Elena Sánchez Nicolás*
Italia dhe Spanja, vendet më të prekura në BE, kanë forcuar reagimin e tyre ndaj shpërthimit të koronavirusit pasi dyshja tani përbëjnë më shumë se gjysmën e numrit të vdekjeve nga koronavirus në botë.
Ndërsa numri i viktimave të vdekjeve nga koronavirusi në Itali u rrit përsëri të hënën (30 mars), bllokimi mbarëkombëtar (3 Mars) ka të ngjarë që së shpejti të zgjatet zyrtarisht deri në 18 Prill, sipas mediave italiane.
“Masat që do të skadonin më 3 prill në mënyrë të pashmangshme do të zgjaten”, tha ministri italian i çështjeve rajonale, Francesco Boccia, për televizionin Sky TG24.
“Unë mendoj se do të ishte e papërshtatshme dhe e papërgjegjshme të flasim për rihapjen e shkollave dhe vendeve të prodhimit”, shtoi Boccia.
Në mënyrë të ngjashme, Spanja njoftoi fundjavën e kaluar (21-22 Mars) një mbyllje gati-totale në një përpjekje për të ngadalësuar përhapjen e koronavirusit.
Në një fjalim televiziv, kryeministri Spanjoll Pedro Sánchez njoftoi ndalimin e të gjitha aktiviteteve jo-thelbësore të biznesit, si dhe ndalimin e pushimeve nga puna, nën gjendjen e jashtëzakonshme.
Sidoqoftë, kreu i qendrës së djathtë të Partisë Popullore (PP), Pablo Casado, të hënën akuzoi Sánchez për “fshehje informacioni” dhe kërcënoi të votojë kundër dy ligjeve të fundit të ligjeve për të luftuar shpërthimin e koronavirusit dhe efektet e tij ekonomike.
“Ne nuk mund të vazhdojmë të lëviz në të njëjtin drejtim si qeveria nëse ata na çojnë drejt greminës”, tha ai gjatë një konference për shtyp në internet, duke shtuar se këto nisma të reja mund të shkatërrojnë “të gjithë sistemin prodhues” të vendit i cili tashmë është shumë prekur.
Në fakt, shumë ndërmarrje në Spanjë tashmë kanë pezulluar përkohësisht punët e tyre dhe të punëtorëve – duke prekur mbi 500,000 punonjës.
Për më tepër, vlerësohet se ekonomia do të humbasë rreth 49bn € vetëm këtë muaj për shkak të përgjigjes së koronavirusit.
Vendimet e vonuara të qeverisë
Që nga fillimi i shpërthimit, Spanja kishte parë sesi virusi goditi vendet e tjera si Kina, pastaj Irani dhe Italia.
Megjithatë, përgjigja e qeverisë së re të koalicionit spanjoll është kritikuar se ka qenë vonë dhe madje e ngathët.
Gjatë bllokimit fillestar të Italisë, Spanja ishte akoma duke operuar me ‘biznesin si zakonisht’.
Kjo do të thotë përqafim, puthje dhe tubime masive – përfshirë stadiume plot mbështetës dhe demonstrime masive për të shënuar Ditën Ndërkombëtare të Grave (8 Mars) në të gjithë vendin.
“Spanja do të ketë vetëm disa raste”, tha kreu i qendrës së urgjencës shëndetësore të Spanjës, Fernando Simón kur kryeministri italian Giuseppe Conte zgjati bllokimin në të gjithë vendin e tij në 9 mars.
Sidoqoftë, rreth 85.195 raste të koronavirusit u regjistruan në Spanjë që nga e hëna (30 mars) – me 12298 të identifikuar në mesin e punonjësve shëndetësorë.
Ndërkohë, Italia, e cila pret të arrijë kulmin e shpërthimit brenda ditëve në vijim, ka regjistruar mbi 10.779 vdekje, e ndjekur nga Spanja (7.340), Kina (3,304) dhe Irani (2.757) (Të dhëna deri në datë 30 mars).
Pika e kthimit
Spanja ka mbrojtur reagimin e qeverisë ndaj krizës, duke pretenduar se veprimet e saj janë bazuar në këshilla shkencore.
Sidoqoftë, ndërsa kabineti i Conte-s është mbështetur që nga fillimi i krizës nga një komitet i veçantë shkencor mbi koronavirusin, Sanchez vendosi vetëm të krijojë një organ të ngjashëm të tillë këshillimor një javë pas vendosjes së bllokimit (21 mars).
Si rezultat, disa kanë pohuar se rreziqet e krizës koronavirus mund të jenë nënvlerësuar.
Kur Sánchez njoftoi gjendjen e jashtëzakonshme dhe bllokimin në shkallë vendi në 13 mars, u deshën më shumë se 24 orë për të hyrë në fuqi – deri në atë kohë shumë njerëz nga Madridi dhe qytete të tjera të mëdha udhëtuan për në pjesët e largëta të vendit të ishin nën karantinë.
Megjithatë, bllokimi që ekziston që nga 14 marsi është zbatuar në mënyrë efikase nga zbatimi i ligjit – i cili regjistroi mbi 30,000 raportime dhe 350 arrestime.
Ndërkohë, Spanja dhe Italia kanë bërë thirrje gjithashtu për një Plan të ri Marshall për të kapërcyer ndikimin negativ të koronavirusit në ekonomi – duke iu referuar programit të financuar nga SHBA pas Luftës së Dytë Botërore për të rindërtuar Evropën Perëndimore.