Rusia dëshiron që NATO të largojë të gjitha forcat e saj nga Bullgaria, Rumania dhe shtetet e tjera ish-komuniste në Europën Lindore që iu bashkuan aleancës pas vitit 1997, tha të premten ministria e jashtme ruse, duke nënvizuar pozicionin e linjës së ashpër të Moskës përpara bisedimeve të sigurisë me SHBA-në në Gjenevë.
Sergei Lavrov, ministri i jashtëm i Rusisë, tha në një pyetje dhe përgjigje me shkrim në faqen e internetit të ministrisë se kërkesat e Rusisë përfshinin “tërheqjen e forcave, pajisjeve dhe armatimeve të huaja dhe marrjen e hapave të tjerë për t’u kthyer në gjendjen e vitit 1997”, kur NATO filloi të pranonte vende nga ish-Traktati i Varshavës.
“Kjo përfshin Bullgarinë dhe Rumaninë,” tha Lavrov, duke shtuar se kërkesa e Rusisë ishte “thelbësore” dhe “e formuluar qëllimisht sa më qartë që të ishte e mundur në mënyrë që të mos lejonte ndonjë interpretim të dyfishtë”.
Kryeministri i Bullgarisë, Kiril Petkov, u përgjigj me shpejtësi, duke e kundërshtuar Lavrovin. “Bullgaria është një vend sovran, i cili ka bërë zgjedhjen e saj shumë kohë më parë duke u bërë anëtare e NATO-s,” i tha ai parlamentit. “Si i tillë, ne vetëm vendosim si të organizojmë mbrojtjen e vendit tonë në koordinim me partnerët tanë.”
Zyrtarët perëndimorë thonë se presidenti rus Vladimir Putin është më afër se kurrë fillimit të një pushtimi të ri të Ukrainës pasi grumbulloi më shumë se 106,000 trupa pranë kufirit të saj në javët e fundit. Në rajonin kufitar lindor të Donbasit të Ukrainës, më shumë se 14,000 njerëz kanë vdekur në një konflikt të ngadaltë që nga viti 2014.
SHBA-ja ka ndërmarrë një përpjekje të furishme diplomatike për të ulur tensionet dhe ka paralajmëruar për sanksione “sakatuese” në rast të ndonjë agresioni rus kundër Ukrainës.
Por uniteti perëndimor u prish këtë javë pasi presidenti i SHBA, Joe Biden, u duk se sugjeroi se një përgjigje perëndimore do të varej nga shkalla e ndërhyrjes së Rusisë dhe presidenti francez Emmanuel Macron propozoi bisedime të veçanta të sigurisë të udhëhequra nga evropianët me Moskën.
Biden më vonë sqaroi komentet e tij duke thënë se Rusia do të “paguante një çmim të rëndë” në rast të ndonjë inkursioni.
Lavrov dhe Antony Blinken, sekretari amerikan i shtetit, po zhvillojnë bisedime mbi kërkesat e sigurisë të Moskës në Gjenevë të premten, por të dy thanë se nuk prisnin një përparim.
Blinken tha në fillim të bisedimeve: “Unë shpresoj dhe pres që ne të mund të testojmë nëse rruga e diplomacisë, e dialogut, mbetet e hapur. Ne jemi të përkushtuar për të ecur në atë rrugë, për të zgjidhur dallimet tona në mënyrë paqësore dhe shpresoj ta testoj atë propozim sot.”
Por ai tha se SHBA dhe aleatët e saj ishin të përkushtuar, “nëse kjo rezulton e pamundur, dhe Rusia vendos të ndjekë agresionin kundër Ukrainës, për një përgjigje të bashkuar, të shpejtë dhe të ashpër”.
Lavrov tha se Rusia “nuk priste një përparim as në këto negociata” dhe shtoi se ai priste një përgjigje me shkrim të SHBA-së ndaj draft propozimeve të sigurisë të Moskës, “të cilat janë jashtëzakonisht konkrete dhe ne presim përgjigje po aq konkrete”.
SHBA-ja dhe aleatët e saj evropianë kanë thënë se kërkesat e Rusisë që NATO të zotohet të mos pranojë kurrë Ukrainën dhe të zmbrapsë zgjerimin e aleancës drejt lindjes – që në thelb do të rishkruante urdhrin e sigurisë pas luftës së ftohtë – janë të papranueshme.
Macron tha të mërkurën se Franca ishte e gatshme të dërgonte trupa në Rumani nëse NATO vendos të rrisë praninë e saj atje. Anëtarët e NATO-s po diskutojnë dislokimet e trupave në rajonin e Detit të Zi nën misionet e tij të “pranisë së zgjeruar përpara”, të ngjashme me ato në Poloni dhe shtetet baltike pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në 2014.
Putin është zotuar për një “përgjigje ushtarako-teknike” të papërcaktuar nëse perëndimi nuk pajtohet me projekt-propozimet e sigurisë të Rusisë.
