Nga Aurenc Bebja*, Francë
“Paris-presse” ka botuar, të enjten e 19 marsit 1953, në faqen n°3, një shkrim në lidhje me manifestin dhe programin e partizanëve shqiptarë të Apostol Tanefit me qendër në Prishtinë, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:
Programi i partizanëve shqiptarë: brenda, luftë e tepruar kundër ndërhyrjeve të huaja; jashtë, politika e miqësisë e fokusuar mbi Jugosllavinë.
Korrespondenti ynë special J.- F. DEVAY na telefonon:
Shkup, 18 mars.
Ekziston një dokument, i cili tashmë parashikon drejtimin e ardhshëm të Shqipërisë, nëse Apostol Tanefi dhe 50,000 guerilët e tij marrin nga Perëndimi “sinjalin” që ata presin të marshojnë në Tiranë dhe të çlirojnë vendin nga sundimi komunist i Enver Hoxhës.
Ky dokument na u dorëzua nga vetë Tanefi, drejtuesi i partizanëve shqiptarë, gjatë intervistës që ai na dha të dielën e kaluar dhe të cilën e botuam dje në “Paris-presse”.
Vendimi për të rrëzuar qeverinë e Enver Hoxhës dhe të Ministrit të tij të Brendshëm, Mehmet Shehut — ku ata denoncojnë politikën e shtypjes dhe të varfërimit — autorët e këtij manifestimi shpjegojnë lindjen e lëvizjes së tyre:
“Tradhëtia ndaj vendit dhe pavarësisë së tij, terrori mbi njerëzit e pafajshëm, nevoja që ne kemi për të ndihmuar njerëzit në luftën e tyre për t’i shpëtuar nga terrori, na kanë bërë që të bashkojmë përpjekjet tona brenda sferës së mundësive, për të dhënë një kontribut në luftën për çlirim që ka filluar tashmë në Shqipëri. Pasoja logjike e kësaj gjendjeje ndikoi në formimin e organizatës sonë: “Bashkimi i Emigrantëve Politikë shqiptarë në Jugosllavi”, më 10 maj 1951, në qytetin historik të Prishtinës.”
Miqësia ballkanike
Përmbajtja e këtij programi vijon si më poshtë:
1) Luftë kundër Enver Hoxhës dhe klikës së tij; luftë kundër okupimit politik dhe ekonomik të Shqipërisë nga Bashkimi Sovjetik;
2) Luftë kundër tendencave të huaja të pushtimit ndaj Shqipërisë dhe tradhtarëve që shesin Shqipërinë jashtë saj;
3) Bashkim të të gjitha forcave në Shqipëri dhe në emigracion në të njëjtën luftë për një Republikë me të vërtetë të lirë, të pavarur, të bashkuar dhe demokratike të Shqipërisë;
4) Miqësi me të gjitha vendet që respektojnë pavarësinë e Shqipërisë, fillimisht me Jugosllavinë, mikeshën më të sinqertë të Shqipërisë.”
Manifesti shpreh më pas kënaqësinë e thellë të autorëve të tij pas përfundimit të fundit të Paktit Ballkanik që bashkon Greqinë, Jugosllavinë dhe Turqinë, ku sheh provat që popujt e Greqisë, Turqisë dhe Jugosllavisë nuk kanë pretendime mbi Shqipërinë.
Acarim kundër Italisë
Sidoqoftë, manifesti tregon një acarim në lidhje me politikën italiane ndaj Shqipërisë:
“Irredentizmi italian ka zemëruar tendencat fashiste ndaj imperializmit, veçanërisht për Shqipërinë. De Gasperi, zëdhënësi i këtij irredentizmi, filloi të vajtojë pavarësinë e Shqipërisë duke pretenduar se është e rrezikuar nga pakti i paqes midis Greqisë, Jugosllavisë dhe Turqisë. Si rezultat i këtyre tendencave të qeverisë italiane, ne i konsiderojmë lajmet e reja plotësisht të pabazuara se ushtria jugosllave ka hyrë në tokën shqiptare.”
Manifesti vë në dukje emocionin që shpërtheu në Shqipëri pas vdekjes së Stalinit, thekson se “Enver Hoxha dhe konkurrenti i tij Mehmet Shehu nuk kanë arritur të shkojnë në Moskë” dhe konsideron se kjo vdekje mund të përshpejtojë çlirimin e Shqipërisë.
“Mbetet për ne, përfundon dokumenti, që të kërkojmë, në emër të këtij populli guximtar, një solidaritet të tërë dhe një ndihmë morale shumë më të fortë nga bota demokratike.”
Rëndësia e këtij manifesti qëndron kryesisht në faktin se është demonstrimi i parë i ekzistencës zyrtare të qeverisë shqiptare në mërgim të Prishtinës.
Pavarësisht rezultatit të bisedimeve diplomatike që do të zhvillohen në Londër, Beograd, Athinë dhe Romë për fatin e këtij vendi të vogël, ky dokument do të duhet të merret në konsideratë.
Burimi: Blogu © Dars (Klos), Mat – Albania
