Nisi në fundjavën që lamë pas gjyqi ndaj gjashtë anëtarëve të klanit Remo. Ata dyshohen se kanë hyrë dhe kanë vjedhur thesare të çmuara nga Muzeu Green Vault në Dresden.
Ishte një nga vjedhjet më spektakolare dhe më të guximshme të dekadës së kaluar – dhe nuk është gjëja më e keqe që i ka ndodhur Dresdenit, një qytet kulturor i njohur si Firence në Elbë, por edhe trashëgimia kulturore e Saksonisë, shkruan Deutsche Welle.
Në nëntor 2019, hajdutët vodhën thesare të çmuara nga Muzeu Historik Green Vault (Grünes Gewölbe). Koleksioni Shtetëror i Artit Drerzden, të cilit i përkiste koleksioni i gurëve të çmuar, është një nga muzetë më të famshëm të Gjermanisë. Autorët e dyshuar janë arrestuar dhe gjyqi kundër anëtarëve të klanit të Berlinit filloi më 28 janar.
Plaçka “e paçmueshme”
Më 25 nëntor 2019, disa hajdutë kanë thyer me dhunë dritaren me hekura në “Green Vault”. Habia u shkaktua kryesisht nga brutaliteti i hajdutëve, të cilët padyshim nuk kishin as më të voglin respekt për artin.
Brenda pak minutash, ata thyen kutinë e xhamit me sëpatë dhe vodhën një duzinë bizhuteri nga tre grupe historike nga koha e Augustit të Fortit (1670-1733). Midis tyre ishte “Sakson White” – një diamant i bardhë prej 48 karatësh.
Anëtarët e klanit të Berlinit në bankën e të akuzuarve
Pas një viti hetimi, i cili shkoi në të gjitha drejtimet, në mesin e nëntorit 2020 pati një kthesë në çështjen “Green Vault”. Komisioni Special Epolet, i krijuar pas grabitjes, arrestoi tre anëtarë të klanit Remo me bazë në Berlin në një bastisje në shkallë të gjerë ku përfshiheshin 1600 oficerë policie. Qysh në vitin 2020, Ahmed Remo ishte përgjegjës për një vjedhje në Muzeun Bode në Berlin dhe u dënua.
Ku është koleksioni i paçmuar?
Por ende nuk dihet se ku është koleksioni i paçmuar i gurëve të çmuar – dhe të dhënat e supozuara çdo herë çuan në boshllëk. Koleksioni i gurëve të çmuar ishte një pikë referimi e veçantë e Kasafortës së Gjelbër. Gjërat me vlerë të vjedhura janë në fakt bizhuteri mbretërore me diamante, dhe mes tyre është ylli i kraharorit të Urdhrit polak të Shqiponjës së Bardhë dhe një shpatë e veshur me diamante.
Historiania e artit Uli Zegers tha për DW menjëherë pas grabitjes, i tronditur: “Në fillim nuk mund ta besoja, duke pasur parasysh që Kasaforta e Gjelbër u restaurua bukur jo shumë kohë më parë me shpenzime të mëdha. Ishte një perlë, një thesar i trashëgimisë kulturore botërore. Si historiane e artit, zemra më është çarë. Ky është me të vërtetë një dëm i madh, një thesar që ndoshta është humbur në mënyrë të pakthyeshme.”
E pyetur nëse xhevahiret e humbura mund të gjenden sërish, ajo u përgjigj me pesimizëm: “Bazuar në përvojën time në tregun ndërkombëtar të artit në fushën e krimit të artit, probabiliteti që ky koleksion gurësh të çmuar të gjendet sërish, siç është, është. mjaft i vogël.”
Kur bëhet fjalë për thesarin e Dresdenit, ajo ka frikë “se gangsterët do ta shkatërrojnë këtë thesar unik kulturor”, në mënyrë që ta bëjnë më të lehtë shitjen e tij në tregun ilegal, tha Zegers në atë kohë.
Sa lehtë ofrohen muzetë gjermanë?
Menjëherë pas vjedhjes filloi të ngrihej çështja e sigurisë së muzeve gjermane. Dhe pastaj kush është përgjegjës për humbjen e thesarit artistik. Uli Zegers tha për DW: “Jam e sigurt se thesari i plotëson standardet ndërkombëtare të sigurisë. Por padyshim nuk ishte e mjaftueshme, sepse përndryshe nuk mund të ndodhte një grabitje. Ata nuk janë muze të një zone të sigurisë së lartë, tha Zegers.
Vjedhja në Dresden është “e pakthyeshme dhe një humbje e madhe për njerëzimin”, tha eksperti i sigurisë Stefan Zilkens në një intervistë për DW. Ai thekson se Green Vault mund të sigurohet kundër humbjes totale. Nëse xhevahiret mund të shiteshin pa kufizime dhe të mos i nënshtroheshin Ligjit për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore – gjë që nuk është kështu – ai vlerëson se ato do të arrinin një çmim prej 150 deri në 200 milionë euro në ankand.
Kasaforta e gjelbër është një thesar shtetëror
Green Vault në Dresden nga shekulli i 16-të është një nga muzetë më të famshëm në Gjermani. Ndërtuar në vitin 1723, ai ndodhet në Pallatin e Dresdenit që nga viti 2006, pas një pune të gjerë restauruese.
Pasi u rihap, u prezantua me krenari për publikun, muzeu u vizitua gjithashtu nga presidenti rus Vladimir Putin (2006) dhe presidenti amerikan Barack Obama (2009).
Koleksioni i bizhuterive është ekspozuar sot në dy seksione. Pjesa historike ndodhet në katin e parë të kështjellës së Dresdenit në tetë dhoma të restauruara në mënyrë autentike. Në katin e sipërm në kasafortën e re të gjelbër, shfaqen pjesë të veçanta individuale. Kasaforta e gjelbër u emërua pas pjesës së brendshme të lyer me ngjyrë të gjelbër malakit.