Kërkesa vjen për shkak të nivelit të ulët të lindjeve dhe plakjes së popullsisë, por edhe pandemia ka luajtur rolin e saj.
Pas një viti në të cilin kufizimet e pandemisë kanë ulur në mënyrë drastike imigracionin pothuajse kudo, Kanadaja ka në plan të mirëpresë mbi 400,000 migrantë në vit me leje qëndrimi të përhershme midis 2021 dhe 2023: mes tyre ka migrantë që lëvizin për arsye pune, anëtarë të familjes së atyre që tashmë kanë një leje të përhershme për të qëndruar në vend, refugjatët dhe migrantët që përfitojnë nga mbrojtja për arsye humanitare.
Prej disa vitesh, ekonomia e Kanadasë varet kryesisht nga puna e emigrantëve dhe gjithashtu po rritet falë tyre. Është një vend me lindshmëri mjaft të ulët dhe mosha mesatare e atyre që punojnë është shumë e lartë dhe afër moshës së pensionit. Pavarësisht kësaj, vitet e fundit ekonomia ka vazhduar të rritet, në ndryshim nga vendet e tjera të zhvilluara: jo në sajë të një përmirësimi në proceset e prodhimit, por pikërisht për shkak të rritjes së popullsisë që punon dhe konsumon, veçanërisht falë emigrantëve.
Dëmtimi i ekonomisë i shkaktuar nga pandemia po e bën imigracionin edhe më të domosdoshëm se zakonisht, në një vend që ka mirëpritur të paktën 200,000 migrantë çdo vit që nga viti 1988.
Programi trevjeçar, i shpallur nga qeveria tetorin e kaluar, ka zgjeruar ambiciet mikpritëse të vendit. Planet që ishin parashikuar tashmë janë modifikuar në përgjigje të situatës aktuale dhe kanë vendosur qëllime që nuk i kanë arritur kurrë më parë: që nga viti 1867, viti i lindjes së Kanadasë, vetëm 5 herë vendi ka mirëpritur më shumë se 300 mijë migrantë në një vit (dhe tre nga këto vite ishin 2016, 2018 dhe 2019). 1.2 milion migrantë me leje të përhershme që vendi dëshiron të mirëpresë në tre vjet korrespondojnë me rreth 3 për qind të popullsisë aktuale të Kanadasë (e cila ka 37.6 milion banorë).
Sidoqoftë, Kanadaja ka shumë përzgjedhje në lidhje me emigrantët që do të mirëpriten, dhe gjithmonë ka preferuar ata që në programet e pritjes së vendit quhen “punëtorë të aftë”, domethënë njerëzit që demonstrojnë njohuri të gjuhëve të Kanadasë, kanë përvojë pune dhe plotësojnë parametra të ndryshëm të tjerë. Kanadaja dëshiron emigrantë edhe më shumë, duke pasur parasysh se i duhen punëtorë për të ndihmuar vendin të dalë nga kriza ekonomike e shkaktuar nga pandemia: “punëtorët e kualifikuar” duhet të përbëjnë 60 për qind të 1.2 milionë migrantëve që priten për tre vitet e ardhshme. Sidoqoftë, plani përfshin gjithashtu më shumë se 300,000 të afërm të emigrantëve të rinj dhe të vjetër, 181,000 refugjatë dhe 17,000 migrantë që gëzojnë mbrojtje për arsye humanitare.
Ministri kanadez i Emigracionit, Marco Mendicino, tha se rimëkëmbja ekonomike dhe prosperiteti afatgjatë i Kanadasë do të varet kryesisht nga emigrantët.
History teaches us that when we grow our immigration levels, we grow our economy. https://t.co/5YqeZaOER4
— Marco Mendicino (@marcomendicino) March 30, 2021
Emigrantët i shërbejnë Kanadasë në përgjithësi për të ulur moshën mesatare të atyre që punojnë, sepse përndryshe pensionet nuk mund të mbështeteshin nga pjesa tjetër e popullsisë: për momentin ka 3 punëtorë për çdo pensionist në vend, por është llogaritur që raporti të bëhet 2 me 1 brenda 15 viteve. Një arsye tjetër që e bën urgjente përfshirjen e emigrantëve të rinj është se shumë më pak janë pranuar vitin e fundit për shkak të pandemisë. Të tjerët, të cilët tashmë ishin pranuar përgjithmonë në vend, iu skaduan dokumentet, ndërsa ishin jashtë dhe nuk ishin në gjendje të ktheheshin për shkak të kufizimeve.
Sistemi i pritjes së Kanadasë është kritikuar gjithashtu nga shumë ekspertë për përzgjedhjen e tij, sepse punëtorët migrantë klasifikohen dhe zgjidhen në bazë të arsimimit, njohurisë së gjuhëve zyrtare të vendit – anglisht dhe frëngjisht – dhe profesionit. Kanadaja është vendi me emigrantët më të arsimuar midis vendeve të OECD, Organizata Ndërkombëtare për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim.
Kohët e fundit, parametrat janë rishikuar pak në mënyrë që ato të jenë më pak të rrepta: gjatë izolimit për shkak të pandemisë, në fakt, shumë nga punët më të rrezikshme dhe me mundësi infektuese nga Covid u kryen nga emigrantët dhe vendi ka filluar të tregojë hapje më të madhe ndaj emigrantëve gjithashtu edhe punëtorë, të cilët kanë një nivel më të ulët të arsimimit. Më 14 prill ministri Mendicino njoftoi se Kanadaja do të jepte mundësinë e marrjes së statusit të emigrantit me një leje qëndrimi të përhershme për 90 mijë njerëz që kishin një leje të përkohshme, shumica e të cilëve kryenin “profesione thelbësore”: midis tyre kishte shumë punëtorë shëndetësorë, por edhe shoferët e kamionëve dhe punëtorët e ndërtimit. Pjesa tjetër ishin njerëz me diploma nga universitetet kanadeze.
Dallimi midis lejeve të përhershme dhe atyre të përkohshme është se ato të parat u hapin rrugën për t’u bërë qytetarë të plotë. Nga ana tjetër, lejet e përkohshme janë ato që jepen për arsye studimi ose pune, pas së cilës një person duhet të kthehet në vendin e tyre të origjinës. Migrantët e përkohshëm konsiderohen gjithashtu shumë të rëndësishëm për ekonominë e vendit: në vitin 2018, 700,000 studentë të huaj që ishin në Kanada kishin shpenzuar 22,3 miliardë dollarë kanadezë (pak më pak se 15 miliardë euro), ose 1 përqind të produktit të brendshëm bruto të vendit.
Sipas një vlerësimi të raportuar në “Economist” nga Syed Hussan, një ekspert i Aleancës për Punëtorët Migrantë për Ndryshim – një koalicion i organizatave të migrantëve – ka 1.6 milion emigrantë të përkohshëm në Kanada. Ata nuk janë vetëm studentë por edhe ata që kryejnë punë të rastit të llojeve të ndryshme në vend: për shembull njerëz që kujdesen për shtëpi private, punëtorë sezonalë për të korrur në fusha, apo edhe të tjerë që kryejnë punë që kërkojnë një shkallë më të lartë të shkollimit.
Lejet e përkohshme gjithashtu kanë disa disavantazhe. Në disa raste, për shembull, ata mund ta detyrojnë një person të punojë vetëm për një punëdhënës: diçka që i ekspozon ndaj më shumë abuzimeve, sepse ata nuk kanë mundësi të zgjedhin një punë diku tjetër. Hussan i tha “The Economist” se 2,000 punëtorë bujqësorë në Ontario vitin e kaluar morën koronavirusin pasi u parandaluan të largoheshin nga kompanitë për të cilat punonin. Megjithatë, njerëzit në gjendjen më të keqe janë ata të cilëve u skadon leja dhe që qëndrojnë në vend në mënyrë të parregullt, duke humbur kështu disa të drejta të rëndësishme, përfshirë atë për kujdesin shëndetësor.
Për të gjitha këto arsye, qeveria ka ofruar mundësi të reja për disa vjet për të kthyer lejet e përkohshme në mënyra të ndryshme, dhe kohët e fundit ka ulur në mënyrë drastike kërkesat për aplikimin për leje të përhershme. Në çdo rast, ato janë të gjitha programe shtesë integrimi në lidhje me planin që parashikon futjen e 1.2 milionë migrantëve midis 2021 dhe 2023./American Eye
