Ben Bevington – BBC News, Washington
Kur ka mbetur vetëm një ditë nga gara për Shtëpinë e Bardhë, ajo është bllokuar si në nivel kombëtar ashtu edhe në shtetet shumë të rëndësishme të për betejën.
Sondazhet janë aq afër, brenda kufirit të gabimit, sa Donald Trump ose Kamala Harris mund të jenë në të vërtetë dy ose tre pikë më mirë se tjetri.
Ekziston arsyetimi për të shpjeguar pse secili mund të ketë avantazhin kur bëhet fjalë për ndërtimin e një koalicioni votuesish në vendet e duhura, dhe më pas për të siguruar që ata të dalin realisht të votojnë.
Le të fillojmë me mundësinë e krijimit të historisë, që një president i mposhtur të mund të rizgjidhet për herë të parë në 130 vjet.
Trump mund të fitojë sepse…
1- Nuk është në pushtet
Ekonomia është çështja numër një për votuesit, dhe ndërsa papunësia është e ulët dhe bursa po lulëzon, shumica e amerikanëve thonë se po luftojnë me çmime më të larta çdo ditë.
Nivelet e larta të inflacionit që nuk janë parë që nga vitet 1970 si pasojë e pandemisë, i japin Trumpit mundësinë të pyesë “A je më mirë tani sesa ishe katër vjet më parë?”
Në vitin 2024, votuesit në mbarë botën disa herë e kanë hedhur poshtë partinë në pushtet, pjesërisht për shkak të kostos së lartë të jetesës pas Covid-it. Votuesit amerikanë gjithashtu duken të uritur për ndryshim.
Vetëm një e katërta e amerikanëve thonë se janë të kënaqur me drejtimin në të cilin po shkon vendi dhe dy të tretat kanë një perspektivë të dobët ekonomike.
Harris është përpjekur të jetë e ashtuquajtura kandidate për ndryshim, por si zëvendëspresidente ka pasur shumë vështirësi të distancohet nga një Joe Biden jopopullor.
2- Trump duket i papërshkueshëm nga lajmet e këqija
Pavarësisht nga pasojat e trazirave të 6 janarit 2021 në Kapitolin e SHBA, një sërë aktakuzash dhe një dënimi penal të paprecedentë, mbështetja e Trump ka mbetur e qëndrueshme gjatë gjithë vitit në 40% ose më lart.
Ndërsa demokratët dhe konservatorët e “Kurrë-Trump” thonë se ai nuk është i përshtatshëm për postin, shumica e republikanëve pajtohen kur Trump thotë se është viktimë e një gjuetie shtrigash politike.
Atij i duhet vetëm të fitojë mjaft pjesë të vogëla të votuesve të pavendosur pa një mendim të përcaktuar për të.
3- Paralajmërimet e tij për imigracionin e paligjshëm rezonojnë
Përtej gjendjes së ekonomisë, zgjedhjet shpesh vendosen nga një çështje me peshë emocionale.
Demokratët do të shpresojnë se është aborti, ndërsa Trump po vë bast se është imigrimi.
Pasi takimet në kufi shënuan nivele rekord nën Biden dhe fluksi ndikoi deri në shtetet larg kufirit, sondazhet sugjerojnë se votuesit i besojnë më shumë Trumpit për imigracionin, dhe se ai po ia del shumë më mirë me latinët sesa në zgjedhjet e mëparshme.
4- Shumë më tepër njerëz nuk kanë një diplomë sesa kanë
Thirrja e Trump për votuesit që ndihen të harruar dhe të lënë pas ka transformuar politikën amerikane, duke i kthyer në republikanë elektoratet tradicionale demokratike si punëtorët e sindikatave, dhe duke e bërë mbrojtjen e industrisë amerikane me tarifat pothuajse normë.
Nëse ai rrit pjesëmarrjen në pjesët rurale dhe periferike të shteteve të luhatshme, kjo mund të kompensojë humbjen e republikanëve të moderuar dhe të arsimuar në kolegj.
5- Ai shihet si një njeri i fortë në një botë të paqëndrueshme
Kundërshtarët e Trump thonë se ai minon aleancat e Amerikës duke u afruar me liderët autoritarë.
Ish-presidenti e sheh paparashikueshmërinë e tij si një forcë, megjithatë, dhe thekson se asnjë luftë e madhe nuk filloi kur ai ishte në Shtëpinë e Bardhë.
Shumë amerikanë janë të zemëruar, për arsye të ndryshme, me SHBA-të që dërgojnë miliarda në Ukrainë dhe Izrael, dhe mendojnë se Amerika është më e dobët nën udhëheqjen e Biden.
Shumica e votuesve, veçanërisht burrat që Trump i ka tërhequr përmes podkasteve si ai i Joe Rogan, e shohin Trumpin si një udhëheqës më të fortë se Harris.
Harris mund të fitojë sepse…
1- Ajo nuk është Trump
Pavarësisht avantazheve të Trump, ai mbetet një figurë thellësisht polarizuese.
Në vitin 2020, ai fitoi një numër rekord votash për një kandidat republikan, por u mund sepse shtatë milionë amerikanë të tjerë dolën për të mbështetur Biden.
Këtë herë, Harris po luan faktorin e frikës për një rikthim të Trump. Ajo e quajti atë një “fashist” dhe një kërcënim për demokracinë, ndërsa u zotua të largohet nga “drama dhe konflikti”.
Një sondazh i Reuters/Ipsos në korrik tregoi se katër në pesë amerikanë mendonin se vendi po dilte jashtë kontrollit. Harris do të shpresojë që votuesit, veçanërisht republikanët e moderuar dhe të pavarurit, ta shohin atë si një kandidate për stabilitet.
2- Ajo gjithashtu nuk është Biden
Demokratët po përballeshin me një humbje thuajse të sigurtë në momentin kur Biden u largua nga gara. Të bashkuar në dëshirën e tyre për të mundur Trumpin, partia u mblodh shpejt rreth Harris. Me shpejtësi mbresëlënëse, ajo dha një mesazh më largpamës që emocionoi bazën.
Ndërsa republikanët e kanë lidhur atë me politikat më jopopullore të Bidenit, Harris i ka zhvlerësuar disa nga linjat e tyre të sulmit specifike të Bidenit.
Më e qarta prej tyre është mosha. Sondazhet sugjeronin vazhdimisht se votuesit kishin shqetësime reale për përshtatshmërinë e Biden për postin. Tani gara ka ndryshuar dhe është Trump ai që po konkurron të bëhet personi më i vjetër që ka fituar ndonjëherë Shtëpinë e Bardhë.
3- Ajo ka mbrojtur të drejtat e grave
Këto janë zgjedhjet e para presidenciale që kur Gjykata e Lartë e SHBA përmbysi “Roe v Wade” dhe të drejtën kushtetuese për abortin.
Votuesit e shqetësuar për mbrojtjen e të drejtave të abortit mbështesin në masë të madhe Harrisin, dhe ne kemi parë në zgjedhjet e kaluara, veçanërisht në zgjedhjet afatmesme të 2022, se kjo çështje mund të nxisë pjesëmarrjen në zgjedhje dhe të ketë një ndikim real në rezultat.
Kësaj radhe, 10 shtete, duke përfshirë shtetin e lëkundshëm, Arizona, do të kenë referendume duke pyetur votuesit se si duhet të rregullohet me ligj aborti. Kjo mund të rrisë pjesëmarrjen në favor të Harris.
Natyra historike e përpjekjes së saj për t’u bërë presidentja e parë femër mund të forcojë gjithashtu epërsinë e saj të rëndësishme mes votuesve femra.
4- Votuesit e saj kanë më shumë gjasa të shfaqen për të votuar
Grupet me të cilat Harris po korr rezultatet më të mira, të tilla si të arsimuarit me universitet dhe të moshuarit, kanë më shumë gjasa të votojnë.
Demokratët përfundimisht performojnë më mirë me grupet me pjesëmarrje të lartë, ndërsa Trump ka bërë përfitime me grupe relativisht të ulëta të pjesëmarrjes si të rinjtë dhe ata pa diplomë kolegji.
Trump, për shembull, mban një epërsi të madhe në mesin e atyre që u regjistruan, por nuk votuan në vitin 2020, sipas një sondazhi të New York Times/Siena.
Një pyetje kryesore, pra, është nëse ata do të shfaqen këtë herë.
5- Ajo ka mbledhur dhe ka shpenzuar më shumë para
Nuk është sekret që zgjedhjet amerikane janë të shtrenjta dhe viti 2024 është në rrugën e duhur për të qenë më i shtrenjti ndonjëherë.
Por kur bëhet fjalë për fuqinë e shpenzimit, Harris është në krye. Ajo ka mbledhur më shumë që kur u bë kandidate në korrik sesa Trump në të gjithë periudhën që nga janari 2023, sipas një analize të fundit të Financial Times, e cila gjithashtu vuri në dukje se fushata e saj ka shpenzuar pothuajse dy herë më shumë për reklama.
Kjo mund të luajë një rol në një garë të ngushtë, e cila përfundimisht do të vendoset nga votuesit në shtetet e lëkundshme që aktualisht po bombardohen nga reklamat politike.
