Nga Stavros Tzimas*
Koha e vendimit është afër për kryebashkiakun e zgjedhur por të burgosur të Himarës, pasi gjykata e posaçme e antikorrupsionit mblidhet së afërmi për çështjen në themel. Pra një vendim që do të vendosë nëse Fredi Beleri është fajtor apo jo për blerje votash.
Është e njëjta gjykatë që javën e kaluar refuzoi kërkesën e tij që ai të mund të bënte betimin e tij, brenda apo jashtë burgut.
Beleri ka 15 ditë kohë për të apeluar vendimin, por mundësia që ai të anulohet është e pakët. Me shumë mundësi ai nuk do të betohet si kryetar bashkie dhe kjo është diçka që pritet të rëndojë kundër tij në gjyqin e ardhshëm. Pra, tani të gjithë sytë janë kthyer nga procedimi i së martës, ku autoritetet e prokurorisë shqiptare do të duhet të mbështesin pretendimet e tyre me prova që janë shumë më bindëse se çdo gjë që kemi parë deri më tani.
Në rast se Beleri shpallet fajtor, ai ka të drejtë t’i drejtohet Apelit dhe më pas Gjykatës së Lartë të Shqipërisë.
Megjithatë, një dënim në ngarkim të tij do të thotë se ai nuk do të jetë në gjendje të kandidojë në zgjedhjet e reja që kryeministri shqiptar Edi Rama ka thënë se synon të thërrasë, në mënyrë që të lajë duart për “çështjen e Himarës”, të cilën ai e ka kthyer në një grindje personale me Belerin.
Pa Belerin, minoriteti etnik grek do të duhet të zgjedhë një kandidat të ri, me paraqitjet e shpeshta të djalit të tij në media kohët e fundit duke krijuar zhurmë se ai është një kandidat i mundshëm. Por komuniteti mund të zgjedhë gjithashtu të abstenojë nga procesi, gjë që do të përkeqësonte edhe më tej marrëdhënien me Tiranën dhe do të ndikonte në lidhjet greko-shqiptare, tashmë të tensionuara nga afera.
Për Ramën, vendimi i gjykatës për ta lënë jashtë Belerin nga betimi është padyshim dëshmi se ai ka fituar raundin e parë në tërheqjen me palën greke. Ai gjithashtu duket i sigurt se gjyqi i së martës – rezultati i të cilit konsiderohet i dhënë nga kushdo që ka njohuri për çështjet shqiptare – do të shënojë fundin e karrierës politike të Belerit.
Veto greke
Paralajmërimi i Athinës se do të ushtrojë të drejtën e vetos për të penguar nga fillimi bisedimet e anëtarësimit në Bashkimin Evropian midis Brukselit dhe Tiranës, duket se nuk e kanë trembur aspak kryeministrin shqiptar në hakmarrjen e tij ndaj Belerit. Rama, në fakt, duket se ka mbajtur një qëndrim sfidues ndaj nxitjeve evropiane për një rezolutë për këtë çështje, duke thënë: “Edhe nëse Këshilli Europian do të përmbysej, ne nuk jemi të hapur për asnjë negociatë që bie ndesh me interesin strategjik të Shqipërisë, që është zbatimi i reformës në drejtësi dhe ruajtja e pavarësisë së institucioneve të saj të drejtësisë”. Intransigjenca e tij është forcuar më tej nga referenca e kancelarit gjerman Olaf Scholz se çështja është një “mosmarrëveshje dypalëshe” dhe që nuk lidhet me kërkesat e BE-së në lidhje me sundimin e ligjit në procesin e anëtarësimit.
Por nga buron gjithë kjo dashuri për Ramën? Pse evropianët dhe amerikanët janë të gatshëm ta hedhin Greqinë në rrotat e autobusit kur ajo është aleati i tyre më i rëndësishëm dhe më i besueshëm në Evropën Juglindore?
Kryeministri shqiptar duket se ka bërë një punë të mirë duke i bindur se kjo është një çështje dypalëshe, një çështje e thjeshtë penale që i takon vetëm sistemit të drejtësisë së vendit dhe se ky sistem drejtësie është padiskutim i pavarur. Ai nuk humbet asnjëherë rastin, kur komenton aferën Beleri, t’u kujtojë evropianëve se prokuroria, gjykatat dhe policia shqiptare aspirojnë standardet e vendosura nga Europa dhe se ai nuk ka të drejtë të ndërhyjë.
Panorama e madhe
Përtej “tablosë së vogël” lidhur me çështjen ndaj Belerit, ekziston një “tablo më e gjerë” në të cilën Rama shihet si bashkëbiseduesi i favorizuar i BE-së dhe SHBA-së në Ballkanin Perëndimor. Kryeministri dinak vazhdon ta projektojë veten si lideri që mund të garantojë stabilitetin e brendshëm politik dhe orientimin perëndimor të Shqipërisë. Kryesisht, megjithatë, ai e paraqet veten si një politikan me ndikim me cilësitë drejtuese të nevojshme për të kontrolluar zhvillimet e rrezikshme në Kosovën e trazuar, sipas dëshirës së Perëndimit, dhe, në përgjithësi, me aftësinë për të manipuluar tendencat secesioniste në mesin e 7 milionë shqiptarëve etnikë që jetojnë në Ballkani.
Të gjithë e kuptojnë se pa Tiranën dhe Beogradin, pra pa Ramën dhe presidentin serb Aleksandar Vuçiç, ka pak shpresa për përmirësim të situatës në Kosovë. Mund të mos e thotë me zë të lartë, por Perëndimi sheh te Rama edhe një kryeministër pro-evropian, i cili pavarësisht marrëdhënieve të shkëlqyera me presidentin turk Rexhep Tajip Erdogan, po e mbron Shqipërinë nga islamizimi dhe nga shndërrimi i saj në urën e Turqisë për në detin Adriatik. Në fund të fundit, ai ka treguar se do të bëjë atë që i kërkohet. Të tilla si, për shembull, pranimi i skemës së kryeministres italiane Giorgia Meloni që Shqipëria të presë disa mijëra emigrantë dhe refugjatë që përpiqen të arrijnë në Evropë nga Afrika.
