Në treqind faqe, ish-Sekretari i Mbrojtjes James Mattis flet për përvojën e tij 40-vjeçare ushtarake në Trupat Detare të Shteteve të Bashkuara dhe përparimin e një ushtari të ri në postin e Sekretarit të Mbrojtjes së SHBA.
Libri, i botuar në fillim të kësaj jave në Shtetet e Bashkuara nën titullin “Call Sign Chaos: Learning to Lead”, nuk përmban detaje dhe sekrete që shumë ekspertë dhe komentatorë prisnin të zbulonin rreth metodës se si Presidenti amerikan Donald Trump trajtoi komandantët e tij ushtarakë.
Libri nuk përmend as natyrën e marrëdhënieve midis Mattis dhe presidentit amerikan, as ato që e shtynë të hiqte dorë në fjalimin e tij të famshëm në dhjetor 2018.
Gjenerali Mattis përmend Presidentin Trump vetëm një herë në prezantimin e librit, por ekspertët e Uashingtonit besojnë se përqendrimi i tij në libër mbi karakteristikat e liderëve tregon qartë mangësitë e Presidentit Trump.
Mattis deklaron se ai nuk do të flasë për “presidentin amerikan, ndërsa është në pushtet”, por ka kritikuar ish-presidentin Barack Obama për pjesën më të madhe të asaj që ai thotë se nuk është një “udhëheqës strategjik”.
Mattis bëri kritika të shumta ndaj Presidentit Obama, i cili e pushoi atë për mospajtim me pikëpamjet e tij për zgjidhjen e çështjes iraniane. Obama dëshironte të hapte një kanal sekret të negociatave me Iranin, i cili çoi në nënshkrimin e një marrëveshjeje bërthamore me Iranin në vitin 2015, ndërsa Mattis, si komandant i Komandës Qendrore të SHBA, bëri presion ndaj Iranit për të sulmuar.
Mattis akuzon gjithashtu Obaman dhe ish-Zv/Presidentin Joseph Biden për “injorimin e realitetit”, gjë që i bëri ata të marrin vendime politike për t’u tërhequr nga Iraku. Duke bërë kështu, ata lejuan që Al-Kaedan që të kthehej edhe më e fortë dhe më ambicioze në formën e ISIS, shkruan ai.
Në një kohë kur “Obama deklaroi se lufta në Irak po mbaronte, ky vend në të vërtetë po shkonte drejt rritjes së dhunës, e cila pritej dhe mund të ishte shmangur”, shkruan Mattis.
Mattis kritikon me ngulm vendimin e Presidentit Obama për të mos sulmuar ushtarakisht Sirinë, megjithëse ai premtoi se regjimi i Asadit do të përballet me pasoja katastrofike në rast të përdorimit të armëve kimike.
Sa i përket Trumpit, i cili e shkarkoi Mattisin nga pozicioni i tij si Sekretar i Mbrojtjes pas vendimit të njëanshëm të presidentit amerikan për tërheqjen e trupave amerikane nga Siria, ai nuk është kritikuar drejtpërdrejt në këtë libër.
Mattis tha se ai e informoi Trumpin se nuk do të bëhej “Sekretar i Mbrojtjes që ishte mundur para ISIS”, pas së cilës ai dha dorëheqjen dhe zbuloi – në fjalimin e tij të famshëm – gjithë thellësinë e mosmarrëveshjeve midis tij dhe Trump.
Duke shmangur kritikat ndaj Presidentit Trump në librin e tij, ai i atribuon këtij të fundit “komandantit të përgjithshëm të forcave të armatosura” dhe thekson se ai, si një figurë ushtarake,”nuk mund të kritikojë publikisht drejtuesit e tij”.
Nga ana tjetër, një ish-zyrtar amerikan kritikon llogaritjet e gabuara të administratës Obama për pasojat e Pranverës Arabe dhe keqkuptimin se administrata amerikane qëndron në anën e duhur të historisë duke mbështetur heqjen e Presidentit egjiptian Hosni Mubarak.
Ai gjithashtu shkruan për situatat me të cilat u përball gjatë Pranverës Arabe, duke thënë se u kontaktua nga Gjenerali i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Egjiptiane, ndërsa ishte në Uashington në shpërthimin e Revolucionit të Egjiptit, më 25 janar 2011, kur Mattis ishte në Komandën Qendrore të Forcave të Armatosura të SHBA.
Libri i ri i Mattis përmban dy porosi kryesore: rëndësinë e aleatëve të Uashingtonit jashtë vendit dhe rrezikun e neglizhimit të aleatëve.
Mattis adresoi në mënyrë të veçantë çështjen e aleatëve amerikanë në NATO, duke thënë se “kur ai shkoi në luftë në Afganistan, kishte mijëra trupa nga ushtritë aleate, si Kanadaja, Turqia, Britania dhe të tjerë, të cilët luftuan me ne krah për krah. Kjo është natyra e aleancave të forta”.
Mattis theksoi se udhëheqësi duhet të demonstrojë një strategji më të menduar, e cila do të ruajë respektin e kombeve që kanë qenë me ne në kohë rreziku, duke e theksuar këtë si një kritikë të kamufluar ndaj politikave të Trumpit.
Në librin e tij, Mattis nuk prek krizat kryesore të politikës amerikane ndaj rajonit të Gjirit, nëse ajo ishte duke u marrë me Iranin dhe pasojat e një marrëveshje bërthamore, vrasjen e gazetarit saudit Jamal Khashoggi, apo krizës së Gjirit dhe bllokimit të Katarit.
