Udhëheqësi suprem i Iranit po kërkon shpagim për vrasjen e shkencëtarit kryesor të lidhur me programin bërthamor të vendit.
Të shtunën, Ajatollah Ali Khamenei bëri thirrje për “ndëshkim përfundimtar” të kujtdo që është përgjegjës për vdekjen e Mohsen Fakhrizadeh, siç tha ai. Vrasja ditën e premte e Mohsen Fakhrizadeh, figura e dytë më e lartë ushtarake iraniane vrarë këtë vit, ka theksuar dobësinë e Teheranit në mbrojtjen e zyrtarëve kryesorë dhe aftësive të kundërshtarëve të tij në eliminimin e tyre, thonë disa analistë.
Irani tha se Mohsen Fakhrizadeh, 59 vjeç, u vra në një sulm të armatosur që ndodhi gjatë ditës. Ai ndodhej në makinë në momentin e sulmit dhe po udhëtonte drejt qytetit verior të Absardit, rreth 90 kilometra në lindje të kryeqytetit të vendit, Teheran. Deri tani askush nuk ka marrë përgjegjësinë për vrasjen e Mohsen Fakhrizadeh, i cili drejtonte Organizatën e Inovacionit dhe Kërkimit në fushën e Mbrojtës pjesë e ministrisë iraniane të Mbrojtjes njohur me akronimin SPND.
Ai kishte udhëhequr më parë një program të fshehtë të armëve bërthamore që Irani nisi në fund të viteve 1980 dhe që me sa duket u braktis në 2003, sipas agjencisë Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike në varësi të OKB-së.
Presidenti iranian Hassan Rouhani fajësoi Izraelin për vdekjen e shkencëtarit.
“Edhe një herë, duart e liga të arrogancës globale dhe mercenarëve zionistë u njollosën me gjakun e një djali iranian“, tha zoti Rouhani gjatë një takimi me anëtarë të kabinetit të tij që u transmetua në televizor, duke përdorur referenca të lidhura me Shtetet e Bashkuara dhe Izraelin.
Disa orë pas sulmit, Pentagoni njoftoi se kishte dërguar sërish në Lindjen e Mesme aeroplanmbajtësen USS Nimitz, një lëvizje e pazakontë pasi transportuesi amerikan i kishte shpenzuar tashmë disa muaj në rajon. Pentagoni përmendi tërheqjen e forcave amerikane në Afganistan dhe Irak si arsye mbi këtë vendim, duke thënë “ishte një veprim i kujdesshëm që të kishte aftësi shtesë mbrojtëse në rajon për t’u përballur me çdo situatë të paparashikuar”.
Sulmi vjen disa ditë para 10-vjetorit të vrasjes së shkencëtarit bërthamor iranian Majid Shahriari, për të cilin Teherani fajësoi gjithashtu Izraelin. Kjo vrasje e të tjera ndaj personave të vendosur nën shënjestër, ndodhën gjatë një periudhe kur i ashtuquajturi virus Stuxnet, që besohet të ishte një krijim izraelo-amerikan, shkatërroi centrifugat iraniane.
Sulmet ndodhën në kulmin e frikës së Perëndimit mbi programin bërthamor të Iranit. Teherani ka insistuar gjatë se programi i tij berthamor është paqësor. Fakhrizadeh udhëhoqi të ashtuquajturin program AMAD të Iranit që Izraeli dhe Perëndimi kanë pohuar se ishte një operacion ushtarak, duke parë mundësinë e ndërtimit të një arme bërthamore. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike thotë se “programi i strukturuar” përfundoi në 2003.
Vrasja e Mohsen Fakhrizadeh vjen rreth 11 muaj pas një sulm ajror amerikan në Bagdad më 3 janar gjatë të cilit u vra komandanti më i lartë ushtarak i Iranit, Qassem Soleimani. Uashingtoni e quajti sulmin një operacion me qëllimin për të mbrojtur personelin amerikan jashtë vendit nga Qassem Soleimani, i cili drejtonte Gardën Revolucionare Islamike të Iranit, e përcaktuar nga SHBA si organizatë e huaj terroriste.
Duke folur për shërbimin Persian të Zërit të Amerikës, eksperti i sigurisë për Lindjen e Mesme Thomas Juneau, profesor në Universitetin të Otavës, tha se vrasjet e Mohsen Fakhrizadeh-it dhe Qassem Soleimani-t përfaqësojnë dështime serioze të sigurisë të udhëheqjes iraniane.
“Duhet të supozojmë se të dy këta persona ndodheshin nën një mbrojtje shumë të fortë nga ana e regjimit iranian”, tha zotit Juneau.
Ai tha se vrasjet gjithashtu nxjerrin në pah pikat e forta të kundërshtarëve të Iranit.
“Kushdo që ishte përgjegjës për vrasjen e Mohsen Fakhrizadeh-it, tregoi një shkallë të lartë aftësie duke kryer operacionin në periferi të kryeqytetit gjatë ditës dhe në rrugë ndërsa ai supozohej të ishte nën mbrojtje“, tha zoti Juneau.
“Ndërsa, vrasja e Qassem Soleimani-t ishte rezultat i përkushtimit të jashtëzakonshëm të energjisë e burimeve nga ana e SHBA për ta ndjekur atë dhe për të dëgjuar bisedat e tij si dhe për të ditur se me çfarë merrej”, shtoi ai.
Irani i drejtuar nga islamistët, e që mohon të ketë pasur ndonjëherë qëllime për të prodhuar armë bërthamore, fajësoi për vrasjen e Fakhrizadeh armikun e tij rajonal Izraelin dhe kërcënoi me hakmarrje të ashpër. Izraeli, shkatërrimin e të cilit Teherani e ka mbështetur prej kohësh, nuk ka bërë asnjë koment. Shteti hebre dhe aleati i tij kryesor, Shtetet e Bashkuara, nuk i kanë përjashtuar veprimet ushtarake për të parandaluar Iranin që të prodhojë armë bërthamore.
