Helene Cooper dhe Eric Schmitt – NYT
Rusia po vuan humbje në Ukrainë, sepse nuk ka komandant të përgjithshëm në terren për të marrë vendime, thanë zyrtarët amerikanë që studiuan luftën në pesë javë, shkruan The New York Times.
Kjo mund të shpjegojë pse Moska ka probleme me përparimin dhe pse rezistenca e Ukrainës është më e lartë se sa pritej, thonë zyrtarët.
Mungesa e një udhëheqjeje të unifikuar ushtarake në Ukrainë nënkuptonte që njësitë ajrore, tokësore dhe detare ruse ishin jashtë sinkronizimit. Fushatat e tyre të veçanta ushtarake kishin logjistikë të dobët, moral të ulët dhe midis 7,000 dhe 15,000 viktima, thanë zyrtarë të lartë amerikanë dhe analistë të pavarur.
Kjo çoi gjithashtu në vdekjen e të paktën shtatë gjeneralëve rusë, pasi oficerët e rangut të lartë u detyruan të shkonin në vijën e parë për të zgjidhur problemet taktike që ushtritë perëndimore do t’jua linin oficerëve më të rinj.
Një zyrtar i lartë amerikan tha se NATO dhe komuniteti i inteligjencës kishin pritur për javë të tëra që të shfaqej një komandant ushtarak rus. Megjithatë, kjo nuk ndodhi, prandaj zyrtarët perëndimorë arritën në përfundimin se njerëzit që marrin vendime në fushën e betejës janë larg nga lufta – në Moskë: ministri i Mbrojtjes Sergei Shoigu, Gjenerali Valery Gerasimov, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura të Federatës Ruse, madje edhe vetë presidenti Vladimir Putin.
Të mërkurën, zyrtarë nga administrata Biden folën për inteligjencën që tregon se këshilltarët e Putinit keqinformuan për problemet ushtarake të Rusisë në Ukrainë.
Ka pasur gjithashtu tensione të shtuara mes Putinit dhe Shoigut, i cili ishte ndër bashkëpunëtorët më të ngushtë të tij në Kremlin.
Zyrtarët rusë kanë hedhur poshtë vlerësimet e tilla nga komuniteti i inteligjencës amerikane, duke thënë se një keqkuptim i tillë i situatës mund të ketë “pasoja të këqija”.
Megjithatë, është e vështirë të kryhet një fushatë ushtarake nga një distancë prej 800 kilometrash, u përgjigjën zyrtarët ushtarakë amerikanë. Moska, shtuan ata, ka krijuar një makinë ushtarake që nuk është në gjendje të përshtatet shpejt dhe të kapërcejë rezistencën e Ukrainës.
“Kush do të ishte kaq i çmendur?”
Një zyrtar tjetër amerikan tha se ushtarët rusë, të cilët u mësuan të mos bënin asnjë lëvizje pa udhëzime të qarta nga eprorët e tyre, mbetën të frustruar në fushën e betejës, ndërsa Putin, Shoigu dhe Gerasimov vazhdojnë të hartojnë strategji që nuk kanë asnjë lidhje me situatën reale në terren.
Kjo qasje do të thotë që Moska u jep urdhra gjeneralëve në terren, të cilët më pas ua kalojnë ushtarëve, të cilëve u thuhet t’i zbatojnë ato urdhra pavarësisht nga situata në terren.
“Kjo reflektohet në gabimet që po bëhen,” tha gjenerali Wesly K. Clark, i cili shërbeu si gjeneral i lartë i NATO-s gjatë luftës në Kosovë.
Javën e kaluar, forcat ukrainase hodhën në erë luftanijen ruse Orsk, e cila u ankorua në jug të Ukrainës. Duke përshkruar incidentin, gjenerali Clark pyeti: “Kush do të ishte aq i çmendur sa të zbarkonte në një port pa siguruar më parë zonën?”
Fakti që strategët rusë që dërguan Orsk në port nuk menduan për rrezikun e mundshëm tregon se askush nuk po shqyrton vendimet që vijnë nga lart, thonë zyrtarët.
Problemi është larg fushëbetejës
Analistët ushtarakë thonë se zinxhiri kompleks i ngjarjeve, i cili fillon me një strukturë të dobët komanduese në Moskë, ka çuar në vdekjen e gjeneralëve rusë.
“Unë nuk shoh ndonjë strukturë organizative koherente që do të prisnit duke pasur parasysh disa muaj stërvitje dhe ndoshta një periudhë edhe më të gjatë të planifikimit të pushtimit,” tha gjenerali David H. Petraeus, një ish-komandant i operacioneve ushtarake të SHBA-së në Irak dhe Afganistan.
Në strukturën e komandës së luftës së SHBA-së, një komandant terreni me katër yje do të koordinonte dhe sinkronizonte të gjitha forcat në ajër, në tokë dhe në det, si dhe operacionet speciale dhe operacionet kibernetike. Fushata do të kishte një synim kryesor me operacione që do ta mbështesnin atë qëllim.
Në rastin e vdekjes së disa gjeneralëve rusë, problemi lindi larg fushës së betejës, kur Moska nuk u përgjigj aq shpejt pasi Ukraina pushtoi komunikimet ruse, thonë analistët.
Përshkrimi i pasinqertë i Putinit për misionin e ushtrisë ruse mund të ketë dëmtuar të gjithë fushatën, pasi presidenti rus fillimisht tha publikisht se ishte një operacion i kufizuar ushtarak.
Lufta propagandistike
Gjenerali Clark kujtoi një leksion për gjeneralët ukrainas në Kiev në vitin 2016, kur atyre iu shpjegua se çfarë është një “rishikim pas veprimit” i kryer nga ushtria amerikane. Ai u tha atyre se pas betejës në të cilën morën pjesë forcat amerikane, “të gjithë mblidhen dhe shohin se çfarë ndodhi”.
“Koloneli duhet t’ia pranojë gabimet komandantit. Ai thotë: ‘Ndoshta kam pritur shumë për të dhënë urdhra’ e kështu me radhë”, shpjegon Clark.
Pasi e morën në pyetje, ukrainasit i thanë se nuk do të kishin sukses, shtoi ai.
“Ata thanë se ‘ne ishim mësuar në sistemin sovjetik se informacioni duhet mbajtur dhe se ne gënjejmë njëri-tjetrin’”, kujton ai.
Vendimi i Putinit për të dërguar liderin çeçen Ramzan Kadyrov në Mariupolin e rrethuar këtë javë, pavarësisht faktit se qyteti ende nuk ka rënë, tregon se presidenti rus vazhdon të besojë se beteja më e madhe është informative, thotë Andrei Soldatov, një ekspert rus i sigurisë.
Kadyrov “nuk është një komandant i vërtetë ushtarak”, thotë ai, duke shtuar se kjo tregon se Putini ende beson se propaganda është më e rëndësishmja këtu.
Duhen forca shtesë
Zyrtarët rusë tani po dërgojnë sinjale se Putini mund të jetë duke reduktuar ambiciet e tij të luftës dhe duke u fokusuar në rajonin lindor të Donbasit, megjithëse analistët ushtarakë thonë se mbetet për t’u parë nëse kjo do të nënkuptojë një ndryshim të rëndësishëm apo një manovër për të larguar vëmendjen përpara një sulmi tjetër.
Ushtria ruse ka vendosur tashmë më shumë se gjysmën e forcave të saj luftarake, duke përfshirë njësitë më elitare. Moska tani po kërkon përforcime jashtë Rusisë, duke përfshirë Gjeorgjinë, si dhe mercenarë nga grupi privat Wagner.
Putin nënshkroi gjithashtu një dekret që bën thirrje për 134,000 rekrutime.
“Ata nuk duket se kanë një koncept të qartë të madhësisë së forcave që do të nevojiten për të mposhtur forcat e rregullta dhe territoriale të Ukrainës në zonat urbane dhe për të mbajtur ato që kanë shkatërruar ose pushtuar,” tha Jeffrey J. Schloesser, një Gjenerali amerikan në pension me dy yje, i cili udhëhoqi forcat amerikane në Afganistanin lindor.
“Për këtë do të nevojiten qindra apo mijëra ushtarë rusë apo të tjerë”.
