Nga Vasco Cotovio, Frederik Pleitgen dhe Byron Blunt, CNN
Ndërsa pret që avioni të ngrihet, maska e fluturimit të pilotit luftarak ukrainas mbulon gjysmën e fytyrës së tij, duke fshehur identitetin, por sytë e tij të zbehur ende zbulojnë një buzëqeshje gazmore. “Po, kjo është e jona,” thotë ai.
Askund në dyluftimin ushtarak mes Rusisë dhe Ukrainës, peshorja nuk është më e anuar se sa në ajër, ku Moska ka avionë më të avancuar dhe në numër shumë më të madh. Por gati katër javë pas luftës, Forcat Ajrore të Ukrainës janë ende duke fluturuar dhe gjëmuar, si avioni që vonoi intervistën e Andriy-t me CNN.
Dhe Andriy thotë se kushtet kanë ndryshuar në favor të tij.
“Tani situata po qetësohet,” thotë Andriy. “Në fillim ia dilnin për shkak të sasisë, por tani situata po përmirësohet.
“Shumë pilotë rusë refuzojnë të luftojnë, sepse ne po i rrëzojmë ata”, pohon ai.
Andriy pranoi të fliste me ne me kusht që identiteti i tij i plotë, grada dhe vendndodhja – informacion që mund të ndihmonte ushtrinë ruse ta shënjestronte atë – të mos zbulohen.
Ai fluturon me avionë Su-27 të prodhimit rus.
“Unë fokusohem në shkatërrimin e raketave,” shpjegoi ai. “Nuk mund t’ju them sa, por kam rrëzuar avionë rusë.”
Deri më tani, ai dhe shokët e tij pilot kanë qenë në gjendje të frenojnë epërsinë e dukshme të Rusisë me planifikim të kujdesshëm dhe taktika dinake.
Andriy nuk hyn në detaje rreth asaj se çfarë përfshijnë këto strategji, por thotë se ato përfshijnë koordinim të ngushtë me forcat e tjera ukrainase dhe marrjen e disa rreziqeve ekstreme.
“Pilotët rusë fluturojnë me avionë më modernë dhe ata janë të aftë të gjuajnë raketa në distanca shumë më të largëta,” tha ai. “Për shembull, që ne të pengojmë raketat që lëshohen në distancë prej 80 kilometrash, duhet t’i afrohemi në 40 kilometra. Nëse ata tashmë kanë gjuajtur një raketë ndaj nesh, ne disi duhet ta ndalojmë atë gjatë rrugës”.
Dhe disa nga lëvizjet që ata po përdorin në fushën e betejës janë rezultat i trajnimit me Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë të NATO-s.
“Disa vite më parë, ne patëm stërvitjen “Qielli i pastër” këtu në Ukrainë dhe fluturuam së bashku me avionët F-15 dhe F-16,” kujton Andriy. “Në atë kohë ne kemi zhvilluar taktika të caktuara për të penguar avionët luftarakë dhe mund t’ju them se disa nga ato taktika funksionojnë vërtet”
Strategjia është një pjesë e sekretit; tjetri janë pilotët që po e vënë në praktikë.
“Nuk do të thoja se niveli i trajnimit të pilotëve të tyre është shumë i lartë,” tha Andriy. “Që kur partnerët tanë të huaj filluan të na dërgojnë pajisje të mbrojtjes ajrore të llojeve të ndryshme, të tilla si rrezet e mesme dhe të afërta, ne jemi bërë më të sigurt në ajër”
“Shumë pilotë rusë tani refuzojnë të vendosen sepse janë të frikësuar,” shton ai.
Që nga e marta, forcat e armatosura ukrainase pretenduan se kishin rrëzuar më shumë se 100 avionë rusë dhe 123 helikopterë, sipas Ministrisë së Mbrojtjes të Ukrainës. CNN nuk mund t’i verifikojë në mënyrë të pavarur këto numra. Megjithatë, pavarësisht se Rusia nuk ka publikuar të dhëna zyrtare për numrin e avionëve që ka humbur gjatë pushtimit – ajo gjithashtu nuk ka përditësuar numrin e viktimave që ka pësuar që nga 2 marsi –
Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë të NATO-s kanë thënë se Moska po humbet. pajisje të të gjitha llojeve, duke përfshirë avionët.
“Ne nuk besojmë se rusët kanë arritur epërsi ajrore mbi Ukrainën,” u tha gazetarëve të martën zëdhënësi i Pentagonit John Kirby.
“Hapësira ajrore është e kontestuar dhe është e kontestuar sepse ukrainasit po e bëjnë atë në këtë mënyrë,” tha ai. “Ata po tregohen shumë të zgjuar për mënyrën se si po marshojnë dhe përdorin burimet e tyre të mbrojtjes ajrore”
Ushtria ukrainase thotë se arsyeja pse ka mundur të luftojë është sepse po përgatitej për mundësinë e një pushtimi rus shumë më përpara se ushtarët rusë të fillonin marshimin e tyre në Kiev.
“Ne jemi përgatitur për këtë skenar për tetë vjet,” tha zëdhënësi i Forcave Ajrore të Ukrainës, nënkoloneli Yuriy Ignat, duke shtuar se përgatitjet filluan kur Moska pushtoi dhe më pas aneksoi Krimenë në pranverën e 2014. “Këto tetë vjet po mësojmë se si të mundim armikun me armët që kemi. Dhe ata e kanë kuptuar këtë gjë”.
“Kjo është arsyeja pse tani ata po kalojnë në terror,” shtoi ai, duke akuzuar Rusinë se po synon infrastrukturën civile.
Ata hedhin bomba prej 500 deri në 1000 kilogramë, godasin zona të tëra të banuara me fëmijë, gra, spitale. Duket si terrorizëm ushtarak dhe një krim kundër njerëzimit.
Rusia vazhdimisht mohon të ketë shkaktuar viktima civile në Ukrainë. Mediat ndërkombëtare dhe vëzhguesit kanë dokumentuar gjerësisht viktima civile dhe dëmtime në infrastrukturën civile. Hetimet ndërkombëtare për krime të mundshme lufte janë duke vazhduar.
“Rusia po lufton me armë moderne – raketa, raketa hipersonike. Prandaj, ne kemi nevojë për armë perëndimore që janë teknologjikisht po aq të mira sa ato ruse. E kam fjalën për sistemin e integruar të mbrojtjes ajrore të NATO-s, F-15 Eagle ose F-16 Fighting Falcon. Ata mund të mos përdoren ose çaktivizohen – por mund t’i shërbejnë ushtrisë ukrainase, ” tha ai.
“Me këto armë ne mund të përballeshim vetë me armikun, mund të mbyllnim qiellin”.
SHBA-ja ka refuzuar transferimin e avionëve luftarakë të epokës sovjetike Mig-29 – të cilët Ukraina tashmë i përdor.
Nuk ka gjasa që Uashingtoni të mbështesë furnizimin e avionëve F-15 dhe F-16, të cilat do të kërkonin që pilotët ukrainas t’i nënshtroheshin trajnimit të mëtejshëm.
Andriy nuk shkon aq larg, por pranon se Ukraina ka nevojë për armatim shtesë.
“Që të fitojmë, ne kemi nevojë për më shumë sesa sisteme me rreze të afërt, si Stingers”, tha ai, duke iu referuar raketave kundërajrore të gjuajtura me shpatulla.
“Taktikat e tyre po ndryshojnë vazhdimisht dhe tani, shumicën e kohës, ata po fluturojnë në lartësi tjetër”, tha ai. “Stingers tanë nuk janë në gjendje t’i arrijnë ata”
Gati për të vdekur për Ukrainën
Ndërsa presin pajisje shtesë të NATO-s, pilotët ukrainas po sjellin diçka shtesë në fushën e betejës.
“Nuk duhet përjashtuar shpirti luftarak dhe heroizmi”, tha ai. Rusët nuk e kanë këtë.
Ai është larg familjes së tij – anëtarët e së cilës janë gjithashtu të përfshirë në përpjekjet e luftës të Ukrainës, thotë ai – dhe e pranon se puna e tij vjen me një tension të lartë psikologjik.
“Sigurisht, dua që kjo luftë të përfundojë sa më shpejt, por ne do të luftojmë, morali ynë është i fortë. Kjo është toka jonë dhe nuk do ta lëmë kundërshtarin tonë të marrë pjesë ose ta shkatërrojë atë”, tha ai.
“Ne do të luftojmë deri në fund”, shtoi ai. “Çdo njeri ka frikë se mos vritet, ndryshimi është nëse dikush vdes me dinjitet apo pa të”.
