Nga Juliet Samuel*
A besoni në Europë? Nëse po, atëherë presidentja e zgjedhur e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen ( ose shkurt “VDL”) ka një punë për ju. Si një kambanë e shpejtë, këtë javë ajo prezantoi ekipin e saj të ri të djemve dhe vajzave, duke përcaktuar një strukturë të re për Komisionin e ardhshëm Europian. Komplimenti më i mirë që mund t’i bënin është se ashtu si Peter Pan, ata besuan. Kjo është “një europiane e përkushtuar dhe e bindur”. Kjo është një “europiane e vërtetë”. Por pak ditë pas nominimit të eurokomisionerëve, disa anëtarë të skuadrës së Ursula von der Leyen duhet të përballen me drejtësinë.
Një nga emrat më të rëndësishëm të listës, Sylvie Goulard, ish-ministre e Mbrojtjes e Francës dhe ish-deputete e Parlamentit Europian, akuzohet se me fonde të BE-së ka punësuar asistentë për partinë e saj në Francë. Një tjetër është nën hetim për mashtrim shpenzimesh kur ishte anëtar i Parlamentit Europian.
Është edhe vetë Ursula von der Leyen, e cila së shpejti do të pyetet për rolin e saj në skandalin e korrupsionit, ndërsa ishte ministre gjermane e Mbrojtjes.
Kjo është plotësisht normale, sipas një zyrtari anonim të BE të cituar nga ‘Politico’, sepse është “e pamundur” të gjesh politikanë të karrierës që nuk kanë hasur në akuza të një lloji apo tjetri. Ndaj është pikërisht kjo arsyeja pse demokracitë e shëndetshme eliminojnë qeveritë çdo pesë ose dhjetë vjet dhe nuk shkëmbejnë thjesht politikanë të refuzuar brenda dhe jashtë zyrës, pasi fuqia të korrupton.
Nuk ishte korrupsioni që hodhi poshtë Ursulën në polemikën e saj të parë si presidente e zgjedhur, por “pylli” i padepërtueshëm i titujve të vendeve të punës që krijoi për të ndarë role midis 26 vendeve anëtare. Maroš Šefčovič, “nënkryetar për marrëdhënie ndërinstitucionale dhe largpamësi”. Ose Dubravka Šuica, “nënkryetare për demokraci dhe demografi”.
Dhe natyrisht Margaritis Schinas, nënkryetar për detyrën famëkeqe të “mbrojtjes së stilit të jetës europiane. Dhe natyrisht ishte ky titulli i fundit që i shkaktoi probleme. U denoncua menjëherë si “grotesk” nga një deputet holandez dhe një “fyerje ndaj vlerave europiane” nga një francez jeshil.
Niveli i indinjatës ishte pak i vështirë për t’u përballur me ofendime, përveç nëse është natyrshëm fyese të supozohet se Europa është një civilizim në përputhje pikërisht me kulturën e këtij nënkryetari. Problemi i vërtetë me titullin nuk është racizmi i pretenduar, por zbrazëtia. ‘VDL’ e di se europianët janë të shqetësuar për imigrimin dhe kulturën, por nuk guxojnë të flasin drejtpërdrejt për çështjet. Përmbajtja thelbësisht e munguar e titullit profesional të Schinas është rezultati i çuditshëm.
Për hir të saktësisë, do të mund të quhej “nënkryetar për banalitete”. Sidoqoftë, mos u shqetësoni. Edhe për këtë çështje të parëndësishme dhe teknokratike, zëdhënësi i ‘VDL’ siguroi të gjithë se nuk do të kishte “vendim të shpejtë”.
Por mbase nuk është çudi që presidentja e re europiane ka përqendruar energjitë e saj kur përpiloi organogramin rrethor në prezantimin e saj në ‘PowerPoint’. Kur bëhet fjalë për përcaktimin e “stilit të jetesës europiane”, Brukseli duket mjaft i pafuqishëm. Sidoqoftë, këtë javë, bota po vëzhgonte në Frankfurt, ku presidenti në largim i Bankës Qendrore Europiane, Mario Draghi, nxori një cikël të ri të stimulit monetar në përpjekje për t’i dhënë jetë ekonomisë së kontinentit.
Për një dekadë, “mënyra e jetesës europiane” ka qenë përmbytja e kontinentit me para të lira në përpjekje për të luftuar papunësinë masive, rënien demografike dhe problemet e thella strukturore. Por këtë javë, kur Draghi njoftoi qëllimin e tij për të bërë fonde më të përballueshme për bankat dhe për të blerë më shumë obligacione qeveritare, Draghi as nuk pretendoi se kjo do të zgjidhë problemet e Evropës. Bankat janë bllokuar në një kurth midis kërkesës së ulët për kredi, gjë që po i shtyn politikanët të ulin normat e interesit, dhe efektin e gërryerjes së marzhit të atyre normave të ulëta në fitimet e tyre.
Politikanëve të cilëve ai iu drejtohet nuk janë në Bruksel. Janë në Gjermani. Me mbarimin e bumit të eksportit pesëvjeçar dhe ekonomia e saj ndoshta në recesion, presioni në Berlin për të braktisur këmishën e saj shtrënguese dhe të shpenzojë po rritet. Gjermania duhet të investojë më shumë sesa të lejojë që burimet e saj të bien gradualisht, por nëse ekonomistët do të kishin të lirë në rrugën e tyre, do të ndiqnin gjurmët e Shteteve të Bashkuara dhe Kinës: huazoni dhe shpenzoni gjithnjë e më shumë për ta mbajtur shfaqjen në rrugë. Ndoshta kjo është “mënyra e re e jetesës europiane”.
Problemi është që zyrtarët dhe institucionet e BE-së mund të shpikin parulla të pakuptimta dhe përplasje teknokratike, por këto struktura teorikisht perfekte nuk mund të arrijnë shumë pa ndryshime të mëdha në politikën kombëtare.
Euro është shembulli më i dukshëm i këtij mosfunksionimi, por është i dukshëm kudo. Merrni tregun e gazit natyror. Me kalimin e viteve, politika e BE-së ka arritur të lidh tregjet e ndryshme të gazit në të gjithë Europën, duke e bërë të gjithë sistemin më fleksibël dhe konkurrues. Ky është një rezultat pozitiv, duke ulur pabarazitë në kostot dhe kërkesat e ruajtjes.
Sidoqoftë, rezultati gjeopolitik i gjithë kësaj infrastrukture të re nuk ka qenë siguri më e madhe e energjisë, por një rritje e vazhdueshme e importeve të gazit. Kjo për faktin se vendimet strategjike se ku të futet gazi që hyn në gypa janë ende të drejtuara nga politika kombëtare. Nëse Gjermania dëshiron të pompojë gjithnjë e më shumë gaz rus në Europë dhe Franca dëshiron të ndalojë fryrjen, si do t’i ndalojë Brukseli ato?
E vetmja mënyrë që eurokratët mund të kryejnë projektin e tyre është të presin që yjet të rreshtohen në politikën kombëtare dhe të përfitojnë nga mundësitë që lindin. Rrënoja e integrimit europian është edhe e pafalshme dhe jofunksionale. BE largohet, pret, duke veshur qeveritë dhe duke mërzitur qytetarët të nënshtrohen me një ngatërrim të pafund teknokratik.
Në zemër të kësaj makinerie janë radhët e “europianëve të bindur”, të mbushur nga shumë ish-politikanë të vendit, karrierat e të cilëve në shtëpitë e tyre, kanë pësuar skandale dhe i detyruan të ndjekin ambiciet e tyre në një arenë të re, më pak të ekspozuar. Çfarëdo që mendojnë për politikat e tyre, si Jean-Claude Juncker dhe Draghi posedojnë një oportunizëm të pamëshirshëm dhe ndjeshmëri delikate politike të nevojshme për ta bërë këtë makinë të rrezikshme të funksionojë.
Von der Leyen? Bota po e shikonte presidentin e re europiane këtë javë ndërsa bëri njoftimin e saj më të rëndësishëm deri më tani. Dhe cili ishte mesazhi i saj?
Ajo aspiron të udhëheqë një “komision gjeopolitik” që do të “ndjekë ligjshmërinë ” etj. Ajo dëshiron ekuilibrin gjinor, ekuilibrin gjeografik, “një ekonomi që funksionon për njerëzit”, etj.
Është e gjitha është formë pa përmbajtje, mediokritet, banalitet total pa erë dhe pa ngjyrë. Ose kjo presidente e re është një teknokrate e BE-së me një talent të veçantë për të thënë asgjë, ose ajo me të vërtetë beson në çdo gjë që po përpiqet të thotë. Për arsye të demokracisë europiane, është e vështirë të dihet se cila është gjëja më e keqe.
*The Telegraph