Nga Steve Rosenberg – Editor i BBC për Rusinë
Për gati një dekadë ishte fuqia ushtarake ruse ajo që e kishte mbajtur Bashar al-Asadin në pushtet. Deri në ngjarjet e jashtëzakonshme të 24 orëve të fundit.
Damasku ka rënë, presidenti i Sirisë është rrëzuar dhe ka fluturuar për në Moskë.
Duke cituar një burim në Kremlin, agjencitë ruse të lajmeve dhe televizioni shtetëror raportuan se Rusia i ka dhënë Asadit dhe familjes së tij azil “për arsye humanitare”.
Në pak ditë, projekti i Kremlinit për Sirinë është zbërthyer në rrethanat më dramatike, me Moskën e pafuqishme për ta parandaluar atë.
Në një deklaratë, Ministria e Jashtme ruse njoftoi se Moska “po ndiqte ngjarjet dramatike në Siri me shqetësim ekstrem”.
Rënia e regjimit të Asadit është një goditje për prestigjin e Rusisë.
Duke dërguar mijëra trupa në vitin 2015 për të mbështetur Presidentin Assad, një nga objektivat kryesore të Rusisë kishte qenë që të afirmohej si një fuqi globale.
Ishte sfida e parë e madhe e Vladimir Putinit ndaj pushtetit dhe dominimit të Perëndimit, larg hapësirës ish-sovjetike.
Dhe i suksesshëm dukej. Në vitin 2017, presidenti Putin vizitoi bazën ajrore ruse Hmeimim në Siri dhe deklaroi se misioni ishte kryer.
Pavarësisht raporteve të rregullta se sulmet ajrore ruse po shkaktonin viktima civile, ministria ruse e mbrojtjes u ndje mjaft e sigurt për të fluturuar mediat ndërkombëtare në Siri për të parë operacionin ushtarak rus.
Në një udhëtim të tillë mbaj mend një oficer që më tha se Rusia ishte në Siri për të qëndruar “për një kohë të gjatë”.
Por kjo kishte të bënte më shumë se thjesht prestigj.
Në këmbim të ndihmës ushtarake, autoritetet siriane i dhanë Rusisë qira 49-vjeçare për bazën ajrore në Hmeimim dhe bazën detare në Tartous.
Rusia kishte siguruar një pikëmbështetje të rëndësishme në Mesdheun lindor. Bazat u bënë qendra të rëndësishme për transferimin e kontraktorëve ushtarakë brenda dhe jashtë Afrikës.
Një pyetje kyçe për Moskën: çfarë do të ndodhë me ato baza ruse tani?
Deklarata që njofton mbërritjen e Asadit në Moskë përmend gjithashtu se zyrtarët rusë ishin në kontakt me përfaqësuesit e “opozitës së armatosur siriane”.
Prezantuesi i televizionit shtetëror tha se liderët e opozitës kishin garantuar sigurinë e bazave ushtarake ruse dhe misioneve diplomatike në territorin e Sirisë.
Ministria e Jashtme e Rusisë thotë se bazat në Siri janë vënë “në gjendje gatishmërie të lartë”, por pretendon se nuk ka “asnjë kërcënim serioz për to për momentin”.
Bashar al-Assad ishte aleati më i vendosur i Rusisë në Lindjen e Mesme. Kremlini kishte investuar shumë tek ai. Autoritetet ruse do të luftojnë për ta paraqitur përmbysjen e tij si asgjë tjetër veçse një pengesë për Moskën.
Prapëseprapë, ata po përpiqen… dhe po kërkojnë koka turku.
Të dielën mbrëma, emisioni kryesor javor i lajmeve i televizionit shtetëror rus sulmoi ushtrinë siriane, me sa duket duke e fajësuar atë për mospërballimin e rebelëve.
“Të gjithë mund të shihnin se situata po bëhej gjithnjë e më dramatike për autoritetet siriane,” tha spikerja Yevgeny Kiselev.
“Por në Aleppo, për shembull, pozicionet u dorëzuan praktikisht pa luftë. Zonat e fortifikuara u dorëzuan njëra pas tjetrës dhe më pas u hodhën në erë, pavarësisht se [trupat qeveritare] ishin të pajisura më mirë dhe ishin shumë herë më të mëdha se pala sulmuese. Është një mister!”
Prezantuesi pohoi se Rusia “kishte shpresuar gjithmonë për pajtim [ndërmjet palëve të ndryshme] në Siri”.
Pastaj pika e tij e fundit:
“Sigurisht që ne nuk jemi indiferentë ndaj asaj që po ndodh në Siri. Por prioriteti ynë është siguria e vetë Rusisë, ajo që po ndodh në zonën e Operacionit Special Ushtarak [lufta e Rusisë në Ukrainë].”
Këtu ka një mesazh të qartë për publikun rus.
Pavarësisht nëntë vitesh që Rusia derdh burime për të mbajtur Bashar al-Asad në pushtet, rusëve u thuhet se kanë gjëra më të rëndësishme për t’u shqetësuar.
