Krishtlindja u festua për herë të parë më 25 dhjetor të 354. P.I.K, ndërsa këtë gjë e vendosi Papa Julius. Ai zgjodhi këtë ditë, sepse bëhej fjalë për ditën e festimeve romake të ditës së diellit, e cila i bie katër ditë pas solsticit të dimrit.
Më poshtë keni 50 fakte interesante që nuk i keni ditur më parë lidhur me këtë festë.
1- Shqipëria është një vend unik në botë ku Krishtlindja festohet nga pothuajse të gjithë njerëzit përfshi edhe ata që nuk identifikohen me kristianizmin.
2- Krishtlindjen e festojnë të paktën 2,2 miliardë njerëz, gati një e treta e popullsisë së botës (31,5 përqind).
3- Çdo vit vetëm 3 miliardë kartolina krishtlindjesh dërgohen vetëm në SHBA.
4- Gjermanët ishin të parët që bënë pemët artificiale të Krishtlindjeve.
5- Të gjitha dhuratat gjatë 12 ditëve të Krishtlindjes barazohen me 364 dhurata.
6- “Dashuria e vërtetë”, e përmendur në këngën “12 ditë Krishtlindje”, nuk i referohet një çifti romantik, por i referohet kodit të Zotit në Kishën Katolike.
7- Në vitin 350 pas Krishtit, Papa Julius 1, peshkop i Romës, e shpalli 25 dhjetorin si ditën zyrtare të festimit të Krishtlindjeve.
8- Tre ngjyrat tradicionale të Krishtlindjeve janë jeshilja, e kuqja dhe ngjyra e artë. Jeshilja simbol i jetës dhe rilindjes, e kuqja simbolizon gjakun e Krishtit, ndërsa ngjyra e artë përfaqëson pasurinë dhe besnikërinë.
9- Sipas rekordeve Gines, pema më e lartë e Krishtlindjeve është parë në Uashington në vitin 1950, 67 metra.
10- Sipas të dhënave të analizuara nga “Facebook”, 2 javë përpara Krishtlindjeve është koha më popullore e ndarjes së çifteve.
11- Ndryshe nga besimi popullor, përqindja e vetëvrasjeve gjatë Krishtlindjeve është e ulët. Përqindja më e madhe është gjatë pranverës.
12- Çorapja më e madhe e bërë ndonjëherë për Krishtlindje kanë qenë 32.56 metra të gjata dhe 14.97 metra të gjerë. Kishte mbi një mijë dhurata brenda. U bë nga fëmijët e Londrës në 2007.
13- Pemët e Krishtlindjeve janë shitur në Shtetet e Bashkuara që nga viti 1850.
14- Pemët e Krishtlindjeve rriten për 15 vjet përpara se ato të shiten.
15- Shumica e vendeve evropiane besojnë se shpirtrat, e mirë e të këqij janë aktivë gjatë 12 ditëve të Krishtlindjeve.
16- Bolivianët festojnë “Ditën e gjelit” natën e Krishtlindjeve. Disa njerëz sjellin me vete gjelin gjatë daljes së njerëzve, një gjest që simbolizon besimin se një gjeli është kafsha e parë që sinjalizoi lindjen e Jezusit.
17- Britanikët preferojnë të veshin një kurora letre gjatë darkës së Krishtlindjeve. Në gjuhën angleze ato quhen “Christman Cracker”.
18- Në Poloni, merimangat apo rrjetat e tyre janë diçka e zakonshme në dekorimet e pemës së Krishtlindjeve pasi sipas legjendës, një merimangë përdori rrjetën për të mbuluar si batanije Jezusin e Vogël.
19- Alabama ishte vendi i parë amerikan që njohu zyrtarisht Krishtlindjet në vitin 1836.
20- Krishtlindjet nuk konsideroheshin ditë pushimi në SHBA deri më 26 korrik 1870.
21- Oklahoma ishte vendi i fundit në SHBA që e shpalli ditën e Krishtlindjeve, zyrtarisht ditë pushimi, në vitin 1907.
22- Veshtulli sipas anglosaksonëve vjen nga fjala misletan që ka të bëjë me glasën e zogut, sepse sipas tyre kjo bimë përhapet nga glasat e zogut.
23- Njerëzit e lashtë e konsideronin bimën e veshtullit të shenjtë sepse qëndronte jeshile edhe nxirrte fruta edhe gjatë dimrit, në një kohë kur bimët e tjera thahen.
24- “Evergreens” është gjithashtu një pemë që qëndron jeshile gjatë gjithë viti dhe është simbol i jetës së përhershme dhe rilindjes.
25- Për arsye se i shihnin Krishtlindjet si një ditë dekadente e pushimeve katolike, puritanët në Amerikë i ndaluan të gjitha festimet e Krishtlindjeve nga viti 1659-1681.
26- Për shkak të lidhjeve pagane, zbukurimet ngjyrë jeshile që vendoseshin nëpër shtëpia ishin të ndaluar në Këshillin Kristian të Bragës në shekullin 6.
27- “Poinsettia” është një bimë kombëtare në Meksikë, dhe kultivohet nga aztekët që e quajnë bimë të vyshkur. Ngjyra e kuqe e lules sipas tyre simbolizon pastërtinë.
28- Krishtlindjet i kanë rrënjët në festivalet pagane si Saturnalia (17-23 dhjetor), Kalend (1-5 janar). Kisha kristiane i mohonte fort festime të tilla, duke e caktuar ditë feste 25 dhjetorin, dhe pse nuk ka prova të vërteta se në këtë datë u lind Krishti.
29- Santa Klausi është i bazuar në personazhin real të Shën Nikolait që ka jetuar në shekullin e 4-t. Ka lindur në Patara, në Turqinë e ditëve të sotme.
30- Ilustrimet e para të Shën Nikolait e tregojnë atë si një person të ashpër, komandues që mbante në dorë një shkop thupër. Ai ishte simbol i disiplinës dhe ndëshkimit.
31- Puritani Oliver Cromwell i ndaloi festimet dhe zbukurimet e Krishtlindjeve në Angli nga viti 1640-1660.
32- Ekziston një legjendë që tre femra shumë të varfra, menduan t’i futen jetës së prostitucionit. Megjithatë, ata u shpëtuan nga peshkopi i pasur Shën Nikolai që i mbushi çantat e tyre me monedha ari.
33- Shpenzimet për Krishtlindje përbëjnë 1/6 e të gjithë shpenzime në Shtetet e Bashkuara.
34- Sipas “UNICEF” në botë ka 2.106 mln fëmijë nën moshën 18 vjeç në botë. Sipas kësaj i bie që një shtëpi të ketë mesatarisht 2.5 fëmijë. Santa Klausit i duhet të udhëton 221 mln milje shtëpi më shtëpi me një thes plot 842 mln dhurata.
35- Ilustruesi britanik John Callcott Horsley shpiku kartën e parë të Krishtlindjeve në vitin 1843.
36- Dekorimet e para për pemën e Krishtlindjeve janë përdorur mollët pasi kishin ngjyrën e kuqe, për të krijuar atë që quhej Pema e Parajsës.
37- Në vitin 1962, pulla e parë postare e Krishtlindjeve doli në Shtetet e Bashkuara të Amerikës
38- Në Gjermani, Heiligabend ose darka e Krishtlindjeve, thuhet se është kohë magjike kur qetësia në zemër arrin të dëgjojë kafshët të flasin.
39- Zoti i Vikingëve Odin është një nga paraardhësit e Santa Klausit modern. Sipas miti, Odin ecte me kuajt e tij fluturues. Gjatë dimrit, Odin shpërndante dhurate, por edhe ndëshkime për fëmijët që nuk silleshin mirë.
40- I pari person që dekoroi pemën e Krishtlindjeve ishte ish-Protestanti Martin Luther. Sipas legjendës ai ishte shumë i apasionuar pas bukurisë së poçeve zbukuruese.
41- Në SHBA ndodhen 21 mijë ferma pemësh Krishtlindjesh. Në vitin 2008 u mbollën 45 mln pemë.
41- Kënga “White Christmas” e Irving Berlin është kënga më e mirë e Krishtlindjeve e të gjitha kohërave, me 100 mln shitje në të gjithë botën. 43. Presidenti Teodor Rusvelt, një ambientalist fanatik, i ndaloi pemët e Krishtlindjeve në Shtëpinë e Bardhë në vitin 1901.
42- Kopja e parë e referimit të një peme Krishtlindjesh ishte në vitin 1531 në Gjermani.
43- Rreth 30-35 mln pemë të vërteta Krishtlindjesh shiten çdo vit në SHBA.
44- Kënga e famshme “Jingle Bells” u shkrua në fakt për Ditën e Falënderimeve. U kompozua në vitin 1857 nga James Pierpont.
45- Pemët origjinale të Krishtlindjesh u zëvendësuan nga pemët artificiale në vitin 1991.
46- Në Armeni, darka e Krishtlindjeve festohet me peshk, lakër dhe spinaq.
47- Dritat elektrike me ngjyra të Krishtlindjeve për herë të parë u përdorën në vitin 1854.
48- Shkencëtarët norvegjezë kanë hipotetizuar se hunda e kuqe e Rudolfit (hunda e drerit të babagjyshit), është rezultat i një infeksioni parazitar i sistemit të tij të frymëmarrjes.
49- Shumica e “Santave” kanë emra mashkullore të tillë si Blitzen, Comet, Cupid.
50- Kënga e Krishtlindjes më popullore në botë është “We Wish You a Merry Christmas”, autori i së cilës nuk dihet./American Eye
