Origjina e emrit: Një gojëdhënë e përhapur, tregon për “Hanin e Salushes” si burim nga rrjedh dhe emri i qytetit Lushnjës. Për Salushen, mendohet që ajo të ishte e veja e Pashait ose skllavja e tij, disa thonë vajza e tij. Përpos kësaj ekziston një tjetër gojëdhënë, e cila duket se është më e pranueshme nga këndvështrimi historik dhe logjika gjuhësore. Sipas saj, “qyteti fillimisht ka qenë i vendosur në kodrën e Vainit pranë Kishës së Madhe të Kuqe”.
Themeluar: Dokumenti më i hershëm historik i zbuluar deri më tani, e citon Lushnjën si qendër banimi, që në vitin 1431.
Data me rëndësi kombëtare: Në vitin 1920 u zhvillua “Kongresi i Lushnjës”, u zhvillua në shtëpinë që mban emrin Shtëpia e Kongresit të Lushnjës. Kjo shtëpi është kthyer në muze
Objektet kryesore: Shtëpia ku u zhvillua Kongresi i Lushnjës
Karakteristika: Dallohet si një qytetet ku kanë lindur personalitete të muzikës dhe artit, si Vaçe Zela, Margarita Xhepa, Vath Koreshi etj.