Votuesit në SHBA do të shkojnë tek kutitë e votimit më 5 nëntor për të zgjedhur presidentin e tyre të ardhshëm. Zgjedhjet fillimisht ishin një ri-përballje e vitit 2020, por kjo u përmbys në korrik kur Presidenti Joe Biden mbylli fushatën e tij dhe doli në mbështetje të zëvendëspresidentes Kamala Harris.
Pyetja kryesore tani është – a do të ketë Amerika presidenten e saj e parë grua apo do të shohim një mandat i dytë të Donald Trump?
Kush po udhëheq në sondazhet kombëtare?
Harris ka pasur një epërsi të vogël ndaj Trump në sondazhet kombëtare që kur ajo hyri në garë në fund të korrikut dhe ajo vijon të mbetet përpara – siç tregohet në grafikun më poshtë me shifrat e fundit të rrumbullakosura në numrin e plotë më të afërt.
Harris pa një rritje të numrave të saj në javët e para të fushatës, duke krijuar një epërsi prej gati 4% në fund të gushtit. Shifrat ishin relativisht të qëndrueshme deri në shtator, edhe pas debatit të vetëm mes dy kandidatëve më 10 shtator, i cili u ndoq nga afro 70 milionë njerëz.
Por ditët e fundit hendeku mes tyre është ngushtuar, siç mund ta shihni në grafikun më poshtë, me linjat e trendit që tregojnë mesataret dhe pikat që tregojnë rezultatet individuale të sondazhit për secilin kandidat. Nëse këto sondazhe kombëtare janë një udhëzues i dobishëm se sa popullor është një kandidat në të gjithë vendin në tërësi, ato nuk janë domosdoshmërisht një mënyrë e saktë për të parashikuar rezultatin e zgjedhjeve.
Kjo për shkak se SHBA përdor një sistem me kolegj zgjedhor, në të cilin çdo shteti i jepet një numër votash afërsisht në përputhje me madhësinë e popullsisë së tij. Një total Kolegji Zgjedhor ka 538 vota kështu që një kandidat duhet të arrijë 270 për të fituar.
Ka 50 shtete në SHBA, por për shkak se shumica e tyre pothuajse gjithmonë votojnë për të njëjtën parti, në realitet ka vetëm një pjesë të vogël ku të dy kandidatët kanë shanse për të fituar. Këto janë vendet ku zgjedhjet do të fitohen apo do të humben dhe njihen si shtete të fushëbetejës ose shtete swing.
Kush po fiton në sondazhet e shteteve swing?
Për momentin, sondazhet janë shumë të ngushta në 7 shtetet që konsiderohen si fushë beteje në këto zgjedhje dhe asnjëri nga kandidatët nuk ka një epërsi vendimtare në asnjë prej tyre.
Në Arizona, Xhorxhia, Nevada dhe Karolinën e Veriut, drejtimi ka ndryshuar disa herë që nga fillimi i gushtit, por Trump ka një epërsi të vogël në të gjitha për momentin.
Në 3 shtetet e tjera: Michigan, Pensilvani dhe Wisconsin, Harris kishte udhëhequr që nga fillimi i gushtit, ndonjëherë me dy ose tre pikë, por ditët e fundit sondazhet janë shtrënguar ndjeshëm dhe Trump tani ka një epërsi shumë të vogël në Pensilvani.
Të tre këto shtete kishin qenë bastione demokratike përpara se Trump t’i kthente të kuqe në rrugën e tij për të fituar presidencën në 2016. Biden i rimori ato në 2020 dhe nëse Harris mund të bëjë të njëjtën gjë, atëherë ajo do të jetë në rrugën e duhur për të fituar zgjedhjet.
Një shenjë se si ka ndryshuar gara që kur Harris u bë kandidate e demokratëve, në ditën që Biden u largua nga gara, ai ishte pas Trumpit me gati 5% mesatarisht në 7 shtetet e skuadrës.
Në Pensilvani, Biden ishte prapa me gati 4.5% kur u largua. Ai është një shtet kyç për të dyja fushatat pasi ka numrin më të madh të votave elektorale nga të shtatët dhe për këtë arsye fitimi e bën më të lehtë arritjen e 270 votave të nevojshme.
A mund t’u besojmë sondazheve?
Për momentin, sondazhet sugjerojnë se Kamala Harris dhe Donald Trump janë brenda disa pikë përqindjeje nga njëri-tjetri në të gjitha shtetet e lëkundur dhe kur gara është kaq afër, është shumë e vështirë të parashikohen fituesit. Sondazhet e nënvlerësuan mbështetjen për Trump si në vitin 2016 ashtu edhe në 2020. /BBC