Një taksë e sheqerit i bën pijet e lehta më të shtrenjta në Portugali sesa në vendet e tjera të BE -së. Kjo është arsyeja pse limonada gjithnjë e më shumë po kontrabandohet në vend.
“Përshëndetje, dokumentat, ju lutem. Çfarë keni ngarkuar?”, përsëri hetuesi doganor Helder Mendes ndaloi një kamion – ai nuk e di as vetë për të satën herë në ditë. Që nga ora shtatë e mëngjesit ai dhe pesë kolegët e tij kanë kontrolluar kamionët që vinin nga Spanja në pikën kufitare Vilar Formoso, një nga më të rrahurat në Portugali.
Sot ai është në kërkim të një kontrabande që po e kapin gjithnjë e më shumë policët – limonadën. Kjo i nënshtrohet një takse sheqeri në Portugali, ndërsa Spanja e bën atë më të shtrenjtë vetëm përmes TVSH-së (taksa mbi vlerën e shtuar). Kjo është arsyeja pse gjithnjë e më shumë gjëra të ëmbla po kalojnë ilegalisht kufirin.
Kontrabandë e organizuar në mënyrë profesionale
“Që nga viti 2017, duhet të paguhet një taksë për pijet joalkoolike që përmbajnë sheqer”, shpjegon kapiteni Helder Fernandes, kreu i departamentit kriminal të policisë rurale portugeze (GNR), e cila është gjithashtu përgjegjëse për hetimet doganore. “Dhe prej dy vitesh kemi vërejtur se kontrabanda e këtyre pijeve jo vetëm është rritur, por tashmë është organizuar edhe profesionalisht”.
Një vit e gjysmë më parë, në një aksion, të cilin e bëri policia sekuestroi më shumë se 600 hektolitra limonada të pataksuara, duke dëshmuar se sa profesionale është. Kapja më e madhe deri më tani, ishte të paktën 40 mijë euro taksa. Pijet ishin të destinuara për dyqane dhe restorante në zonën më të madhe të Lisbonës. Ku do të fokusohet presidenca portugeze e BE?
Asnjë harmonizim tatimor në BE
“Problemi është, se taksat brenda BE-së nuk janë ende të harmonizuara”, ankohet kapiteni i GNR Fernandes. Fillon tek TVSH-ja. Dhe vlen edhe për taksën e sheqerit, e cila supozohet të jetë një nxitje për të konsumuar sheqer më pak të dëmshëm. “Taksa është relativisht e ulët, por shuma bën diferencën,” tha zyrtari. Kështu, oficeri i policisë Helder Mendes dhe kolegët e tij kontrollojnë njërin kamion pas tjetrit.
Ata kontrollojnë paletat e mallrave, hipin në kamionët cisternë për të kontrolluar nëse po transportojnë limonadë të pataksuar dhe krahasojnë letrat e ngarkimit me formularët e taksave në laptopët e tyre. Në temperatura gati 30 gradë, Helder Mendes djersitet. “Nuk është e lehtë, sepse duhet të krahasojmë shumë të dhëna për të ditur nëse janë kontrabandë apo jo”. A është zbritur TVSH -ja spanjolle nga çmimi? A është paguar portugezi? Ku është dëshmia e taksës portugeze të sheqerit?
Edhe bagëtitë e vogla shkaktojnë katrahurë
Ajo që është një problem në kufi ka pasur një efekt pozitiv në vend: Shumë prodhues të limonadës kanë ulur përmbajtjen e sheqerit në pijet e tyre dhe konsumi i limonadës gjithashtu ka rënë, thotë Ministria e Shëndetësisë. Prandaj sëmundjet e përhapura si diabeti dhe obeziteti do të luftoheshin me sukses nga taksa e sheqerit. Dhe kjo edhe pse taksa e sheqerit është vetëm një euro për hektolitër.
Por për shkak se mund të bëhen para të mira me limonadën më të lirë nga Spanja, një lloj mafia limonade po furnizon tani ata që nuk janë aq të rreptë për taksat: “Në fund të fundit, një baba nuk shkon në Spanjë për të blerë pije joalkoolike për ditëlindjen e fëmijës”, raporton hetuesi doganor Helder Mendes mes dy kontrolleve të kamionit. “Këta janë profesionistë që e bëjnë atë në një shkallë të gjerë.”
Mundësi e lartë fitimi për kontrabandistët e limonadës
Ata nuk fitojnë keq: “Në një rast, kanoçja me limonadë me kafeinë shitej 50 cent, ndërsa kushton normalisht një euro”, kujton kapiteni Helder Fernandes. “Dhe autorët ende kishin një diferencë të madhe fitimi.” Kontrabanda e limonadave ia vlen dhe kjo është arsyeja pse – sipas kapiten Fernandes – nuk bëhen vetëm kontrolle kufitare si ai i Vilar Formoso: “Ne tani kontrollojmë rregullisht edhe kamionët në vend dhe dyqanet”.
Hetuesi doganor, Helder Mendes ka kontrolluar ndërkohë një kamion tjetër. Gjithçka është në rregull, nuk ka limonadë të paligjshme në bord. Pak pas mesditës ka përfunduar kontrolli në të gjithë kufijtë kombëtarë. 48 hetues doganorë kontrolluan gati 500 kamionë, por kësaj radhe nuk gjetën limonadë kontrabandë. Helder Mendes dhe kolegët e tij largohen, të paktën deri në aksionin tjetër. Heqja përfundimisht e kontrolleve të limonadave në kufijtë e Portugalisë do të sillte vetëm taksa uniforme në të gjitha vendet e BE-së./DW
