A pret Mbretëria e Bashkuar një të ardhme fantastike pas largimit nga Bashkimi Evropian, siç është premtuar nga kryeministri konservator Boris Johnson, apo një hap i rrezikshëm në të panjohurën, siç kanë frikë kundërshtarët e Brexit?
Pas gati 50 vjet anëtarësimi në Bashkimin Evropian, Mbretëria e Bashkuar do të fillojë një kapitull të ri në 1 janar 2021, sipas një analize nga France Presse.
Çfarë do të ndryshojë më 1 janar?
Mbretëria e Bashkuar zyrtarisht u largua nga Bashkimi Evropian në 31 janar, por një periudhë kalimtare është në fuqi deri më 31 dhjetor, gjatë së cilës ajo duhet të jetë në përputhje me rregullat evropiane.
Nga 1 janari 2021, vendi do të jetë i pavarur, qoftë i mirë apo i keq. Nëse kjo do të jetë me ose pa një marrëveshje të re tregtare me BE, do të dihet në ditët në vijim ndërsa negociatat e vështira po marrin fund.
Një ndarje pa një marrëveshje do të nënkuptojë kaos tregtar, rivendosjen e tarifave dhe madje ndoshta një mungesë të ushqimit ose ilaçeve. Por edhe nëse arrihet një marrëveshje, eksportuesit britanikë do të duhet të plotësojnë një mori dokumentesh për të provuar se mallrat e tyre lejohen të hyjnë në tregun evropian.
Çfarë është “Britania globale”?
Si pjesë e konceptit të “Britanisë globale”, Londra pretendon se dëshiron të forcojë partneritetet me pjesën tjetër të botës, kryesisht me “partnerin e tij më të afërt dhe më të rëndësishëm”, Shtetet e Bashkuara, siç thekson Johnson. Por, sipas FP, Johnson humbi një atu të rëndësishëm për shkak të humbjes së mbështetësit të madh të Brexit, Donald Trump, në zgjedhjet presidenciale.
Përveç kësaj, pandemia e koronavirusit goditi rëndë vendin dhe shkaktoi një krizë ekonomike, duke vënë në pikëpyetje premtimet e Johnson për një të ardhme të ndritur.
Thelbi i idesë së “Britanisë globale” është se Britania nuk mbyllet në vetvete, por kthehet nga jashtë dhe lidh marrëveshje të tregtisë së lirë në të gjithë botën.
“Tani që ‘Britania globale’ po kthehet, është koha që industrialistët, burrat dhe gratë e punës dhe inovatorët të na ndihmojnë të shkruajmë kapitullin tonë më emocionues deri më tani,” tha Lisa Truss, Ministrja e Tregtisë së Jashtme britanike, duke pritur një rritje të mprehtë të eksporteve britanike në fund të tetorit.
Truss tashmë ka nënshkruar një marrëveshje të tregtisë së lirë me Japoninë dhe po negocion marrëveshje të ngjashme me Shtetet e Bashkuara, Australinë, Kanadanë dhe Zelandën e Re.
Marrëveshjet ose ato në përgatitje, duke përfshirë me BE, zënë 80 përqind të tregtisë së jashtme deri në 2022, thekson Truss dhe qeveria është kujdesur për ndihmën ndërkombëtare të zhvillimit, e cila tani është përgjegjësi e Ministrisë së Jashtme.
Çfarë do të ndryshojë në vend?
Në zgjedhjet e dhjetorit 2019, programi i Boris Johnson ishte të “zbatonte Brexit” dhe më pas të përqendrohej në përparësitë britanike, kryesisht shërbimet publike.
Ideja ishte përqendrimi i përpjekjeve dhe investimeve në rajone që nuk kanë përfituar nga rritja me bazë në Londër në sektorin financiar.
Ky program i modernizimit të vendit përmes investimeve të reja u hodh në erë për shkak të pandemisë.
Ai parashikon, ndër të tjera, një linjë të dytë hekurudhore HS2 me shpejtësi të lartë që lidh Londrën, Birmingham, Manchester dhe Leeds. Trenat do të lëvizin me një shpejtësi prej 360 kilometrash në orë. Linja e parë hekurudhore me shpejtësi të lartë lidh Londrën me La Manche që nga mesi i viteve 2000.
Qeveria siguron se po i qëndron qëllimeve të saj afatgjata dhe se paratë që i janë paguar Bashkimit Evropian deri më tani do të shpenzohen më mirë në tokën britanike.
Disa britanikë po kërkojnë një transformim rrënjësor të modelit ekonomik britanik në mënyrë që ta shndërrojnë vendin në një lloj “Singapori”, një parajsë fiskale me një sektor financiar jashtëzakonisht të rregulluar që do të konkurronte me Bashkimin Evropian në pragun e tij.
Qeveria premton se nuk do të kalojë më “vijat e saj të kuqe” dhe se marrëveshjet tregtare nuk do të lidhen në dëm të sistemit shëndetësor kombëtar ose normave agro-ushqimore.
Për të përfunduar një marrëveshje tregtare, Uashingtoni mund ta detyrojë Londrën të pranojë të njëjtin lloj koncesioni si ato që ka rënë dakord me vendet e tjera.
Nuk duhet harruar që Presidenti i zgjedhur amerikan Joe Biden, i cili është me origjinë irlandeze, mund të kundërshtojë planet e Boris Johnson për të lidhur Irlandën e Veriut fort me Britaninë, pavarësisht nga dispozitat e rëna dakord me Brukselin, përfundon analiza e France Presse.
