Nga Eddy Wax – POLITICO.eu
Të nderuar deputetë… bëhuni gati për të fjetur.
Të gjitha fjalimet në Bashkimin Evropian duhet të fillojnë me këto fjalë nëse politikanët nga “rrethi i Brukselit” do të ishin të sinqertë, shkruan Politico me rastin e fjalimit të kryetares së Parlamentit Evropian, Ursula von der Leyen, për gjendjen e Unionit.
Sfida e parë me të cilën përballet një fjalimshkrues i BE-së është se si t’i zgjojë interesin për politika që nuk janë afër tyre.
Dan Sobovitz, i cili ka shkruar fjalime për një ndër komisionerët evropianë për pesë vjet, paralajmëron për një sfidë shtesë – ndërmjetësuesit.
“Politikanët evropianë nuk do të shkrihen kurrë me popullin, sepse profesione të tjera si gazetarët apo ‘ndikuesit’ në nivel kombëtar interpretojnë politikat nga Brukseli,” thotë Sobovitz, një ekspert i komunikimit hungarez-zviceran-izraelit.
“A ka një antidot? Ka! Ju duhet të flisni personalisht, nga vetja. Në fjalimin e tij, folësi duhet të ndërthurë politikën që ai mbron me personalitetin e tij, biografinë e tij”, thotë Sobovitz.
Renée Broekmeulen, e cila ka shkruar fjalime për politikanë dhe holandezë për 25 vjet, beson se lloji i të folurit i zakonshëm në “rrethin e Brukselit” është gjumësjellës.
“Një temë shumë abstrakte duhet të bëhet shumë konkrete që të arrijë tek audienca. Në të njëjtën kohë, është e rëndësishme të pasurojmë temën me histori”, këshillon Broekmuelen.
Një kundërpeshë ndaj retorikës populiste është e mundur vetëm “nëse thuhet qartë se çfarë bën me të vërtetë Bashkimi Evropian për njerëzit dhe çfarë do të thotë për jetën e tyre”, shtoi ajo.
Një zyrtar i lartë i KE-së, i cili foli në kushte anonimiteti sepse po fliste përpara se presidentja Von der Leyen të mbante fjalimin e saj për gjendjen e BE-së, nuk pranoi të zbulonte asgjë rreth përmbajtjes, por la të kuptohet. “Ajo përgatitet shumë intensivisht, ajo ka një histori që dëshiron të komunikojë dhe do ta bëjë atë shumë më hollësisht se unë,” u tha ai gazetarëve.
Vincent Stuer, i cili shkroi fjalime për ish-presidentin e KE José Manuel Barroso, shpjegoi konceptin e narrativës.
“Fjalimi duhet të jetë një histori: një person flet, ka një rrëfim dhe një stilolaps e shkruan atë,” thotë Stuer, i cili sot punon për grupin politik “Renew Europe” në Parlamentin Evropian.
Von der Leyen, i cili ua beson shkrimin e fjalimeve shumë pak këshilltarëve të besuar, përdor një strategji të tillë, tha ai.
“Ajo mbyllet për disa javë me tre këshilltarë dhe thotë: kjo është historia ime, merre ose lëre. Është e mrekullueshme për fjalimet, por nëse është e mrekullueshme për Evropën është një çështje tjetër”, thotë Stuer.
“Më pak është më shumë,” thotë Stuer. “Nëse drejtoritë e përgjithshme të Bashkimit Evropian lejohen të përfshijnë vërejtjet e tyre në fjalim, atëherë produkti përfundimtar, domethënë fjalimi, do të jetë një pemë e Krishtlindjeve me fije”.
Helene Banner, e cila në vitin 2019 shkroi fjalime për dy presidentët e KE, Jean-Claude Juncker dhe pasardhësin e tij von der Leyen, shpjegon se është thelbësore të studiohet biografia e folësit në mënyrë që të zhvillohet historia që ai do të tregojë.
“Kur punoja me Juncker, ishte vërtet e rëndësishme të dije se kush është ai në të vërtetë, çfarë lexon, çfarë lloj poezie i pëlqen, etj”, thotë ajo.
Problemi i komunikimit i Komisionit Evropian mund të jetë brenda vetë institucionit, thotë një tjetër shkrues fjalimesh, i cili nuk është i autorizuar të flasë publikisht.
“Shumica e njerëzve që punojnë në Komision janë profesionistë juridikë dhe avokatët janë komunikues të tmerrshëm. Por avokatët e BE-së janë edhe më të tmerrshëm,” thotë ai.
Një faktor ndërlikues është rregullorja e BE-së që edhe faza më e vogël duhet të përkthehet në 24 gjuhë zyrtare. Të dy, Juncker dhe Von der Leyen mbajnë fjalime në tre gjuhë dhe kalojnë nga anglishtja në frëngjisht në gjermanisht gjatë fjalimeve të tyre.
Epo, mund të vini bast se një pjesë e audiencës nuk do të jetë në gjendje t’i kuptojë të gjitha, shton ai.
Përveç të qenit “i humbur në përkthim” ekziston problemi i përshtatjes pasi çdo fjalim duhet të formulohet në mënyrë të tillë që të jetë i kuptueshëm në 27 kontekste të ndryshme politike kombëtare.
“Është mision i pamundur të bësh gjithçka siç duhet”, thotë Banner. Gjuha e folur ndonjëherë është “shumë e kujdesshme në mënyrë që të gjithë ta ndjekin atë”, shpjegon ajo.
“Arti i të folurit është të jesh personal, të jesh specifik, të jesh bindës,” thotë Banner, e cila jep mësime të komunikimit politik në Kolegjin e Evropës në qytetin universitar belg të Bruge-it. Aftësia është “të kesh guximin të thuash më pak”.
Banner shton edhe një vlerësim të personalitetit të presidentit të KE-së.
“Mos prisni që të të bëjë të qeshësh”, thotë ajo.
“Asaj i mungon humori ironik, shakatë për veten që më pëlqen t’i shoh te njerëzit. Ajo nuk ka asnjë pikë të kësaj,” beson Broekmeulen.
“Asaj i mungon një grimë emocioni, një grimcë pasioni, por mirë, pasi ajo është gjermane dhe kjo është e vështirë për të,” thotë ekspertja holandeze.
