Për muaj të tërë, ushtarët izraelitë kanë publikuar video që tregojnë se si ata ndonjëherë i trajtojnë palestinezët në mënyrë çnjerëzore. Tani kjo po shndërrohet në problem për Izralin.
Një video në TikTok që tregon dy ushtarë izraelitë në një buldozer duke shkatërruar mbetjet e një shtëpie në Rripin e Gazës u bë virale disa muaj më parë. Dy ushtarë i dërgojnë përshëndetje këngëtarit izraelit Eyal Golan. “Ne të duam”, thotë një nga ushtarët, “ne jemi në Khan Yunis dhe për shkak të gëzimit që na sjell, ne ua kushtojmë këtë shtëpi.”
Pas 7 tetorit, Eyal Golan deklaroi se e gjithë Gaza duhet të rrafshohet me tokë dhe se asnjë person nuk duhet të lejohet të jetojë atje. Një video në TikTok e ushtarëve që kremtonin këtë deklaratë ndërsa prishnin shtëpi u citua gjithashtu nga Republika e Afrikës së Jugut në një çështje kundër Izraelit në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë. Afrika e Jugut akuzon Izraelin për kryerjen e gjenocidit, të cilin Izraeli e mohon fuqishëm.
Videot janë një dëmtim i madh i imazhit
Përdoruesit izraelitë festojnë pjesërisht postime të tilla në mediat sociale, por videot janë bërë një problem i madh për imazhin e Izraelit, i cili pretendon se ka ushtrinë më morale në botë. Në një nga videot, zjarri dhe tymi mund të shihet teksa një burrë thotë në hebraisht: “Oh, Gaza po digjet. Digjini të gjallë bijtë e *urvës”. Në një video tjetër, një ushtar kontrollon një apartament të braktisur dhe gjen të brendshme femrash. “Gjithmonë kam thënë se gratë arabe janë më të mëdhenjtë atje”, thotë ai. Video të tjera tregojnë grabitje të mundshme nga ushtarët izraelitë. Ka edhe video të ushtarëve izraelitë duke djegur shtëpi.
“Lufta kundër idesë së një kombi palestinez”
Gazetari palestinez Younis Tirawi kaloi muaj të tërë duke mbledhur videot dhe thotë se i verifikoi ato. Ai analizoi profilet e qindra ushtarëve izraelitë në mediat sociale. Konstatimi i Tirawi: Videot tregojnë se kjo nuk është një luftë kundër Hamasit. “Është një luftë kundër idesë së një kombi palestinez dhe ekzistencës sonë”, pohon ai.
Një nga anëtarët e ushtrisë izraelite regjistroi veten në një video duke hedhur në erë ndërtesa në veri të qytetit të Gazës, thotë Tirawi, dhe më pas bërtiti: “Që ata të mos kanë ku të kthehen!”.
Më 7 tetor, Hamasi dhe grupi i Xhihadit Islamik kryen sulme të rënda terroriste në Izrael. Në Rripin e Gazës, 1200 njerëz u vranë dhe qindra u rrëmbyen. Gazetari izraelit Emanuel Fabian është një korrespondent ushtarak i Times of Israel, i cili duke kujtuar 7 tetorin, thotë se lufta është shumë emocionale. Disa ushtarë mund të kenë patjetër një dëshirë për hakmarrje dhe kjo mund të jetë një problem.
Ai vetë udhëtoi disa herë me trupat izraelite në Rripin e Gazës që nga fillimi i luftës. Rekrutët, raporton Fabian, zakonisht duhet të dorëzojnë celularët e tyre. Ushtria është më pak e rreptë me rezervistët. Para luftës, ushtria izraelite ndëshkoi ushtarët që postonin video. Por tani ushtria është shumë e përqendruar në luftime dhe më pak në disiplinë. Përveç kësaj, ushtria ka nevojë për shumë nga këta ushtarë dhe nuk mund t’i ndëshkojë të gjithë në masë.
Fotot poshtëruese si mesazh për Hamasin?
Por duket se ka edhe komandantë që miratojnë disa nga pamjet. Në dhjetor, u shfaqën foto dhe video të palestinezëve të prangosur në veri të Gazës. Ata mbanin vetëm të brendshme dhe kishin sytë e lidhur. Korrespondenti ushtarak Fabian dyshon se kasetat u publikuan nga komandantë të rangut të mesëm. Ata donin t’i dërgonin një mesazh Hamasit: “Shiko, ne kapëm njerëzit tuaj. Në mënyrë poshtëruese”. Në shumë raste, thotë Fabian, ata nuk ishin fare luftëtarë të Hamasit apo grupeve të tjera terroriste.
Nxitje nga ekstremistët e djathtë nga qeveria
Vetëm disa gazetarë, ish-ushtarë dhe shkencëtarë izraelitë donin të komentonin videot për ARD. Megjithatë, Jair Golan pranoi intervistën. Ai është një ish-zëvendës shef i shtabit të përgjithshëm të ushtrisë izraelite dhe sot ai është një politikan dhe shpresa e së majtës politike izraelite. Golan thotë se e kupton pse pak njerëz duan të jenë kritikë ndaj videove të ushtarëve. “Por nëse duam të përballemi më mirë me krizën aktuale, duhet të rindërtojmë busullën tonë morale,” thotë ai.
Turp është kjo, ndërsa ndikimi në reputacionin e Izraelit është i tmerrshëm, thotë ai. Golani është i bindur se vetëm një pakicë e vogël ushtarësh në Rripin e Gazës sillen në mënyrë imorale. E kjo, siç pretendon Golani, inkurajohet nga qeveria ekstremiste pjesërisht e djathtë e Izraelit. “Le të themi se një ushtar ka ide ekstreme. Nëse ka një mesazh të qartë se sjellja e tij nuk pranohet, atëherë ai duhet të ndjekë rregullat e ushtrisë”.
Por këta ushtarë aktualisht po marrin mbështetje nga shtresa ekstreme të shoqërisë, shpjegon ai duke shtuar: “Pastaj ai ushtar mendon se është në rregull të shkojë në luftë për t’u hakmarrë”.
Ushtria pretendon se këto janë raste të izoluara
Ushtria izraelite në një deklaratë shkruan se videot janë raste të izoluara që devijojnë nga urdhrat dhe vlerat e ushtrisë izraelite. Në disa raste, rezervistët u pezulluan nga shërbimi ushtarak. “Ushtria izraelite heton incidente të tilla dhe u përgjigjet atyre me masa komanduese dhe disiplinore”, thotë ushtria izraelite duke shtuar: “Nëse ka ndonjë dyshim për një krim, policia ushtarake do hetojë.”
Gazetari palestinez, Younis Tirawi nuk beson se videot janë raste të izoluara: në javët e fundit janë publikuar edhe më shumë video se në muajt e kaluar./DW
