Presidenti i SHBA Donald Trump tha të hënën se bisedimet me udhëheqësit e Talibanëve të Afganistanit janë anuluar, por ai ende po shikon mundësinë e një tërheqjeje të trupave amerikane atje.
“Përsa më takon mua, bisedimet janë të vdekura”, u tha Presidenti Trump gazetarëve ndërsa largohej nga Shtëpia e Bardhë për në Karolinën e Veriut.
Negociatat shumëmujore të SHBA me militantët talibanë, të cilët kontrollojnë pjesë të mëdha të Afganistanit, përfunduan të shtunën kur Presidenti Trump njoftoi befas se po i anulonte bisedimet sekrete në Camp David me talibanët dhe presidentin afgan. Bisedimet kishin për qëllim të arrihej një marrëveshje paqeje për t’i dhënë fund luftës gati 20 vjeçare.
Presidenti Trump tha se ai e kuptoi se bisedimet nuk mund të vazhdonin kur javën e kaluar talebanët morën përgjegjësinë për një sulm që vrau një ushtar amerikan në kryeqytetin Kabul. Luftimet kanë vazhduar në rajon gjatë gjithë këhës që bisedohej për t’i dhënë fund luftës.
Tërheqja e trupave amerikane nga Afganistani ka qenë një nga objektivat kryesore të politikës së jashtme të zotit Trump. Presidenti republikan tha se administrata e tij ishte ende duke menduar për një tërheqje të 14,000 ushtarëve amerikanë nga Afganistani.
“Ne do të donim të tërhiqeshim, por do të ikim në kohën e duhur,” tha ai.
POMPEO: ISHTE VENDIMI I DUHUR
Sekretari amerikan i Shtetit Mike Pompeo tha të dielën se Presidenti Donald Trump “mori vendimin e duhur” për të anuluar bisedimet e paqes me liderët talebanë në vend-pushimin presidencial për shkak të sulmeve të vazhdueshme të grupit terrorist në Afganistan.
“Duhet t’i shohim ata të aftë për të përmbushur premtimet e tyre” për t’i dhënë fund dhunës në vendin e shkatërruar nga lufta para se të “shpërblehen” me një takim me presidentin Trump, tha zoti Pompeo për kanalin CNN. Ai nuk bëri asnjë koment nëse do të vazhdojnë ose jo bisedimet e paqes.
Diplomati i lartë amerikan tha se takimet e planifikuara të dielës në Camp David pranë Uashingtonit me Talibanin dhe Presidentin Afganistan Ashraf Ghani, megjithëse bisedime të ndara me secilin, ishin planifikuar mbi besimin se ato “mund t’i shërbenin interesit kombëtar të Amerikës” për t’i dhënë fund përfshirjes 18 vjeçare amerikane në Afganistan.
Negociatorët amerikanë dhe Talibani kanë zhvilluar gati një vit bisedime paqeje. Kryenegociatori amerikan Zalmay Khalilzad javën e kaluar tha se ekipi i tij i negociuesve kishte hartuar një projekt-marrëveshje kornizë që, nëse miratohet nga Presidenti Trump, do të lejonte 5,000 trupa amerikane të largoheshin nga pesë baza ushtarake në vend brenda 135 ditëve.
Sekretari Pompeo tha se zoti Khalilzad është udhëzuar të kthehet në vend.
Lufta më e gjatë në historinë amerikane filloi me përpjekjet ushtarake amerikane për të fshirë bazat e trajnimit terrorist të al-Kaidës të mbrojtur nga Talibani që u përdorën për të nisur sulmet terroriste të vitit 2001 në SHBA që vranë gati 3.000 njerëz, me afrimin e 18 vjetorit të sulmit të mërkurën.
Presidenti Trump zbuloi planet për bisedimet në Camp David, për të cilat tha se ishin “të panjohura për pothuajse të gjithë”, pas një shpërthimi me makinë bombë në Kabul javën e kaluar që vrau 12 njerëz, përfshirë një ushtar amerikan.
Por përpjekja e tij për të ndërmjetësuar një marrëveshje përfundimtare me Talibanët në Camp David nuk ishte pa polemika.
Kongresmeni republikan, Adam Kinzinger, një pilot i Forcave Ajrore që ka shërbyer në Irak dhe Afganistan para se të fitonte një vend në Dhomën e Përfaqësuesve, tha në Twitter, “Asnjëherë nuk duhet që udhëheqësit e një organizate terroriste që nuk ka dënuar sulmet e 11 shtatorit dhe vazhdojnë rrugën e së keqes, të lejohen në vendin tonë të shkëlqyeshëm. ASNJËHERË ”
Në një intervistë për kanalin Fox News, sekretari Pompeo u pyet nëse ishte e përshtatshme të ftoheshin talebanët të takoheshin tre ditë para një përvjetori tjetër të sulmeve të 11 shtatorit, por ai devijoi pyetjen në lidhje me kohën.
Ai tha se “shumë njerëz të këqij kanë qenë në Camp David në vite. Ai tha se presidenti Trump mori vendimin për takimet, duke e cituar presidentin të ketë thënë, “Unë dua të flas me Presidentin Ghani. Dua të flas me negociuesit talibanë. Dua t’i shikoj në sy. Dua të shoh nëse mundemi të arrijmë një marrëveshje përfundimtare …. Kështu që e pamë këtë takim të pranueshëm”.
Trump, në Twitter, tha se talebanët kishin kryer sulmin me makinë bombë “me qëllim që të ndërtonin një epërsi të rreme” në bisedime. Por ai tha se nëse Talibanët “nuk mund të bien dakord për armëpushim gjatë këtyre bisedimeve shumë të rëndësishme për paqen, dhe madje vranë 12 njerëz të pafajshëm, atëherë me siguri nuk do të kenë forcën për të negociuar një marrëveshje kuptimplotë. Sa dekada të tjera janë të gatshëm të luftojnë”, tha presidenti në Twitter.
Presidenti Trump tha se presidenti Ghani dhe liderët talebanë ishin planifikuar të udhëtonin në Shtetet e Bashkuara të shtunën në mbrëmje.
Ndërsa presidenti Trump është angazhuar të përfundojë përfshirjen amerikane në Afganistan, sekretari Pompeo tha: “Ne thjesht nuk do të largohemi, nëse nuk është e drejtë” për interesat e sigurisë kombëtare amerikane në mbrojtjen kundër terrorizmit.
“Nëse talebanët nuk sillen siç duhet, nëse nuk zbatojnë angazhimet që kanë bërë tani për disa javë, dhe në disa raste disa muaj, presidenti nuk do të zvogëlojë presionin. Ne nuk do të pakësojmë mbështetjen tonë për forcat afgane të sigurisë që kanë luftuar kaq shumë atje në Afganistan”, tha ai.
Talibanët thanë se forcat ushtarake amerikane në Afganistan “do të vuajnë më shumë se kushdo tjetër” nga anulimi i menjëhershëm ibisedimet në Camp David.
Talibanët thanë se “besueshmëria e Shteteve të Bashkuara do të dëmtohet, qëndrimi i tyre kundër paqes do të bëhet më i dukshëm në botë, viktimat dhe humbjet e tyre financiare do të rriten, dhe roli i Amerikës në ndërveprimin politik ndërkombëtar do të diskreditohet edhe më tej”.
Edhe pse synimi fillestar për të sulmuar Afganistanin ishte heqja e bazave të al-Kaidës, lufta në Afganistan është zvarritur për vite me radhë, me gati 2.400 personel ushtarak amerikan të vrarë dhe më shumë se 20,000 të plagosur.
Shtetet e Bashkuara kanë aktualisht rreth 14,000 personel ushtarak në Afganistan edhe pse presidenti Trump është zotuar të tërhiqte me forcë atë forcë./VOA
