Një ngjarje e rrallë e ndodhur në ujërat shqiptare ka tërhequr vëmendjen e shkencëtarëve. Një peshkaqen blu është kapur i gjallë nga peshkatarët në Vlorë, dhe ajo që tërhoqi menjëherë vëmendjen ishte se në kafkën e tij u gjet maja e mprehtë e një peshku shpatë.
Për shkencëtarët ky është rasti i parë në botë që një peshkaqen i mbijeton një sulmi të një peshku shpatë aq më tepër me fragmentin e tij të mbrehtë në kokë.
“Peshkaqeni blu u shpua në kokë nga një peshk shpatë, por jetoi për të “treguar ngjarjen” në rastin e parë të njohur të një peshkaqeni që i mbijeton këtij lloj sulmi. Kur peshkaqeni u kap nga peshkatarët në Vlorë, ai nuk kishte plagë të freskëta të shpuara dhe kishte karrem në stomak, gjë që tregonte se ushqehej normalisht. Një autopsi më vonë zbuloi një fragment 18.6 centimetrash të hundës të peshkut shpatë të ngulitur në kafkën e tij”, raporton New Scientist.
“Kur kuptova se brenda kokës së peshkaqenit kishte një majë peshku shpatë, u habita”, thotë Andrej Gajiç nga Qendra Kërkimore Sharklab ADRIA në Vlorë.
Gajiç ka kryer dhjetëra mijëra autopsi peshkaqenësh. “Unë kurrë nuk kam hasur diçka të tillë më parë, as nuk kam lexuar për të në literaturë,” thotë ai. Ekipi i tij përpiqet të ringjallë dhe të lëshojë peshkaqenë të kapur si kapje rastësore nëse është e mundur, por ky peshkaqen vdiq para se të arrinte në port.
Ka pasur tetë raste të dokumentuara më parë të peshkaqenëve blu (Prionace glauca) të goditur nga peshku shpatë (Xiphias gladius) me majën e peshkut shpatë të gjetur në ose afër kokës së peshkaqenit. Një peshkaqen shirës me sy të madh (Alopias superciliosus) dhe një peshkaqen mako me fije të shkurtër (Isurus oxyrinchus) janë gjetur gjithashtu të goditur nga peshqit e vegjël, grupi që përfshin peshkun shpatë.
Kjo është mbijetesa e parë e verifikuar e peshkaqenëve në një përballje të tillë. Ndërsa ishte ngulur te peshkaqeni, peshku shpatë i ri ndoshta reagoi instinktivisht duke ngritur kokën e tij, duke i këputur majën e hundës pa dëmtuar asnjë nga strukturat vitale të peshkaqenit, thotë Gajiç.
Peshkaqeni i rritur ishte 275 centimetra dhe peshonte 44 kilogramë. Peshku shpatë mund të rritet deri në rreth 455 centimetra dhe të peshojë deri në 650 kilogramë. Ka disa raporte për peshkaqenë blu që ushqehen me peshq shpatë dhe të dy kafshët përdorin taktika agresive të gjuetisë për t’u ushqyer me turma të dendura peshqish ose kallamarësh.
Të tilla përplasje mund të ndodhin kur peshqit e shpatës përpiqen të mbrohen nga sulmi i një peshkaqeni blu, ose për shkak të një përplasjeje aksidentale kur të dy grabitqarët ushqehen me të njëjtën pre. Gajiç thotë se nevojiten më shumë vëzhgime për të përcaktuar shkakun.