Hannah Roberts – Politico.eu
Në orën 13:00 të enjten, në qytetin francez të Strasburgut, dy gratë më të fuqishme të Europës do të përballen me momentin e përbashkët të së vërtetës.
Një votim në Parlamentin Europian do të përcaktojë nëse Ursula von der Leyen do të marrë mandatin e dytë si presidente e Komisionit Evropian që ajo dëshiron.
Votimi gjithashtu do të vendosë tonin për pjesën tjetër të kohës së kryeministres italiane, Giorgia Meloni, në pushtet.
Dhe është e mundur që vetëm njëra prej tyre të dalë fituese.
Votimi për të ratifikuar riemërimin e von der Leyen në krye të ekzekutivit të BE-së vjen pasi udhëheqësit evropianë e emëruan atë për një mandat tjetër pesë-vjeçar, pas muajsh spekulimesh dhe negociatash të fshehta.
Aty nisën telashet për Melonin. Udhëheqësja italiane e së djathtës u shkëput nga një marrëveshje e mbyllur në Bruksel mes liderëve liberalë si presidenti, Emmanuel Macron i Francës, konservatorët qendrorë të von der Leyen dhe socialistët e kancelarit gjerman, Olaf Scholz, dhe kryeministrit spanjoll, Pedro Sánchez.
Kjo e la Melonin të zemëruar. Gjithashtu von der Leyen u la me një problem të mundshëm që tani po vihet në fokus.
Ndërsa teorikisht ajo do të ketë mbështetje të mjaftueshme nga konservatorët, liberalët, të gjelbërit dhe socialistët për të fituar mbështetjen e Parlamentit të enjten, është një votim i fshehtë dhe deri në 15 për qind e eurodeputetëve që pritet ta mbështesin atë mund të mos e bëjnë këtë.
Këtu mund të ndihmojë Meloni. Ajo kryeson grupin e deputetëve të Konservatorëve dhe Reformistëve Evropianë të djathtë, 78 votat e të cilëve mund të jenë kritike për fatin e von der Leyen.
Megjithatë, deri më tani, Meloni ka përjashtuar mundësinë e urdhërimit të trupave të saj për të mbështetur zyrtaren gjermane për një mandat të dytë.
Pas asaj që von der Leyen e përshkroi si një “orë intensive” bisedimesh me grupin ECR të martën, ende nuk ishte e qartë se në cilën mënyrë do të votonin. Parti të ndryshme brenda grupit, nga një sërë vendesh, ka të ngjarë të marrin vendimet e tyre.
Votimi i së enjtes e vendos Melonin “në një udhëkryq, ku ajo duhet të bëjë një zgjedhje që do të jetë vendimtare për të ardhmen e saj politike”, tha Marco Valbruzzi, një shkencëtar politik në Universitetin e Napolit, Federico II.
“Ajo ose duhet të pranojë mundësinë për të qenë pjesë e shumicës që shpreh mbështetje për lideren e Komisionit, ose të qëndrojë jashtë, gjë që mendoj se do të jetë e vështirë për të”.
Në Bruksel, zyrtarët e kanë bërë të qartë se nuk ka një Plan B nëse von der Leyen nuk konfirmohet në rolin e saj. Nëse ajo nuk do të ketë 361 vota që i nevojiten në Parlamentin me 720 vende të enjten, politika e BE-së do të shkojë sërish në kaos dhe konfuzion – në një kohë shumë të ndjeshme.
Me luftën e Rusisë në Ukrainë në vitin e tretë të saj dhe Donald Trump që përparon në fushatën e tij për të rifituar Shtëpinë e Bardhë, udhëheqja e qëndrueshme e BE-së shihet gjerësisht si jetike për sigurinë ekonomike dhe politike të kontinentit.
Ka shumë në rrezik edhe në Romë. Nëse Meloni mbështet kandidaturën e von der Leyen, ajo do të çimentojë vendin e saj si një zë i moderuar kryesor në çështjet evropiane. Nëse ajo urdhëron deputetët e saj të abstenojnë, ajo rrezikon ta lërë partinë – dhe Italinë – në margjina.
Por kjo nuk është e gjitha. Është një dilemë veçanërisht e dhimbshme për Melonin, sepse e detyron atë të zgjedhë midis instinkteve të saj pragmatike si lidere kombëtare në skenën botërore dhe bindjeve politike që ajo ka përkrahur prej vitesh si një politikane në Itali.
Edhe pse Meloni mbetet popullore brenda vendit, politika italiane është jashtëzakonisht e paqëndrueshme dhe e përçarë. Partneri i saj i koalicionit, Matteo Salvini, kreu i partisë së ekstremit të djathtë Lega, e ka bërë kundërshtimin e mandatit të dytë të von der Leyen një shtyllë të politikës së tij të jashtme. Javën e kaluar, Salvini u detyrua të mohonte raportet e mediave se ai kishte thënë nëse Meloni “voton për von der Leyen, ajo ka mbaruar”.
Rrënjët fashiste
Fratelli d’Italia e gjurmojnë origjinën e tyre tek ish-fashistët që dolën nga rrënojat e Luftës së Dytë Botërore, por Meloni është përpjekur të modernizojë partinë sipas një modeli konservator. Për Valbruzzin, shkencëtarin politik, votimi i së enjtes përfaqëson “momentin më të rëndësishëm të kryeministrisë së Melonit deri më tani”.
Pavarësisht presionit politik nga e djathta ekstreme në Itali, ka arsye të mira pse Meloni mund të vendosë se është në interesin e saj politik të brendshëm të mbështesë von der Leyen.
Kryesorja midis tyre është pozita e përhershme ekonomike e Italisë. Von der Leyen ka qenë një partner i besueshëm për Melonin, duke vulosur pajtueshmërinë e Italisë me planin e rimëkëmbjes ekonomike të BE-së pas pandemisë dhe duke miratuar lirimin në kohë të fondeve.
Ironikisht, siç do ta dijë mirë Meloni, një komision i BE-së me prirje të majtë është një patericë thelbësore për vendet me borxhe si Italia. Pasi zgjedhjet e Parlamentit Evropian të qershorit kthyen një shfaqje të fortë për partitë e ekstremit të djathtë, kostot e huamarrjes së Italisë u rritën pasi investitorët arsyetuan se politikat e solidaritetit të BE-së kishin më pak gjasa të vazhdonin, sipas Carlo Cottarelli, një ish-senator italian dhe zyrtar i lartë i FMN-së që tani drejton programi i shkencave ekonomike dhe sociale në Universitetin Katolik të Milanos.
“Kur ka një krizë, Italia varet nga mekanizmat e solidaritetit të BE-së”, tha ai. Von der Leyen ka treguar gjithashtu se është fleksibël për çështje të rëndësishme për partinë e Melonit, të tilla si trajtimi i migracionit, mbrojtja e interesave bujqësore dhe zbutja e politikës klimatike.
Kur von der Leyen u takua me eurodeputetët e ECR-së të martën, ata i mirëpritën këto propozime. Por sipas një personi të njohur me bisedimet, ligjvënësit e Melonit kërkuan gjithashtu “një ndryshim rrënjësor të hapit në politikat klimatike të Marrëveshjes së Gjelbër”, politikat “pragmatike” bujqësore dhe marrëveshje të reja me vendet afrikane për të bllokuar largimet e emigrantëve.
Meloni do të kërkojë gjithashtu fleksibilitet maksimal se si interpretohen rregullat e borxhit të Evropës për Italinë.
Aleatët e Melonit e kanë bërë të qartë se mbështetja e tyre do të varet nëse von der Leyen u jep atyre një pozicion të fuqishëm në Komisionin Evropian.
Kjo do të thotë një portofol i madh për komisionerin italian – ndoshta një rol në shpërndarjen e fondeve, si dhe postin e një zëvendëspresidenti ose një nënpresidenti ekzekutiv në Komision.
Çfarëdo që të ndodhë, partia nuk pritet të shpallë publikisht vendimin e saj në asnjë mënyrë. Por votat e fshehta kanë një mënyrë për të dalë.
Nëse von der Leyen fiton me një shumicë të madhe, do të jetë e qartë se Meloni e shpëtoi atë.
Në atë rast ajo mund të përdorë vetëm një mbrojtje të përgatitur paraprakisht: në vend që të vepronte në interesat e partisë së saj, ajo po punonte për të dhënë “rezultatin maksimal për Italinë”.
