.
Ngritja e Hezbollahut
Hezbollahu ose “Partia e Zotit”, u themelua në vitin 1982 nga Garda Revolucionare e Iranit. Objektivat kryesore të tij ishin të eksportonte Revolucionin Islamik të Iranit dhe të luftonte forcat izraelite që kishin pushtuar Libanin gjatë Luftës Civile Libaneze (1975-1990).
Operacioni ushtarak i Izraelit kishte për qëllim eliminimin e pranisë së Organizatës Çlirimtare Palestineze (PLO) në Liban, por gjithashtu çoi në pushtimin e pjesëve të Libanit jugor.
Ky okupim galvanizoi komunitetet shiite në jug, të cilët e shihnin veten si rezistues ndaj agresionit izraelit. Hezbollahu u rreshtua me Teheranin dhe rekrutoi anëtarët e tij nga brenda komunitetit mysliman shiit libanez.
Pas tërheqjes së Izraelit në vitin 2000 dhe përfundimit të luftës civile, Hezbollahu, me mbështetjen e Iranit, mori rolin e armikut kryesor të Izraelit në Liban.
Shfaqja më e spikatur e fuqisë ushtarake të Hezabollahut ishte në vitin 2006 gjatë një lufte pesë-javore me Izraelin. Ky konflikt shpërtheu kur Hezbollahu kaloi në Izrael dhe rrëmbeu dy ushtarë ndërsa vrau të tjerë.
Kapaciteti ushtarak i Hezbollahut?
Hezbollahu pretendon se raketat e tij mund të arrijnë kudo në Izrael. Grupi ka marrë ndihmë të gjerë ushtarake nga Irani që nga fillimi i saj. Gjatë viteve ka grumbulluar një arsenal të frikshëm raketash dhe armësh të tjera. Kjo mbështetje i lejon Hezbollahut të mbetet një pengesë e madhe për Izraelin.
Grupi gjithashtu dislokoi forca në Siri në vitin 2012 për të mbështetur presidentin Bashar al-Assad kundër fraksioneve rebele kryesisht sunite. Hezbollahu tani krenohet me raketa precize.
Në vitin 2021, udhëheqësi i saj, Sayyed Hassan Nasrallah, pohoi se Hezbollahu kishte 100 000 luftëtarë. Disa vlerësime tregojnë se Irani i jepte grupit qindra milionë dollarë në vit.
Ndikimi rajonal
Ndikimi i Hezbollahut shtrihet shumë përtej Libanit. Grupi mban lidhje të thella me fraksione të tjera të mbështetura nga Irani në rajon, duke përfshirë grupet palestineze si Hamasi dhe Xhihadi Islamik.
Në mes të luftës së vazhdueshme midis Izraelit dhe Hamasit, Hezbollahu pretendoi kontakte të drejtpërdrejta me udhëheqjen e rezistencës palestineze.
Hezbollahu ka qenë i përfshirë në trajnimin e grupeve të mbështetura nga Irani në Irak dhe ka marrë pjesë në operacione luftarake atje. Ndërsa Arabia Saudite pretendon se Hezbollahu ka mbështetur rebelët Houthi aleatë të Iranit në Jemen, grupi i mohon me forcë këto pretendime.
Baza e Hezbollahut në Liban
Hezbollahu përfaqësohet në parlamentin libanez dhe mban poste kyçe ministrore. Me këtë përfshirje politike, Hezbollahu ka ndikim të rëndësishëm në vend.
Megjithatë, fraksionet libaneze që kundërshtojnë Hezbollahun pohojnë se grupi ka minuar shtetin dhe e ka çuar në mënyrë të njëanshme Libanin në konflikte.
Kur qeveria libaneze u zotua të merrte masa kundër rrjetit të komunikimit ushtarak të Hezbollahut, në vitin 2008 shpërtheu një luftë për pushtet, çka i vuri luftëtarët e Hezbollahut përballë kundërshtarëve libanezë të mbështetur nga vendet perëndimore dhe Arabia Saudite.
Hezbollahu është akuzuar se ka marrë pjesë ose ka orkestruar sulme të ndryshme ndaj objektivave perëndimore. Ai përfshin shpërthimet e vitit 1983 të Ambasadës së SHBA-së dhe kazermave të marinës në Bejrut, Liban, të cilat vranë qindra amerikanë. Një tjetër është rrëmbimi i fluturimit TWA 847 në vitin 1985, që çoi në vrasjen e një zhytësi të marinës amerikane. Bombat e vitit 1992 dhe 1994 në Argjentinë që vunë në shënjestër ambasadën izraelite dhe një qendër të komunitetit hebre, janë incidente të tjera të ngjashme.
