Në Qipro jetojnë rreth 40 mijë rusë, të cilët janë bërë shtetas falë “pasaportave të arta”. Disa janë në marrëdhënie të mira me Putinin. Për këtë arsye, sanksionet evropiane ndaj Rusisë përbëjnë një kërcënim për ta dhe problem për qeverinë në Nikosia, shkruan DW.
Moderatori i radiostacionit 105.7 përshëndet dëgjuesit e tij në rusisht. Por jo: kjo radio nuk dëgjohet askund në Rusi! Ajo ndodhet në Qipro. Aty, në jug të vendit ishullor, në Limasol, prania ruse shihet në çdo hap. Ka dyqane ruse, shkolla ruse, gazeta dhe, natyrisht, radio stacione ruse.
Shteti ishull është bërë një shtëpi e dytë për shumë njerëz në Rusi. Shumica e rreth 40,000 rusëve në Qipro jetojnë në këtë qytet port – tani i quajtur Limassolgrad, nga e ashtuquajtura “pasaportë e artë”.
Për qeverinë në Nikosia, “pasaportat e arta” kanë qenë prej kohësh një biznes fitimprurës: kushdo që investonte dy milionë euro e gjysmë – për shembull në një pronë luksoze – mund të merrte nënshtetësinë. Programi përfundoi dy vjet më parë pas një skandali korrupsioni.
“Mirëserdhe në Qipro!”
Por ende mund të gjenden reklama të vjetra në internet: “Jeto dhe puno lirisht në çdo vend të BE-së, bëhu qytetar i botës dhe udhëto pa viza në 158 vende të botës. Bëj biznes në Evropë në një mënyrë të sofistikuar dhe përfito nga lehtësirat tatimore. Shfrytëzo mundësi për të studiuar në universitetet evropiane me kushte preferenciale – e gjithë kjo është e mundur për ju brenda gjysmë viti. Mirë se vini në Qipro!“
Që atëherë, Qipros i është dashur të përballet pa këtë degë fitimprurëse të ekonomisë. Por paratë e atyre që shfrytëzuan mundësinë për t’u vendosur në ishull në kohë mbetën: pothuajse pesë për qind e popullsisë së Qipros është nga Rusia, duke përfshirë disa që kanë lidhje shumë të mira me presidentin rus Putin.
Një nga ata rusët qipriotë është Viktor Vekselberg, i cili është në listën e sanksioneve të SHBA. Kompania e tij është aksioneri më i madh në Bankën e Qipros. Një tjetër qipriot i shquar i natyralizuar me lidhje të ngushta me Kremlinin është industrialisti rus Alexander Ponomarenko. Nëse rusëve si ata do t’u hiqeshin pasaportat qipriote në hapin tjetër të sanksioneve kundër Kremlinit, gjërat mund të bëhen të pakëndshme për qeverinë në Nikosia.
Turizmi i rrezikuar
Lufta e Rusisë kundër Ukrainës po e vë gjithnjë e më shumë Qipron në një pozitë të vështirë. Hapësira ajrore mbi ishull është e mbyllur për avionët rusë. Nëse ky bllokim zgjat më shumë, ditë të vështira janë përpara për turizmin qipriot. “Rusia është tregu ynë i dytë më i madh dhe Ukraina ishte gjithashtu një treg premtues që i solli vendit tonë turistë të konsiderueshëm,” shpjegon Filókypros Rousounidis, President i Shoqatës së Hotelierëve të Qipros.
Ministri qipriot i financave Konstantínos Petrídis është gjithashtu i vetëdijshëm për shkallën në të cilën një rënie e mundshme e turizmit mund të ndikojë në vendin ishull.
“Rusia përbën 25 përqind të turizmit në Qipro. Nëse e humbim atë, rënia e produktit të brendshëm bruto mund të jetë deri në dy përqind,” shpjegoi Petrídis në një intervistë me gazetën më të madhe të Qipros Fileléftheros disa ditë pasi u vendosën sanksionet e BE. Megjithatë, në fund, Qiproja iu bashkua vendimeve të BE-së.
“Ne jemi shumë të shqetësuar. Jo vetëm për shkak të luftës, por edhe ekonomikisht. Turistët nga Rusia dhe Ukraina nuk do të vijnë në Qipro, nuk ka asnjë … Kjo histori mbarroi këtu në Nikosia. Nuk ka asnjë shans…Turistët ikën. Na dha fund kjo luftë”, ankohet një tregtar.
Presidenti qipriot Nikos Anastasiades tani duhet të vendosë se në çfarë mase Qipro do të mbështesë sanksionet e BE kundër Rusisë. Sepse, nëse ai është serioz, atëherë llogaritë bankare të shtetasve të tij të rinj rusë duhet të kontrollohen dhe mundësisht të ngrihen, raporton DW.
