Disa flenë anash dhe disa me shpinë. Por cili është pozicioni më i mirë i gjumit për një natë të qetë?
Këto kohë mund t’i keni kaluar netët duke provuar pozicione të ndryshme gjumi në përpjekje për t’u rehatuar. Por çfarë thonë provat se cilat pozicione të gjumit janë në të vërtetë më të mirat?
Studimet mund të jenë në gjendje të na ndihmojnë, megjithëse duke pasur parasysh se sa i rëndësishëm është gjumi, është e habitshme se sa pak studime në shkallë të gjerë janë kryer.
Së pari, duhet një mënyrë për të përcaktuar se në cilin pozicion janë duke fjetur njerëzit. Për ta zbuluar, studiuesit kanë provuar një sërë teknikash duke përfshirë filmimin e njerëzve teksa ata flenë ose duke i detyruar ata të përdorin teknologjinë e veshjes që monitoron lëvizjet e tyre.
Në Hong Kong, studiuesit po zhvillojnë një sistem, i cili përdor kamera infra të kuqe që mund të zbulojnë pozicionin e gjumit të një personi edhe përmes një batanije të trashë.
Studiuesit në Danimarkë kanë përdorur detektorë të vegjël me sensorë të lëvizjes të bashkangjitur në kofshët, shpinën dhe krahët e vullnetarëve përpara se të flinin për të vendosur pozicionin e tyre të preferuar të gjumit.
Ata zbuluan se gjatë kohës së tyre në shtrat, njerëzit shpenzonin pak më shumë se gjysmën e kohës anash, rreth 38% në shpinë dhe 7% në pjesën e përparme. Dhe sa më të vjetër ishin njerëzit, aq më shumë kohë kalonin në anët e tyre.
Ky paragjykim ndaj gjumit anash është diçka që ne e zhvillojmë vetëm kur bëhemi të rritur, sepse fëmijët mbi moshën tre vjeç shpenzojnë mesatarisht një sasi të barabartë kohe duke fjetur anash, mbrapa dhe përpara.
Ndërkohë, foshnjat flenë kryesisht në shpinë, sepse vendosen në krevat e tyre në këtë mënyrë për arsye sigurie.
Pra, gjumi në krah është pozicioni më i zakonshëm dhe ne mund t’i besojmë mençurisë së turmës për të zgjedhur pozicionin ku flenë më mirë, por çfarë ndodh me të dhënat?
Një studim i vogël vëzhgues, në të cilin njerëzit mund të flinin, megjithatë ata preferonin, zbuloi se ata që flinin në anën e djathtë flinin pak më mirë se ata në të majtë, të ndjekur nga ata në shpinë.
Nëse e keni të lehtë të flini në krah, atëherë është më mirë edhe për këdo që përpiqet të flejë afër.
Një tjetër studim i vogël ka shqyrtuar detarët që punonin në anijet tregtare me kontejnerë dhe ka zbuluar se shqetësimet e frymëmarrjes si gërhitja ishin më të zakonshme kur detarët flinin në shpinë.
Disa gërhitje shkaktohen kur frymëmarrja ndalon dhe fillon, ndërsa personi është duke fjetur. Kjo është gjetur të jetë më e zakonshme te njerëzit që flenë vazhdimisht në shpinë.
Në të kundërt, shtrirja në anën tuaj ndihmon në pastrimin e rrugëve të sipërme të frymëmarrjes, duke çuar edhe në më pak gërhitje.
Gjumi në krah mund të ketë edhe përfitime të tjera. Hulumtimi mbi modelet e gjumit të saldatorëve në anijet me kontejnerë në Nigeri tregoi se ata që flinin në shpinë kishin më shumë gjasa të vuanin nga dhimbjet e shpinës, krahasuar me ata që flinin anash.
Por kjo nuk do të thotë se gjumi në krah funksionon për të gjithë ose është një ilaç për të gjitha dhimbjet. Kjo varet nga sëmundja dhe pozicioni i saktë që merrni gjatë gjumit.
Studiuesit në Australinë Perëndimore monitoruan dhomat e gjumit të vullnetarëve për 12 orë duke përdorur kamera automatike dhe zbuluan se ata që thoshin se zgjoheshin rregullisht me një qafë të ngurtësuar kalonin më shumë kohë duke fjetur në atë që studiuesit i quajnë “pozicione provokuese të gjumit anësor”.
Kjo do të thotë të flini në anën tuaj në një pozicion të përdredhur, për shembull, me kofshën tuaj të sipërme të shtrirë përgjatë kofshës tjetër, duke përdredhur shtyllën kurrizore.
Në të kundërt, njerëzit që flinin në një pozicion anësor më të drejtë dhe më të mbështetur raportuan se kishin më pak dhimbje në qafë.
Ajo që dizajni i këtij studimi nuk mund të konstatonte është nëse gjumi në pozicionin provokues po shkaktonte dhimbjen e qafës apo nëse njerëzit po e merrnin këtë pozicion sepse ishte e vetmja mënyrë që ata mund të ndiheshin rehat për shkak të dhimbjes së qafës.
Në një studim të kryer me të moshuar që merrnin pjesë në një program stërvitor në Portugali, njerëzit me dhimbje shpine u udhëzuan të flinin anash dhe ata me dhimbje qafe të provonin të flinin në shpinë.
Katër javë më vonë, 90% e pjesëmarrësve thanë se dhimbjet e tyre përkatëse ishin zvogëluar.
Ky duket si një rezultat mbresëlënës, por ka një paralajmërim. Vetëm 20 persona morën pjesë në studim – një mostër e vogël – kështu që nuk është e mundur të konkludohet se ky ndryshim i thjeshtë i pozicionit të gjumit do të kishte një efekt kaq pozitiv për të gjithë ata që vuajnë nga dhimbjet e shpinës ose qafës.
Për një çështje mjekësore, nuk është vetëm çështja nëse duhet të shtriheni në shpinë apo anash, por më tepër, në cilën anë shtriheni.
Në refluksin e acidit, lëngjet gastrike dalin nga stomaku, duke shkaktuar një djegie të fortë në gjoks.
Ndonjëherë mjekët këshillojnë njerëzit të provojnë të flenë në jastëkë të mbështetur në një përpjekje për të lehtësuar këtë lloj dhimbjeje shumë të pakëndshme.
Nëse shqetësimi ndodh në mënyrë të përsëritur, njihet si sëmundja e refluksit gastro-ezofageal, e cila mund të ketë pasoja të rënda.
Pse kjo ndodh nuk është plotësisht e qartë, por një shpjegim i mundshëm është se gjumi në të majtë e mban kryqëzimin midis stomakut dhe ezofagut mbi nivelin e acidit gastrik.
Gjumi në të djathtë relakson sfinkterin e poshtëm të ezofagut, duke lejuar që acidi të largohet.
Cilado qoftë përgjigja, nëse vuani nga urthi, mund t’ia vlejë të përpiqeni të flini më shumë në anën tuaj të majtë në të ardhmen.
Një studim sugjeron se nuk është një ide e mirë nëse vuani nga dhimbjet e nofullës, gjë që ndoshta nuk është shumë befasuese.
Por çfarë përfundimi mund të nxjerrim atëherë nga e gjithë kjo?
Së pari, gjumi në anën tuaj duket se ka disa përparësi, por qëndrimi i saktë mund të ndikojë në dhimbjen e qafës dhe shpinës – dhe ana në të cilën flini mund të rrisë ose reduktojë refluksin e acidit.
Gërhitja rritet nëse flini në shpinë, por ne të gjithë ndryshojmë, kështu që mund të jetë mënyra se si flini më mirë.
Ia vlen të provoni pozicione të reja gjumi dhe të mbani një ditar nëse pozicioni juaj aktual nuk ju jep një gjumë të mirë.
Por mos harroni të mos fiksoheni shumë për pozicione të ndryshme ose mund të përfundoni duke qëndruar zgjuar duke u shqetësuar.
Marrë nga BBC
