Rrjeti i internetit 5G është aktivizuar në disa shtete tashmë dhe ka ngritur pyetje tek ekspertet e teknologjise nëse kjo paraqet rreziqe shëndetësore.
Pra cilat janë shqetesimet dhe a ka ndonje dëshmi për t’i mbështetur ato?
Ashtu si me teknologjite e mëparshme, rrjetet 5G mbështeten ne sinjale të kryera nga valët e radios, pjesë e spekterit eltromagnetik, të transmetuar midis një antene ose direkt në telefon. Ne jemi të rrethuar gjatë gjithë kohes nga rrezatimi elektromagnetik, nga sinjalet televizive dhe radio, si dhe nga një gamë e gjerë e teknologjive, duke përfshirë telefonat celularë dhe burime natyrore si drita e diellit. Rrjeti 5G përdor valë të frekuencave te larta se rrjetet e mëparshme të lëvizshme, duke lejuar më shumë pajisje që të kenë akses ne internet në të njëjtën kohe dhe në shpejtesi me të mëdha. Këto valë janë në distanca te shkurtra përmes hapsirave urbane, kështu që kuptohet se ky rrjet kërkon më shumë transmetues ne krahasim me teknologjite e tjera.
Cilat janë shqetësimet?
Rrezatimi elektromagnetik i përdorur nga te gjitha teknologjite e telefonisë celulare ka bërë që disa njerëz të shqetësohen për rreziqet e shëndetit në rritje, duke përfshirë zhvillimin e llojeve të caktuara të kancerit.
Në vitin 2014 Organizata Botërore e Shëndetësisë deklaroi se nuk ka efekte të dëmshme për shëndetin përdorimi i telefonit. Sidoqoftë OBSH së bashku me Agjencinë Ndërkombëtare për Kërkimin mbi Kancerin(IARC) ka klasifikuar rrezatimin e radiofrekuencave kancerogjene.
Mendohet kështu sepse ka prova që nuk tregojnë se ekspozimi mund të shkaktojë kancer tek njerëzit. Gjithashtu edhe ushqime të ndryshme si perimet turshi, pijet alkoolike dhe mishi I përpunuar përfshihen në kategorin e produkteve kancerogjene.
Një raport teknologjik i vitit të kaluar i publikuar në 2018 nga Departamenti Amerikan i Shëndetësisë, zbuloi se minjtë e ekspozuar ndaj dozave të larta të rrezatimit radio frekuencor kanë zhvilluar një lloj tumori kanceroz në zemër. Për këtë studim, të gjithë trupat e minjve iu ekspozuan rrezatimit nga telefonat për nëntë orë në ditë, për rreth dy vjet. Nga studimi rezultoi se minjtë e ekspozuar ndaj rrezatimit jetonin më gjatë se ato të grupit të kontrollit.
Një shkencëtar që mori pjesë në studim tha se, ekspozimet e përdorura në studime nuk mund të krahasohen drejtpërdrejt me ekspozimin që njerëzit përjetojnë kur përdorin një celular. Frank De Vocht, i cili ndihmon në këshillimin e qeverisë për sigurinë e telefonisë celulare, tha se edhe pse disa nga hulumtimet sugjerojnë një mundësi statistikore për rritjen e rreziqeve të kancerit për përdoruesit e telefonave, dëshmitë e deritanishme për një lidhje shkakësore nuk janë mjaft bindëse për të sugjeruar nevojën e veprimeve parandaluese për përdorimin e telefonave. Megjithatë, ekziston një grup shkencëtarësh dhe mjekësh të cilët kanë shkruar në BE duhet të bëjë thirrje për ndalimin e përdorimi të 5G.
Valët e radios nuk janë jonizues.
“Valët e radios të përdorur gjithashtu për rrjetet e telefonisë celulare nuk janë jonizues, që do të thotë se i mungon energjia e mjaftueshme për të ndikuar në ADN-në dhe për të shkaktuar dëmtim qelizor” thotë David Robert Grimes, fizikan dhe kërkues i kancerit.
Ai shprehët gjithashtu se njerëzit prej kohësh kanë qenë te shqetësuar për këte gjë por, nuk mund të besojmë në aludime të kota pa fakte shkencore.
“Nuk ka asnjë dëshmi të vlefshme që telefonat celularë apo rrjetet e internetit të mund të shkaktojnë probleme shëndetësore,”shtoi ai.
Duhet të jemi të shqetësuar për antenat transmetuese 5G?
Teknologjia 5G kërkon shumë stacione të reja bazë, të njëjtat shtylla që transmetojnë dhe marrin sinjale të telefonisë celulare. Por, në thelb, për shkak se ka më shumë transmetues, secili mund të kandidojë në nivele më të ulëta të fuqisë sesa teknologjia e mëparshme 4G, që do të thotë se niveli i ekspozimit të rrezatimit nga antenat 5G do të jetë më e ulët.
Po në lidhje me rreziqet e ngrohjes globale?
Një pjesë e spektrit 5G të lejuar sipas udhëzimeve ndërkombëtare bie brenda mikrovalëve. Mikrovalët prodhojnë nxehtësi në objekte përmes të cilave kalojnë. Megjithatë, sipas Rodney Croft, këshillëtar I Komisionit Ndërkombëtar për Mbrojtjen dhe Rrezatimin Jonizues, në nivelet e përdorura për teknologjitë 5G (dhe teknologjitë më të hershme të lëvizshme), efektet e ngrohjes nuk janë të dëmshme.
“Niveli maksimal i radiofrekuencave që dikush në komunitet mund të ekspozohet nga 5G (ose ndonjë sinjal tjetër në zonat e përgjithshme të komunitetit) është aq i vogël sa që deri më tani nuk është vërejtur rritje e temperaturës,” shtoi ai.
Ndërsa OBSH ka cilësuar se provat tregojnë se ekspozimet e frekuencave elektromagnetike nën kufijtë e rekomanduar në udhëzimet e ICNIRP nuk duket se kanë ndonjë pasojë të njohur për shëndetin.
