Franca ka ndryshuar qasjen në raport me planin e autonomisë së Marokut për Saharanë Perëndimore.
Në një letër drejtuar Mbretit Mohammed VI, Presidenti i Francës Emmanuel Macron e quajti planin që Maroku propozoi në 2007 për t’i ofruar rajonit autonomi të kufizuar nën sovranitetin e tij, “bazën e vetme” për zgjidhjen e konfliktit. Ndryshimi i jep një goditje Frontit Polisario pro-pavarësisë, i cili për dekada ka pretenduar se është përfaqësuesi legjitim i popullit indigjen saharawi.
“E tashmja dhe e ardhmja e Saharasë Perëndimore bien brenda kornizës së sovranitetit maroken”, shkroi Macron në një letër të bërë publike të martën. “Franca synon të veprojë në mënyrë të qëndrueshme me këtë pozicion si në nivel kombëtar ashtu edhe në atë ndërkombëtar.”
Tërheqja e Francës nga pozicioni i saj historik është një fitore e madhe për Marokun dhe pason ndryshime të ngjashme nga Shtetet e Bashkuara, Izraeli, Spanja dhe një listë në rritje e kombeve afrikane, me të cilat Maroku synon të thellojë lidhjet tregtare.
Masa u qortua paraprakisht si nga armiku rajonal i Marokut, Algjeria.
Fronti pro-pavarësisë e ka kritikuar menjëherë qëndrimin e ri të Francës. Në emër të tij, Mohamed Sidati akuzoi Francën se vepron në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar dhe mbështet ekspansionizmin maroken ndërsa ndikimi i saj zbehet në të gjithë Afrikën.
“Çfarëdo vështirësie që Maroku përpiqet të na imponojë me mbështetjen e Francës, populli sahravi do të vazhdojë të mbrojë me kokëfortësi të drejtat e tij derisa të largojnë në mënyrë përfundimtare agresorin maroken nga territori i tyre dhe të arrijnë njohjen e plotë të legjitimitetit të luftës së tyre për vetë- vendosmëri dhe pavarësi”, tha Sidati, ministri i Jashtëm i Republikës Demokratike Arabe të vetëshpallur Saharaëi, në një deklaratë të hënën.
“Vendimi francez është padyshim rezultat i një përllogaritjeje të dyshimtë politike, një gjykimi moralisht të dyshimtë dhe interpretimeve ligjore që nuk mbështeten dhe as justifikohen”, tha Ministria e Jashtme e Algjerisë në një deklaratë.
Maroku e aneksoi Saharanë Perëndimore, ish-koloni spanjolle, në vitin 1975, duke hyrë në konflikt me Frontin Polisario pro-pavarësisë, të cilin Kombet e Bashkuara e kanë njohur prej kohësh si përfaqësuesin legjitim të popullit Saharawi.
OKB-ja ndërmjetësoi një armëpushim të vitit 1991 dhe krijoi një mision paqeruajtës për të monitoruar armëpushimin dhe për të ndihmuar në përgatitjen e një referendumi për të ardhmen e territorit. Mosmarrëveshjet mbi atë se kush ka të drejtë të votojë penguan mbajtjen e referendumit.
Maroku ka kërkuar prej kohësh njohjen e pretendimit të tij nga kombet e tjera të tij, ndërsa Polisario i ka dhënë përparësi betejave ligjore për të mbrojtur të drejtën e tij për të përfaqësuar popullin dhe territorin. Dhuna sporadike ka pasuar që kur Polisario rinisi konfliktin e armatosur në vitin 2020, duke i dhënë fund armëpushimit 29-vjeçar. Mosmarrëveshja e gjatë territoriale është faktor kryesor në shumë nga çështjet kryesore të Afrikës së Veriut, përfshirë migrimin, kontrabandën dhe kundërterrorizmin.
