Prodhim amerikan, karakteristikat e tyre janë përcaktuese në fushëbetejë
SHBA do t’u ofrojnë forcave ukrainase një lloj droni, i ndryshëm nga dronët e tjerë të njohur brenda dhe jashtë Amerikës, për t’i ndihmuar ata në luftë me forcat ruse.
Avionët Switchblade, të cilët Shtetet e Bashkuara planifikojnë t’i dërgojnë në Ukrainë, janë të gjeneratës moderne dhe janë mjaft të ndryshëm nga dronët me të cilët janë mësuar amerikanët, si Predator dhe Reaper, dhe renditen ndër dronët më të mirë të armatosur me raketa të afta për misione sulmuese, ose objektiva njerëzore, përveç misioneve të zbulimit.
Rëndësia e dronëve në luftërat në mbarë botën është rritur me kalimin e viteve. Dronët kanë luajtur një rol vendimtar në zgjidhjen e disa konflikteve, siç është ai midis Azerbajxhanit dhe Armenisë për rajonin e Nagorno-Karabakut. Gjithashtu, Uashingtoni i përdori ato për të vrarë një numër komandantësh të rangut të lartë të Al Kaedës dhe ISIS, si dhe për të vrarë gjeneralin iranian Qassem Soleimani.
Ekspertët ushtarakë thonë se shpenzimet globale për dronët kanë parë një rritje të madhe vitet e fundit, pasi ushtria ka investuar rreth 98 miliardë dollarë në këtë lloj teknologjie të re ushtarake.
Pse Uashingtoni po i jep dronë Ukrainës?
Pasi Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky iu drejtua virtualisht Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit të SHBA të mërkurën e kaluar, presidenti amerikan Joe Biden konfirmoi se SHBA do të dërgonte dronë për të ndihmuar Ukrainën të mbrohej nga pushtimi rus.
“Populli amerikan po i përgjigjet thirrjes së Presidentit Volodymyr Zelensky për më shumë ndihmë dhe më shumë armë për Ukrainën. Ndihma jonë do të përfshijë gjithashtu dronë, gjë që tregon përkushtimin tonë për të dërguar armët tona më të avancuara”, tha Biden.
Fjalët e Biden ishin në përputhje me premtimet e tij të mëparshme se Uashingtoni do të bënte gjithçka në fuqinë e tij për të mposhtur forcat ruse në Ukrainë.
Ç’lloje të tyre ka në plan të dërgojë Uashingtoni në Kiev?
Shtetet e Bashkuara do të dërgojnë 100 sosh, duke përfshirë dronët Lightblade 300 dhe Switchblade 600, por AeroVironment, në marrëveshje me Ministrinë e Mbrojtjes (Pentagon), nuk ka publikuar foto të modelit të tretë dhe më të madh.
Modeli më i vogël është projektuar për sulme ndaj objektivave precize dhe objektivave njerëzore, ndërsa modelet e mesme përdoren për sulme ndaj automjeteve të blinduara, tankeve ose anijeve. Ende nuk dihet se cilat modele do të dërgohen në Ukrainë.
Modeli më i vogël peshon afërsisht 2.7 kilogramë, është 60 centimetra i gjatë dhe mund të fluturojë për 15 minuta. I mesmi peshon rreth 22 kilogramë dhe mund të fluturojë 40 minuta në një distancë prej 25 miljesh.
Këta avionë kanë një shpejtësi prej 65 milje në orë, janë të pajisur me kamera dhe sisteme të avancuara drejtimi.
A kanë përdorur Rusia dhe Ukraina dronë deri më tani?
Rusia dhe Ukraina kanë përdorur dronë të armatosur në betejat e vazhdueshme, ku veçojnë ato të forcave ukrainase, të cilat posedojnë një flotë dronësh Bayraktar të prodhimit turk.
Me to, ukrainasit kryen sulme të papritura të suksesshme në ditët e para pas fillimit të luftës. Megjithatë, pasi rusët arritën të zgjeronin shtrirjen e mbrojtjes së tyre ajrore në Ukrainë, këta dronë nuk luanin më një rol aq të rëndësishëm sa dikur, tha Jack Watling, një ekspert ushtarak në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara (RUSI) në Londër.
Kush i prodhon këta avionë dhe cili është çmimi i tyre?
Këta avionë për Pentagonin janë prodhuar nga AeroVironment. Vlera e tregut e kompanisë u rrit me më shumë se 150 milionë dollarë menjëherë pasi njoftoi dërgimin e 100 të tillëve në Ukrainë. Kompania ka selinë në Virxhinia, e cila kufizohet me Uashingtonin.
Çmimi i modelit më të vogël fillon nga 6,000 dollarë për copë, që është një kosto relativisht e ulët, veçanërisht në krahasim me kostot e raketave Hellfire prej 150,000 dollarësh të transportuara nga dronët konvencionalë.
Cilat janë karakteristikat e këtyre dronëve luftarakë?
Këta dronë nuk lëshojnë raketa, por janë raketa në vetvete. Ndryshe nga predha tipike, ky dron mund të qarkullojë mbi objektiv, të presë momentin perfekt dhe të godasë me saktësi ekstreme.
Avantazhi i tyre është se ato kombinojnë aftësitë superiore të sistemeve konvencionale të mjeteve ajrore pa pilot, me aftësitë shtesë të një sistemi raketor të ndryshueshëm përmes softuerit S2S ku koordinatat e objektivit (GPS) transmetohen aktualisht nga avioni te operatori njerëzor. Mund të programohet për të goditur objektivat pa ndërhyrje njerëzore (robot + inteligjencë artificiale), gjë që shkurton kohën për të marrë vendime dhe për të goditur objektivin.
Pse quhet kamikaze?
Fjala japoneze “kamikaze” i referohet njësive të posaçme sulmuese japoneze gjatë Luftës së Dytë Botërore, pilotët ushtarakë të të cilave godisin “si thikë” me avionët e tyre luftarakë në objektiva që shpesh ishin anije luftarake.
Misionet Switchblade kanë natyrë vetëvrasëse, pasi ato konsiderohen si një bombë robotike dhe nuk mbajnë raketat që lëshojnë. Në fakt, këta avionë janë një predhë ose mjet shpërthyes që shpërthen kur godet një objektiv specifik kur vjen koha e duhur për të kryer një sulm. Mund të konsiderohet një kombinim i raketave të lundrimit dhe mjeteve ajrore pa pilot në të njëjtën kohë.
Cila është rëndësia e këtyre avionëve në luftën e Ukrainës?
Këto avionë ofrojnë mbështetje ajrore për forcat e vogla tokësore në rast se u mungon një flotë ajrore konvencionale, siç ndodh aktualisht në Ukrainë, ku shumë aeroporte janë shkatërruar dhe shumica e avionëve të saj janë dëmtuar dhe çaktivizuar, sipas të dhënave zyrtare ruse.
A munden radarët rusë të zbulojnë dhe rrëzojnë këta avionë?
Mbrojtja e Switchblade përfshin softuer të avancuar të ndërhyrjeve elektronike dhe metoda të ndryshme të ndërhyrjes në zbulimin dhe rrëzimin e tyre, si dhe ka teknika dhe taktika për të anashkaluar çdo mbrojtje të mundshme.
Si përfiton pala ukrainase nga Switchblade?
Ky avion do të jetë një shtesë e rëndësishme për të mbështetur fuqinë e zjarrit të ushtrisë ukrainase dhe do t’i japë asaj një formë epërsie në fushën e betejës ajrore. Këta avionë janë të vështirë për t’u parë, veçanërisht gjatë natës. Rusët nuk mund të dëgjojnë zërin e tyre dhe as nuk e dinë se kur do të sulmohen, plus që kanë aftësinë për të qëlluar objektiva të vegjël jetikë.
Meqenëse këta avionë nuk mbajnë raketa të drejtuara që kërkojnë një burim nxehtësie, ata do të zgjerojnë sulmet ndaj automjeteve të blinduara ruse, tankeve dhe objektivave të tjera tokësore, ndërkohë që aftësia për të fluturuar më gjatë se 40 minuta i jep Switchblade shumë liri për të kërkuar objektivat e rëndësi ushtarake.
