Shumë vendeve evropiane u është dashur të ndërhyjnë me sanksione nga më të ndryshmet për të mundësuar vaksinimin e popullsisë.
Me përjashtim të Spanjës, ku nuk ka leje kalimi e as urdhra nga qeveria. Megjithatë, vendi krenohet me një nga nivelet më të larta të vaksinimit në Bashkimin Evropian.
Më shumë se 71% e popullsisë së përgjithshme të Spanjës prej 47 milionësh është plotësisht e vaksinuar, duke kaluar kështu Italinë me 61% dhe Francën e Gjermaninë me 60%, sipas Our World in Data.
“Krahasuar me katër vendet e tjera më të populluara në BE, Spanja mban vendin e parë në të gjithë treguesit, duke na vendosur gjithashtu në pozicionin e parë të vendeve të G20 si në injeksionet e dozave të para ashtu edhe në vaksinimin e plotë”, u mburr ministria spanjolle e shëndetësisë.
Por cilat janë arsyet e fushatës së suksesshme të Spanjës në vaksinimet ndaj COVID-19 dhe çfarë mund të mësojnë vendet e tjera evropiane prej saj?
Sipas ekspertëve të intervistuar nga Euronews, performanca e fortë e Spanjës vjen nga një kombinim i politikave të shëndosha publike dhe faktorëve kulturorë që janë të rrënjosur thellë në strukturën shoqërore të vendit.
Me përhapjen e vaksinave të BE-së, mes vonesave të shpërndarjes dhe problemet logjistike, fillimi i vaksinimit të Spanjës ishte i ngadaltë.
Në mes të prillit, kur 13% e britanikëve u vaksinuan plotësisht, vetëm rreth 7% e spanjollëve u mbrojtën në mënyrë të ngjashme, sipas Our World in Data.
Gjërat nuk dukeshin mirë në fillim të vitit, kur Spanja nisi fushatën e saj, tha Dr Vicente Soriano, një profesor i sëmundjeve infektive dhe drejtor i Qendrës Mjekësore UNIR në Madrid.
“Në janar, pas miratimit të dy vaksinave të para në Mbretërinë e Bashkuar, ne menduam se situata jonë ishte në fakt shumë e keqe. Të gjithë ishin në dijeni të katastrofës në shtëpitë e pleqve, ku shumë njerëz vdiqën”, – tha klinicisti për Euronews.
“Atëherë ajo që ndodhi më pas ishte, mendoj, një përgjigje e fortë nga qeveria dhe komunitetet autonome”, shton ai.
“Është e panevojshme të thuhet se njerëzit u sensibilizuan sepse panë që në mungesë të vaksinës, kishte një kolaps të madh të infrastrukturës së kujdesit shëndetësor”, tha Daniel López-Acuña, ish-drejtor i OBSH-së për menaxhimin e krizave dhe aktualisht një profesor ndihmës në Shkolla Andaluziane e Shëndetit Publik.
“Në shkurt, gjërat ndryshuan dhe të gjithë punonjësit e shëndetësisë u vaksinuan në më pak se dy muaj”, tha Dr Soriano, duke përmendur gjithashtu suksesin e fushatës së vaksinimit midis punonjësve të policisë dhe punonjësve socialë.
Pastaj shtëpitë e pleqve ndoqën shembullin. “Pothuajse të gjithë të moshuarit, më shumë se 95% e tyre u vaksinuan”, – vazhdoi klinicisti.
“Spitali im është një nga dy më të mëdhenjtë në Madrid dhe mund t’ju them se ndikimi ishte i jashtëzakonshëm. Në mars, para Pashkëve, ne nuk kishim më asnjë pranim nga banorët e shtëpive të pleqve”, tregon ai.
López-Acuña i tha Euronews se sistemi shëndetësor spanjoll ishte çelësi i suksesit të fushatës së vaksinimit të vendit.
“Fakti që Spanja ka një shërbim shëndetësor publik kombëtar që shtrihet për të gjithë qytetarët pa ndërmjetës të sigurimeve, se është në pronësi publike dhe është i koordinuar në atë mënyrë, edhe pse është i decentralizuar, e bën atë një element shumë të rëndësishëm”, tha López-Acuña.
Shumë vende evropiane, tha eksperti kanë sisteme të kombinuara publike dhe private të cilat “jo domosdoshmërish ndihmojnë” lidhur me procesin e vaksinimit.
“Ka pasur një përpjekje të madhe publike, një angazhim të qeverisë qendrore dhe të gjitha qeverive rajonale për të ecur së bashku dhe përpara me vaksinimin“, tha López-Acuña për Euronews.