Nga Ania Nussbaum, Samy Adghirni dhe Arne Delfs – Bloomberg
Presidenti francez Emmanuel Macron kishte një mesazh të qartë në samitin e liderëve europianë në Paris: ndihmojeni Ukrainën të fitojë luftën!
Kancelari gjerman Olaf Scholz e përbuzi. Deklaratat e Macron në fillim të kësaj jave për vendosjen e trupave në Ukrainë ishin qëllimisht të paqarta, sipas zyrtarëve, dhe synonin të krijonin pasiguri në mendjen e planifikuesve ushtarakë rusë. Por mesazhi i presidentit francez shkoi kundër dëshirave të shprehura të zyrës së Scholz, sipas një zyrtari të njohur me këto diskutime.
Sigurisht, Scholz ishte i shpejtë për të kundërshtuar publikisht pozicionin e Macron-it. Kancelari gjerman përjashtoi kategorikisht mundësinë që vendet europiane të dërgonin trupa.
Mosmarrëveshja nxjerr në pah vështirësitë e gjata të dy liderëve për të punuar së bashku, stilet e tyre të ndryshme, por edhe mënyrën se si këto tensione po përhapen për të rrezikuar rrjedhën e një konflikti që së fundmi po shkon në favor të Rusisë.
Macron e sheh Scholz-in si një lider pa guxim dhe ambicie që nuk mund të mendojë përtej afatit të shkurtër, sipas një zyrtari francez. Personi, i cili foli në kushte anonimiteti vuri në dukje mungesën e kimisë mes çiftit që nga dita e parë.
Ndihmësit e afërt të kancelarit gjithashtu pranojnë se të dy nuk shkojnë mirë. Në Berlin, Macron shihet si një figurë monarkike që është më mirë në nxjerrjen e vizioneve madhështore sesa në realizimin e saj.
Përplasja mes aleatëve të Ukrainës ndodh në një moment të vështirë të fushatës së saj për të zmbrapsur pushtimin e Rusisë. Me vendet europiane që nuk kanë përmbushur premtimet e artilerisë dhe ndihmën jetike të SHBA-së të mbajtur në Kongres, zyrtarët ukrainas janë të shqetësuar se trupat ruse mund të thyejnë mbrojtjen e tyre deri në verë, raportoi Bloomberg të enjten.
Në takimin e së hënës, i cili mblodhi së bashku 20 liderë europianë me zyrtarë nga SHBA, Kanadaja dhe Britania e Madhe, Macron tha se donte të largonte dyshimet mbi aftësinë e Kievit për të rezistuar në një shfaqje uniteti, sipas një të pranishmi.
Por ky unitet nuk vonoi shumë për t’u thyer, pjesërisht për shkak të mosmarrëveshjes midis krerëve të dy ekonomive më të mëdha të Europës. Steffen Hebestreit, zëdhënësi i qeverisë gjermane, i tha Bloomberg se mosmarrëveshja nuk ishte midis Macron dhe Scholz, por midis presidentit francez dhe grupit më të gjerë që mendonte se komentet e tij ishin jashtë linjës.
“Pavarësisht nga kjo, dhe pavarësisht nga tipat shumë të ndryshëm që janë Scholz dhe Macron, ata shkojnë mirë dhe i besojnë njëri-tjetrit,” tha ai.
Komentet e Macron për trupat tokësore tërhoqën reagimin e shumë aleatëve dhe vëmendjen e Putinit. Megjithatë, ata u mirëpritën në disa nga vendet në kufi me Rusinë.
Por perceptimet se Gjermania nuk po bën mjaftueshëm e shqetësojnë kancelarin, duke pasur parasysh se vendi i tij ka shpenzuar shumë më tepër për ndihma sesa fqinji i saj përtej Rhine.
“Jam shumë i irrituar nga mungesa e ekuilibrit midis asaj që është me të vërtetë e nevojshme tani dhe debatit rreth këtij sistemi,” tha Scholz për raketat Taurus në fillim të kësaj jave në një konferencë në Berlin. “Ajo që i mungon Ukrainës është municioni për të gjitha distancat e mundshme.”
Sipas Institutit Kiel, angazhimet ushtarake midis janarit 2022 dhe janarit 2024 ndaj Ukrainës arritën në 17.7 miliardë euro (19 miliardë dollarë) nga Gjermania dhe 0.64 miliardë euro nga Franca. Qeveria franceze thotë se ka shpenzuar 3.8 miliardë euro, pa dhënë një ndarje të këtyre shifrave.
“Çështja është se pozicioni i Macron është dobësuar nga sasia e kufizuar e ndihmës ushtarake që Franca i ka ofruar Ukrainës deri më tani, që nuk është në të njëjtin nivel me profilin e saj si fuqia më e fortë ushtarake e Europës,” sipas Rym Momtaz, një në Institutin Ndërkombëtar për Studime Strategjike.
Një zyrtar i Europës Lindore që ka punuar ngushtë me francezët dhe gjermanët tha se të dy liderët shihen si mendjemëdhenj, por të paktën Macron e kupton se diçka duhet bërë.
Aleatët theksojnë se Scholz nuk i është bashkuar as Macronit në thirrjen e hapur për fitoren e Ukrainës, në vend të kësaj duke thënë vetëm se Rusia nuk duhet ta fitojë luftën dhe Ukraina të mos e humbasë atë.
Presidenti francez do të mbetet i pakundërshtueshëm deri në fund të mandatit të tij të dytë në vitin 2027, kur ai nuk mund të kërkojë rizgjedhjen.
Kjo është në kontrast me homologun e tij gjerman i cili lufton për të mbajtur së bashku një koalicion të padisiplinuar trepalësh që po humbet mbështetjen ndaj AfD-së së ekstremit të djathtë; një parti, kundërshtimi i së cilës për dërgimin e armëve në Ukrainë gjen njëfarë favori tek votuesit gjermanë.
Perspektiva e Francës për të ardhmen e afërt është gjithashtu dukshëm më e mirë pas krizës energjetike që e shtyu Gjermaninë – e cila prej kohësh varej nga lëndët djegëse fosile ruse – në tkurrje vitin e kaluar.
Macron dhe Scholz, më parë ministra të ekonomisë dhe financave të vendeve të tyre, njihen prej shumë vitesh. Sipas një personi të njohur me këtë çështje, një pikë kthese në marrëdhëniet e tyre ishte kur Scholz sugjeroi në vitin 2018 që Franca të hiqte dorë nga vendi i saj i përhershëm në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara në favor të një vendi për BE-në.
Pikëpamja e liderit francez është formuar edhe nga respekti i tij për paraardhësen e Scholz, Angela Merkel, me të cilën ai punoi midis 2017 dhe 2021.
Në një tis nostalgjie, Macron tha gjatë konferencës për shtyp të së hënës: “Kam njohur një botë ku Gjermania dhe Franca ranë dakord me njëra-tjetrën”.
