Frank Gardner – Korrespondent për Sigurinë i BBC
Udhëheqësit e NATO-s janë gjithnjë e më shumë të shqetësuar se Rusia, e përballur me një ngërç ushtarak në pjesën më të madhe të fushatës së saj në Ukrainë, mund të përgatitet të nisë një sulm kimik në mënyrë që të dalë nga bllokimi. Nuk ka asnjë provë të publikuar në terren për ta mbështetur këtë, por Presidenti Biden ka paralajmëruar se NATO do t’i përgjigjet një sulmi kimik “në natyrë”.
Pra, çfarë do të thotë saktësisht? Epo, kjo nuk do të thotë një sulm kimik i NATO-s si përgjigje. Jake Sullivan, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, e bëri të qartë këtë të premten kur tha se SHBA nuk do të përdorë armë kimike në asnjë rrethanë. Si SHBA, ashtu edhe Rusia janë nënshkruese të Konventës së Armëve Kimike të vitit 1997, një traktat ndërkombëtar që nxjerr jashtë ligjit këto armë të tmerrshme, i nënshkruar gjithashtu nga 191 vende të tjera.
Rusia supozohet të ketë shkatërruar të gjitha rezervat e saj të armëve kimike deri në vitin 2017. Por vitin e ardhshëm ajo u fajësua për helmimin në Salisbury të ish-oficerit të KGB-së Sergei Skripal dhe vajzës së tij duke përdorur agjentin nervor Novichok të lyer në derën e tyre të përparme. Kjo është arsyeja pse Presidenti Biden ka thënë se Rusia ka përdorur më parë armë kimike.
Edhe nëse Rusia ka mbajtur fshehurazi disa rezerva gazi helmues ose agjent nervor të lëngshëm, gjë që nuk e ka pranuar, nuk ka gjasa të jetë në gjendje ta përdorë këtë në shkallë masive në fushën e betejës në Ukrainë.
Në vend të kësaj, ekspertët besojnë se rreziku më i mundshëm është se forcat ruse mund të përpiqen të lëshojnë qëllimisht kimikatet toksike industriale si klori nga fabrikat ekzistuese të Ukrainës. Kjo mund të ketë një efekt shkatërrues mbi civilët që jetojnë në një zonë të ndërtuar dhe në mjegullën dhe konfuzionin e luftës mund të mos jetë menjëherë e qartë se kush ishte përgjegjës. Një lëshim i kohëve të fundit i gazit të amoniakut u konsiderua i rastësishëm.
Nëse do të ekzistonte një vijë e tillë e paqartë, mund të ishte e vështirë për vendet e NATO-s të merrnin një vendim unanim se sa ashpër duhet të përgjigjeshin.
